Lắng nghe người dân hiến kế: Cải thiện hệ thống giao thông công cộng

Úc là một trong số các quốc gia có mạng lưới giao thông khá hoàn hảo, mang lại nhiều thuận lợi cho người dân và khách du lịch. 

Khác với Việt Nam, xe buýt ở Úc ít phổ biến và chỉ lưu thông tại một số khu vực nhất định. Thay vào đó, xe điện là phương tiện giao thông công cộng hoạt động mạnh, hiệu quả, ít gây hại đến môi trường.

Xây dựng thói quen dùng phương tiện công cộng

Nghiên cứu của Úc chỉ ra phát thải của một chiếc xe điện sạc ắc-quy thấp hơn khoảng 40% động cơ chạy bằng xăng. Với một xã hội đề cao tính thân thiện với môi trường, người dân sẽ muốn đi xe điện nhiều hơn xe buýt truyền thống chạy xăng. Nhưng lý do quan trọng khác nữa là giá vé và sự phục vụ thân thiện.

Xe điện (tram) ở Úc phục vụ ở những vùng trung tâm thành phố, có chính sách giảm giá khá nhiều nếu mua vé theo tháng hoặc theo tuần. Chính vì vậy đã tạo thói quen đi phương tiện giao thông công cộng cho người dân, hạn chế phương tiện cá nhân.

Một cách làm hiệu quả chính là tổ chức nhiều chương trình vận động người dân sử dụng phương tiện giao thông công cộng vì tiết kiệm được nhiều "tổng nguồn lực" của xã hội do mỗi người đã hy sinh một chút lợi ích cá nhân để toàn xã hội được lợi.

Quan trọng hơn, họ vận động, giáo dục trẻ em ngay từ khi còn trên ghế nhà trường. Điều này cũng góp phần hạn chế nạn kẹt xe trong các thành phố lớn.

Một cách làm hiệu quả chúng ta có thể học hỏi là tăng cường số lợi ích khi sử dụng phương tiện giao thông công cộng từ chính những nơi làm việc của người trưởng thành như cơ quan, doanh nghiệp có hình thức khuyến khích và khen thưởng những người tích cực sử dụng phương tiện giao thông công cộng cũng như hỗ trợ chi phí di chuyển bằng phương tiện giao thông công cộng cho nhân viên. Do đó lượng người sử dụng phương tiện giao thông công cộng ở Úc rất cao.

Quá tải phương tiện cá nhân là một trong những nguyên nhân gây kẹt xe tại TP HCMẢnh: Hoàng Triều

Tạo hứng thú cho người sử dụng

Tình trạng giao thông ở TP HCM còn nhiều điều đáng bàn, đặc biệt là vấn đề dân số đông, hạ tầng chưa đáp ứng, ý thức chấp hành luật giao thông còn kém... Một trong những giải pháp để cải thiện là tăng lượng người sử dụng phương tiện giao thông công cộng nhưng điều đó không phải dễ.

Một điều ít ai nghĩ đến là đem vào sử dụng một loại phương tiện giao thông công cộng mới, không gây xung đột với giao thông sẵn có. Loại phương tiện đó có thể chỉ phù hợp với một số địa hình nhất định nhưng chừng đó là đủ để giảm tải giao thông vốn đã khá căng thẳng ở TP HCM.

Nếu TP HCM phát triển xe điện thì điều đầu tiên không phải là đưa vào khai thác ồ ạt mà phải từ từ tạo hứng thú cho người dân sử dụng, để chính người dân nhận ra lợi ích từ xe điện. Hoặc thành phố có thể đẩy mạnh khai thác một vài loại hình giao thông công cộng, chẳng hạn các dịch vụ tàu thuyền hoạt động như buýt trên sông.

Trước mắt với hệ thống xe buýt, TP HCM hãy thêm vào những tiện ích - dù nhỏ để phục vụ hành khách. Có thể vận động sáng tạo app hướng dẫn, trong đó triển khai các chương trình khuyến mãi, cuộc thi thú vị để khuyến khích người dân sử dụng xe buýt nhiều hơn…