Làm sao kéo giảm giá nhà ở xã hội?

Mới đây, tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về "tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững", Thủ tướng Phạm Minh Chính đã bày tỏ những băn khoăn về thị trường bất động sản, giá nhà ở…; đồng thời yêu cầu tìm điểm cân bằng giữa cung và cầu.

Làm trong sạch thị trường bất động sản

Có thể nói, nỗi băn khoăn, trăn trở của Thủ tướng Chính phủ cũng chính là nỗi băn khoăn, trăn trở của hàng triệu người lao động, nhất là những người có thu nhập thấp, khao khát được sở hữu một căn hộ nhỏ có giá cả phù hợp nhu cầu cũng như thu nhập.

Thực tế, trong nhiều năm qua, giá nhà ở, giá các căn hộ chung cư hầu như chỉ có tăng cao chứ không hề giảm. Thậm chí, có thời điểm giá bất động sản, giá căn hộ tăng phi mã so với thu nhập thực tế của hàng triệu người lao động. Những căn hộ được gọi là nhà ở xã hội, nhà ở dành cho người thu nhập thấp có mức giá trên dưới 1 tỉ đồng dường như đã biến mất khỏi thị trường nhà ở hiện nay.

Đã đến lúc giá nhà ở, giá nhà ở xã hội cần được trả về đúng giá trị thực và thị trường hiện tại. Muốn vậy, Chính phủ phải có các giải pháp cụ thể để làm lành mạnh hóa thị trường. Cần ưu tiên dành quỹ đất và sớm bắt tay vào triển khai, thực hiện xây dựng 1 triệu căn hộ là nhà ở xã hội, nhà ở cho thuê đối với người lao động có thu nhập thấp. Hạn chế và tiến tới kiểm soát chặt chẽ việc giao quỹ đất, thu hồi đất để giao cho các dự án, chủ đầu tư trong việc triển khai xây dựng các căn hộ cao cấp, căn hộ thương mại.

Kiên quyết thu hồi đối với các dự án mà nhà nước đã giao nhưng chủ đầu tư không triển khai hoặc không còn khả năng triển khai. Kể cả các dự án quỹ đất dành để xây dựng nhà ở, căn hộ thương mại, nếu không khả thi, nhà nước có thể can thiệp, chuyển sang dành ưu tiên xây dựng nhà ở xã hội.

Chính phủ cần tập trung và có các giải pháp mạnh mẽ để chống nạn đầu cơ, thổi giá bất động sản, kê khai hai giá trong mua bán nhà đất, tiến tới làm lành mạnh hóa thị trường bất động sản. Mạnh tay xử lý nghiêm các hành vi trục lợi bất chính đối với những dự án, căn hộ nhà ở xã hội…

Việc đầu tư nhà ở xã hội cho thuê, đặc biệt là ở thành phố lớn như TP HCM, là hướng đi cần thiết. Ảnh: Hoàng Triều

Có quỹ bình ổn giá, quỹ tiết kiệm nhà ở

Với thu nhập thực tế hiện nay, rất nhiều người dân không đủ tiền mua nhà, dù là nhà ở xã hội. Vì vậy, việc đầu tư nhà ở xã hội cho thuê, đặc biệt là ở thành phố lớn như TP HCM, là hướng đi cần thiết và đã được tính đến. Tuy nhiên, làm được ở quy mô lớn là một câu chuyện khác.

Trên thế giới, không ít quốc gia, kể cả các nước phát triển và nhóm nước công nghiệp mới cũng đã từng gặp tình trạng như chúng ta. Điển hình như Singapore, diện tích nhỏ, họ phải tính toán đến từng mét vuông để bảo đảm không gian sống và phát triển cho người dân. Một trong những giải pháp chủ yếu của Singapore là xây dựng gấp rút hơn 1 triệu căn hộ. Đến nay, tỉ lệ dân số sinh sống trong các căn hộ này hơn 80%, trong đó khoảng 10% dân số là người thuê.

Điểm đáng chú ý trong phát triển nhà ở xã hội cho thuê ở Singapore là chất lượng cao cùng với dịch vụ tốt, hạ tầng xung quanh bảo đảm. Việc triển khai nhà ở xã hội cho thuê được định rõ tỉ lệ cùng với quyết liệt triển khai theo kế hoạch và chương trình đã định, xuyên suốt các đơn vị hành chính cùng sự phối hợp chặt chẽ của nhiều cơ quan và chủ đầu tư để hình thành không gian đô thị kiểu mới hiện đại và văn minh. Có những quy định chặt chẽ về nhà ở xã hội và thực hiện nghiêm ngặt chính là điều làm nên thành công của Singapore.

TP HCM nên có quỹ bình ổn giá, quỹ tiết kiệm nhà ở để người trong độ tuổi đi làm có nhà ở khi nghỉ hưu. Tiền tiết kiệm có thể trích từ lương và một phần thu nhập để tích lũy cho tương lai. Người tham gia chương trình tích lũy này có thể được hưởng các dịch vụ như chăm sóc sức khỏe, dịch vụ nhà…

Nghiên cứu đặt các dự án nhà ở xã hội ở từng quận, huyện trong không gian tổng thể khu công nghiệp. Lựa chọn nhà đầu tư phù hợp với điều kiện đất đai và chính sách phát triển của địa phương. Phát triển nhà ở xã hội cho thuê cho cán bộ, công chức, viên chức có thu nhập thấp trong các ngành nghề. Tổ chức bốc thăm công bằng, minh bạch để mỗi người đều có cơ hội được sở hữu nhà. Bên cạnh đó, có biện pháp hỗ trợ nhà đầu tư trong tiếp cận đất đai, giải phóng mặt bằng để giá thành sản phẩm dễ chịu hơn.

Ngoài ra, quan tâm phát triển nhà ở xã hội cho thuê với các đối tượng có thời gian sinh sống tại một địa điểm không dài như sinh viên, chuyên gia… Các căn hộ cho thuê này có thể chuyển đổi mục đích sử dụng sang đối tượng khác hoặc sửa chữa, nâng cấp...