Từ năm 2019, Công ty CP Công nghệ Môi trường Tiên Phong TP HCM đã trình UBND TP đề án nhà vệ sinh công cộng (NVSCC) kết hợp ki-ốt đa năng bằng phương thức xã hội hóa và được chấp nhận cho thí điểm, đã xác định gần 400 vị trí thuận tiện để lắp đặt NVSCC hiện đại, đạt chuẩn ASEAN và sau đó các địa phương cũng bắt tay chuẩn bị. Thế nhưng đến nay, chỉ có 12 NVSCC hiện đại, đạt chuẩn ASEAN được lắp đặt tại các quận 1, 3 và Tân Bình, trong khi nhu cầu lúc nào cũng "nóng".
Tiện lợi đủ đường
Tại góc đường Lê Quý Đôn - Nguyễn Thị Minh Khai (quận 3) ki-ốt NVSCC kiêm quầy cà phê hoạt động khá nhộn nhịp vào buổi sáng. Bước vào trong, NVSCC được trang bị hiện đại với cửa tự động, vòi rửa tay, vật liệu cấu tạo thân thiện môi trường, hệ thống đèn led, kích thước bảo đảm tiện sử dụng cho người khuyết tật, trẻ em và người nước ngoài và hoàn toàn miễn phí.
Từ ngày có NVSCC này, ông Nguyễn Tuấn (chạy xe ôm, thường đậu đón khách trên đường Lê Quý Đôn) khoe nhà vệ sinh không chỉ sạch sẽ, hiện đại mà còn miễn phí nên đã hỗ trợ rất nhiều cho những người di chuyển thường xuyên ngoài đường như ông. Tuy nhiên theo ông, khi chở khách ra khu vực các quận như Gò Vấp, Tân Bình, Tân Phú, Thủ Đức, Bình Thạnh thì vấn đề tiểu tiện lại vô cùng nan giải. "Có lần đang chở khách trên đường Phạm Văn Đồng, do "chột bụng" không thể tiếp tục hành trình, tôi tấp vào ít nhất 3 quán cà phê và quán ăn nhưng nơi nào cũng nói chỉ có thể cho đi tiểu nhờ còn việc khác thì không thể. Thế là đành phải tìm nơi thưa người… làm liều!" - ông Tuấn nói và mong NVSCC kiểu như ở quận 3 xuất hiện ngày càng nhiều ở TP, bởi có như vậy, TP mới ngày càng trở nên văn minh, hiện đại.
Tương tự, 2 NVSCC hiện đại, đạt chuẩn ASEAN vừa lắp đặt cách đây một tháng trên đường Trường Sa và Hoàng Sa (quận 3) cũng được người dân đánh giá cao khi hỗ trợ cho người đi đường, người tập thể dục dọc kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè. "Máy tập thể dục, nhà vệ sinh hiện đại phục vụ miễn phí khi cần thì hỏi sao không sướng" - bà Nguyễn Thị Hoài (ngụ đường Trường Sa, đoạn thuộc quận 3) bình luận.
Thí điểm gần 2 tháng nay, ngay gần mũi tàu đường Cộng Hòa - Trường Chinh (quận Tân Bình), NVSCC hiện đại, đạt chuẩn ASEAN đã trở thành "cứu tinh" của bao người buôn thúng bán bưng trên 2 con đường này. "Giờ không phải tìm chỗ "làm liều" nữa" - anh Thu, một người bán khẩu trang trên đường Trường Trinh nói. Riêng chị Khánh (vợ anh Thu - PV) nói chị không còn phải mất tiền vào quán kêu ly cà phê sữa để giải quyết chuyện "bí bách" của bản thân.
Nhà vệ sinh công cộng hiện đại, đạt chuẩn ASEAN được lắp đặt tại góc đường Lê Quý Đôn - Nguyễn Thị Minh Khai, quận 3, TP HCM Ảnh: HOÀNG TRIỀU
Đẩy nhanh cách nào?
Ông Nguyễn Xuân Sáng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Công nghệ Môi trường Tiên Phong, cho biết qua thí điểm 12 NVSCC hiện đại, đạt chuẩn ASEAN cho thấy hiệu quả xã hội khá cao. Các nhà vệ sinh trên không chỉ đáp ứng nhu cầu của người dân, khách du lịch đến TP HCM mà còn xây dựng đời sống văn minh đô thị, giảm tình trạng xả rác, tiểu tiện không đúng nơi quy định. Nói về lý do chỉ mới lắp đặt 12 NVSCC trong tổng số gần 400 vị trí theo đề xuất trong đề án, ông Xuân Sáng cho hay mỗi NVSCC hiện đại, đạt chuẩn ASEAN cần khoảng 7-10 m2 tùy vị trí và phải thuận tiện đi lại, dễ thấy… nên vấn đề mặt bằng là vướng mắc chủ yếu, bởi các địa phương giao đất thì mới có thể tiến hành lắp đặt.
Trong khi đó, UBND quận 3 thông tin đến nay có 4/9 vị trí NVSCC hiện đại, đạt chuẩn ASEAN được lắp đặt và dự kiến quận sẽ phủ đều 9/9 vị trí vào quý I/2021.
Riêng các địa phương khác đang khẩn trương hoàn thiện khảo sát vị trí gửi Sở Tài nguyên và Môi trường. Đại diện quận 12 cho rằng qua khảo sát, quận có 22 vị trí cần lắp đặt NVSCC phục vụ người dân. "22 vị trí đất đã được Sở Tài nguyên và Môi trường thông qua nhưng phải chờ Sở Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn quy trình, thủ tục đấu thầu vì cơ bản ngoài phục vụ khách miễn phí, chủ đầu tư sẽ khai thác dịch vụ đi kèm nên cần chặt chẽ pháp lý" - đại diện quận 12 nói.
Tương tự, đại diện huyện Hóc Môn cho rằng tuy là huyện ngoại thành nhưng việc bố trí các NVSCC hiện đại, đạt chuẩn ASEAN rất cần thiết bởi hiện nay địa bàn huyện đang thiếu NVSCC. Qua rà soát, có 3 vị trí tại huyện sẽ triển khai thí điểm trong năm 2021 nhưng việc tổ chức phải qua đấu thầu, chưa kể các thủ tục về giao đất công cũng phải chặt chẽ, đúng quy định pháp luật.
Trước thực tế trên, ông Xuân Sáng cho rằng để thúc đẩy nhanh việc phủ đều gần 400 NVSCC trên địa bàn TP, nhiều nhà đầu tư đề xuất TP nên có cơ chế sử dụng quỹ đất công với mô hình này bởi diện tích đất công chiếm không lớn, chưa kể mô hình có thể tháo dỡ, di động.
Đề xuất thêm hình thức OCOP kết hợp NVSCC
Ngoài các loại hình dịch vụ như quầy cà phê, bảng quảng cáo đi kèm, để mô hình NVSCC hiện đại, đạt chuẩn ASEAN phát huy hiệu quả xã hội cao hơn, ông Xuân Sáng cho hay đơn vị ông đang đề xuất UBND TP HCM phát triển lắp đặt chuỗi ki-ốt bán hàng OCOP kết hợp NVSCC.
Ông cho rằng nếu được TP HCM hỗ trợ vị trí đất, chi phí mặt bằng tương đối ổn, những cá nhân khởi nghiệp, HTX tại địa phương cũng như các tỉnh, thành khác sẽ dễ dàng tiếp cận giới thiệu sản phẩm trên ki-ốt OCOP. Bù lại, cá nhân, HTX này phải bỏ chi phí duy tu, bảo dưỡng, vận hành NVSCC đi kèm để phục vụ người dân miễn phí.
Bình luận (0)