Thu phí không dừng: Đừng ì ạch mãi!

Khi đi trên những ngả đường cao tốc, người tham gia giao thông thấy rõ sự thuận tiện của công nghệ tự động thu phí không dừng (ETC).

Tại các trạm thu phí, các xe không phải xếp hàng chờ đợi mua vé, trả tiền mặt như trước. Bởi khi đã nộp tiền sẵn, dán thẻ… thì xe trờ tới là thiết bị điện tử đã "đọc, hiểu", barie tự động bật lên cho xe băng qua.

Việc dừng xe mua vé qua trạm thế này rất bất tiện

Thu phí theo phương thức này không chỉ giúp bảo đảm tính chính xác và minh bạch nguồn thu phí các dự án BOT mà còn tránh được tiêu cực, đem lại lợi ích cho nhà nước, người dân và doanh nghiệp.

Nhanh chóng và thuận tiện như vậy nhưng thật khó hiểu vì triển khai từ năm 2016 mà đến nay thời điểm bắt buộc phải thu ETC trên đường cao tốc cứ gia hạn, lần lữa? Đến nỗi, mới đây Phó Thủ tướng Lê Văn Thành phải đưa ra "tối hậu thư" cho vấn đề này.

Nói vậy để thấy triển khai ETC trên cao tốc… ì ạch thế nào. Theo thông tin từ Bộ Giao thông vận tải (GTVT), đến nay cả nước có 2,7 triệu xe dán thẻ ETC và tỉ lệ sử dụng dịch vụ chỉ khoảng 60%. Bộ đưa ra chỉ tiêu đến tháng 6-2022 đạt tối thiểu 90% xe thuộc đối tượng thu phí sử dụng đường bộ được dán thẻ để sử dụng dịch vụ ETC.

Các chuyên gia cho rằng để nâng tỉ lệ phương tiện tham gia ETC, cần đánh giá đúng nhu cầu và phân luồng đối tượng sử dụng. Trong đó, xác định các trung tâm thành phố lớn hay các xe vận tải, xe công là những đối tượng có nhu cầu sử dụng cao, có tính chất thường xuyên để vận động sử dụng dịch vụ trước.

Với các đối tượng khác, cần tuyên truyền để họ thấy rõ lợi ích, đến thời điểm nhất định có thể bắt buộc sử dụng dịch vụ thu phí không dừng. Về lâu dài, nên bổ sung vào luật quy định tất cả các xe chạy trên cao tốc đều phải dán thẻ thu phí không dừng.

Về phía người sử dụng dịch vụ ETC, đa số bày tỏ ủng hộ chủ trương nhưng yêu cầu công nghệ phải nhanh chóng, thuận lợi và phù hợp. Các đơn vị cung cấp phải liên kết với tài khoản ví điện tử để khách hàng tiện chuyển tiền miễn phí khi cần thay vì bắt nộp trước qua ngân hàng hoặc thu phí chuyển khoản 1% khá bất hợp lý. Mặt khác, chỉ nên phạt những xe không dán thẻ mà cố tình đi vào làn không dừng. Còn những xe có dán thẻ mà không đủ tiền thì có thể cho phép đi trước trả tiền sau, nếu quá hạn mà không nộp thì tính như đi sai làn hoặc phạt nguội…

Khi công nghệ, cách thức vận hành đã thuận tiện cho doanh nghiệp vận tải và chủ phương tiện thì cần tuyên truyền sâu rộng hơn để ngày càng nhiều người thấy lợi ích của việc thu phí không dừng mà tuân thủ thực hiện.

Các chỉ số, mục tiêu của việc thực hiện thu phí không dừng không đơn thuần chỉ là con số để làm đẹp báo cáo mà còn là ý thức của từng chủ phương tiện và năng lực quản lý ngành của Bộ GTVT. Cứ để lần lữa suốt 6 năm qua là thời gian quá dài, không thể trì trệ hơn được nữa.