Chỉ trong thời gian ngắn, một loạt doanh nghiệp (DN) trong nước nhập cuộc thị trường tài sản mã hóa, sau khi Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP của Chính phủ (ban hành ngày 9-9-2025) về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam được ban hành.
Nền móng cho kinh tế số
Vài ngày qua, thông tin liên quan đến dự án tiền số (tiền mã hóa) AntEx của ông Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình), Chủ tịch Tập đoàn NextTech, thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư và thị trường. Chưa rõ thực hư vụ việc Shark Bình bị tố chỉ đạo rút thanh khoản nhưng thông tin này khiến nhà đầu tư lo ngại dự án bị sập. Dẫn đến lo lắng này là vì đang thiếu khung pháp lý cho thị trường tiền số.
Từ dự án tiền số AntEx, bà Lưu Ánh Nguyệt, Phó trưởng Ban Phát triển thị trường tài chính thuộc Viện Chiến lược và chính sách kinh tế tài chính (Bộ Tài chính), cho rằng dù các giao dịch tài sản mã hóa thường bị coi là ẩn danh nhưng trên thực tế lại rất minh bạch nhờ có thể truy vết qua hệ thống code và dữ liệu trên blockchain. "Dòng tiền từ nhà đầu tư chuyển vào ví dự án rồi tiếp tục luân chuyển qua các ví liên quan, kể cả ví cá nhân, đều có thể theo dõi. Nếu cơ quan quản lý có công cụ giám sát phù hợp, việc kiểm soát và truy dấu dòng tiền là hoàn toàn khả thi" - bà Nguyệt thông tin thêm khi nói về việc xây dựng khung pháp lý cho tiền số.
Các số liệu thống kê cho thấy Việt Nam hiện nằm trong nhóm quốc gia có lượng người sở hữu tài sản số nhiều nhất thế giới. Dragon Capital nhận định quy mô thị trường tài sản số của Việt Nam ước tính khoảng 100 tỉ USD; trong khi VinaCapital ước tính có tới 17 triệu người đã tham gia giao dịch tiền mã hóa. Có điều, phần lớn hoạt động diễn ra trên các sàn giao dịch ở nước ngoài như Binance, Bybit và nền tảng khác tại Singapore, Hàn Quốc, Hồng Kông (Trung Quốc)…
Khách tham dự tìm hiểu về các dự án tài sản số tại Ngày hội Công nghệ TP HCM Conviction 2025. Ảnh: LÊ TỈNH
Trong bối cảnh này, việc Chính phủ ban hành Nghị quyết 05/2025/NQ-CP được xem là bước đi quan trọng để thúc đẩy thị trường tài sản số phát triển. Ông Michael Kokalari, Giám đốc Phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường VinaCapital, nhận định mục tiêu của Chính phủ là chuyển hoạt động tiền mã hóa tại Việt Nam từ thị trường phi chính thức quy mô lớn, phụ thuộc vào các kênh nước ngoài, sang thị trường chính thức có thể quản lý về vấn đề thuế và tích hợp vào hệ thống tài chính nội địa.
Trước đó, tháng 7 vừa qua, Quốc hội thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số, chính thức công nhận tài sản số và yêu cầu các nền tảng tiền mã hóa phải có giấy phép hoạt động trong nước. Đến tháng 8, Việt Nam có kế hoạch thí điểm 5 sàn giao dịch tài sản số được cấp phép, hỗ trợ giao dịch Bitcoin, Ethereum…
"Việt Nam đang đặt nền móng cho một nền kinh tế số vượt ra ngoài phạm vi giao dịch tiền mã hóa. Với số lượng nhà đầu tư cá nhân đông đảo và nhiều định chế chuẩn bị tham gia, các chương trình thí điểm và cơ chế cấp phép có thể trở thành nền tảng cho một thị trường minh bạch, thanh khoản cao và đáng tin cậy hơn. Bước chuyển này nhiều khả năng sẽ kéo dòng vốn quay trở lại, thay vì hoạt động ở thị trường phi chính thức" - ông Michael Kokalari bình luận.
Sớm có hướng dẫn
Theo ghi nhận của phóng viên Báo Người Lao Động, ngay sau khi Nghị quyết 05/2025/NQ-CP được ban hành, thị trường tiền số ở Việt Nam đã có những thông tin đáng chú ý. Bên cạnh sự cấp tập nhập cuộc, xin thành lập sàn giao dịch tiền số của không ít DN, là sự rời đi bất ngờ của không ít cái tên khác.
Đầu tháng 10, Công ty CP Sàn giao dịch tài sản mã hóa Lộc Phát Việt Nam (LPEX) được thành lập với vốn điều lệ ban đầu 6,8 tỉ đồng, trụ sở đặt tại Hà Nội. Trong khi đó, Công ty CP Chứng khoán HD lên kế hoạch huy động hơn 7.300 tỉ đồng và dùng 1.500 tỉ đồng trong nguồn huy động này để góp vốn vào Công ty CP Sàn giao dịch Tài sản mã hóa HD. Nhiều công ty chứng khoán khác như TCBS, SSI, VPBankS cũng thành lập pháp nhân, góp vốn vào các tổ chức vận hành sàn giao dịch tài sản số trong nước.
Theo ông Michael Kokalari, đang có những diễn biến đáng chú ý trong khối DN tư nhân liên quan đến thị trường tài sản số dần hình thành. Ngân hàng Quân đội (MB) hợp tác với Dunamu của Hàn Quốc - đơn vị vận hành Upbit, để xây dựng một trong những nền tảng được quản lý đầu tiên tại Việt Nam với các tiêu chuẩn an toàn quốc tế. Các tập đoàn toàn cầu khác đang xem xét thí điểm trong các lĩnh vực như thanh toán tiền số và phân tích dữ liệu.
Ở chiều ngược lại, cộng đồng tiền mã hóa trong nước bất ngờ khi từ đầu tháng 9-2025, Coin98 Wallet - ví tiền số do đội ngũ start-up người Việt phát triển, thông báo tạm dừng cung cấp dịch vụ cho người dùng là công dân hoặc người cư trú tại Việt Nam. Đại diện Ninety Eight (đơn vị phát triển Coin98 Wallet) cho biết quyết định này được đưa ra nhằm tuân thủ các quy định pháp luật mới của Việt Nam liên quan đến thị trường tài sản mã hóa.
KyberSwap - sàn giao dịch phi tập trung (DEX) của Việt Nam cũng vừa tạm chặn truy cập IP Việt Nam cùng một số quốc gia. Ông Victor Trần, CEO của Kyber Network, cho biết để hoạt động hợp pháp, sàn cần được cấp phép theo quy định mới. Do không lưu giữ thông tin cá nhân, KyberSwap chỉ có thể chặn dựa vào địa chỉ IP. Ở thị trường quốc tế, Kyber vẫn sẽ ra mắt thêm nhiều tính năng mới.
Những động thái trên diễn ra ngay sau khi Nghị quyết 05/2025 được ban hành, đưa ra các điều kiện rất chặt chẽ, như vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỉ đồng để mở sàn giao dịch tài sản mã hóa, cùng nhiều yêu cầu về cổ đông, trụ sở, nhân sự và quy trình nghiệp vụ.
Ông Lê Hữu Quang Vinh, Giám đốc phát triển Viction - công ty blockchain của Việt Nam, cho rằng môi trường pháp lý minh bạch, đồng bộ với xu hướng toàn cầu là yếu tố quyết định để DN trong nước và nước ngoài yên tâm đầu tư, rót vốn, xây dựng sản phẩm và gắn bó với thị trường Việt Nam. Các văn bản hướng dẫn sau khi Nghị quyết 05/2025 có hiệu lực cần sớm ban hành, đồng thời theo sát sự vận động của ngành blockchain (công nghệ chuỗi khối) thế giới.
Theo ông Vinh, nếu thị trường Việt Nam phát triển đúng hướng và có năng lực cạnh tranh quốc tế, DN sẽ yên tâm đầu tư dài hạn, đồng thời thu hút thêm nhân tài, công nghệ và vốn từ nước ngoài.
Bà LƯU ÁNH NGUYỆT, Viện Chiến lược và Chính sách Kinh tế - Tài chính (Bộ Tài chính):
Khoảng trống lớn trong chính sách thuế
Việt Nam hiện còn khoảng trống lớn trong chính sách thuế đối với tài sản mã hóa. Việc thu thuế tài sản mã hóa đang gặp nhiều trở ngại do tính ẩn danh, phi tập trung, dẫn đến tỉ lệ tuân thủ thấp và dễ phát sinh hành vi né tránh.
Do vậy, cần xây dựng hệ thống phân loại tài sản mã hóa rõ ràng và cho phép phân định thành chứng khoán, hàng hóa hay công cụ thanh toán tùy mục đích sử dụng, theo kinh nghiệm Singapore, Úc… Bên cạnh đó, cần đầu tư hiện đại hóa công nghệ quản lý thuế, nâng cao năng lực nhân sự và thể chế để đủ khả năng giám sát, phân tích dữ liệu, thực thi pháp luật.
Ông PHẠM MẠNH CƯỜNG, Sáng lập Công ty TNHH Wischain:
Minh bạch thủ tục
Các yêu cầu về vốn điều lệ lớn và điều kiện pháp lý chặt chẽ có thể khiến nhiều loại hình dịch vụ cơ bản như sàn giao dịch, ví điện tử, lưu ký hay nền tảng phi tập trung khó tham gia thị trường. Giải pháp hiệu quả là xây dựng cơ chế sandbox - môi trường thử nghiệm có kiểm soát, nơi DN có thể triển khai mô hình, đầu tư và hoàn thiện sản phẩm từng bước dưới sự giám sát của cơ quan quản lý.
Thay vì chỉ chú trọng vào quy mô vốn, điều quan trọng là một quy trình pháp lý nhanh gọn, rõ ràng và minh bạch. DN cần biết rõ mình phải đáp ứng những tiêu chí nào, hồ sơ xin phép gồm những gì, và cơ quan quản lý sẽ căn cứ vào đâu để phê duyệt.
Luật sư PHAN VŨ TUẤN, Trưởng Văn phòng Luật sư Phan Law Vietnam:
Làm rõ khái niệm tài sản số
Việc giữ chân DN tài sản số Việt Nam là yếu tố cốt lõi để thị trường trong nước phát triển bền vững, nâng cao hiệu quả, đa dạng sản phẩm và tăng sức cạnh tranh. Hiện chưa có quy định nào cấm DN lĩnh vực này hoạt động. Ngược lại, hành lang pháp lý đang hình thành là cơ sở để DN Việt cung cấp sản phẩm cho cả thị trường trong nước và quốc tế.
Cơ quan quản lý cần sớm ban hành văn bản hướng dẫn chi tiết, làm rõ khái niệm tài sản số, phạm vi quản lý… giúp DN nhận diện rõ quyền và nghĩa vụ để chủ động xây dựng sản phẩm, mô hình kinh doanh phù hợp; tạo cơ sở pháp lý giúp cơ quan quản lý giám sát hiệu quả.
và quét mã QR
Bình luận (0)