Lo ngại người Trung Quốc "lập xóm, lập phố" ở nhiều tỉnh thành!

Trưởng Ban Dân nguyện của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bà Nguyễn Thanh Hải vừa có báo giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi tới kỳ họp Quốc hội thứ 8 để chuẩn bị báo cáo tại Quốc hội trong kỳ họp thứ 9, dự kiến khai mạc vào ngày 20-5 tới đây.

Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải - Ảnh: Nguyễn Nam

Đáng chú ý, cử tri tỉnh Bình Dương kiến nghị hiện nay, tình trạng người nước ngoài, nhất là người Trung Quốc "lập xóm, lập phố" tại một vài địa phương là rất đáng quan ngại. Cử tri đề nghị cần quản lý chặt chẽ tình trạng người nước ngoài mua đất, sinh sống và làm việc tại Việt Nam, nhất là tại các khu dự án do Trung Quốc trúng thầu; du khách, người lao động đến từ Trung Quốc để đảm bảo chủ quyền quốc gia, an ninh khu vực.

Trả lời kiến nghị của cử tri Bình Dương, Bộ Công an cho biết trong những năm gần đây, Việt Nam có nhiều khu dự án kinh tế, thu hút một lượng lớn người nước ngoài, nhất là người Trung Quốc nhập cảnh để xây dựng, làm việc; tại các khu dự án chưa phát hiện tình hình phức tạp về an ninh, trật tự liên quan đến người nước ngoài.

Đưa người Trung Quốc sang lao động không khai báo, xin phép

Lo ngại hơn, cử tri TP. Hải Phòng kiến nghị tình trạng người Trung Quốc nhập cảnh vào Việt Nam đầu tư, kinh doanh và thu mua đất đai gần các khu vực trọng yếu về quốc phòng, an ninh hiện nay là rất đáng ngại.

Giải đáp lo lắng này, Bộ Quốc phòng cho biết về tình hình doanh nghiệp Trung Quốc ở khu vực biên giới. Tính đến cuối tháng 11-2019, có gần 150 doanh nghiệp có yếu tố Trung Quốc (doanh nghiệp 100% vốn Trung Quốc và doanh nghiệp vốn liên doanh) đang hoạt động ở khu vực biên giới của nhiều tỉnh, thành biên giới… 

Cùng với đó là 4.239 lao động người Trung Quốc đang làm việc tại các doanh nghiệp này (khu vực biên giới đất liền 374 người, khu vực biên giới biển 3.865 người); thời hạn thuê đất từ 5 đến 50 năm; lĩnh vực hoạt động chủ yếu là kinh doanh khách sạn, nhà hàng, du lịch, vui chơi giải trí, may mặc, nuôi trồng thủy sản, giầy da, sản xuất bao bì, đồ chơi trẻ em, linh kiện điện tử...

Địa bàn tập trung nhiều doanh nghiệp Trung Quốc ở các tỉnh, thành: Đà Nẵng 22, Quảng Ninh 17, Hải Phòng 16, Bình Định 09, Hà Tĩnh 05, Bình Thuận 05... Các doanh nghiệp có yếu tố Trung Quốc ở khu vực biên giới đều hình thành từ tháng 12-2018 trở về trước (năm 2019 không có doanh nghiệp mới nào); trước khi cấp phép, đầu tư đã được các cơ quan chức năng thẩm định, phê duyệt.

Các doanh nghiệp có yếu tố Trung Quốc, quá trình hoạt động cơ bản chấp hành đúng pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, theo Bộ Quốc Phòng đã nổi lên một số vấn đề đáng chú ý như một số doanh nghiệp đưa lao động người Trung Quốc sang làm việc nhập cảnh dưới hình thức du lịch;. Họ còn sử dụng lao động Trung Quốc không khai báo, đăng ký theo quy định, thậm chí có doanh nghiệp không có tư cách pháp nhân tuyển dụng lao động người nước ngoài nhưng vẫn tuyển dụng (Bình Định, Đà Nẵng, Bình Thuận).

Thậm chí, nhà đầu tư Trung Quốc đã đầu tư "núp bóng" danh nghĩa doanh nghiệp Việt Nam hoạt động trong các lĩnh vực du lịch, nuôi trồng, chế biến, thu mua hải sản nhưng thực chất việc điều hành, quản lý do người Trung Quốc đảm nhiệm (Khánh Hòa, Quảng Ninh).

Còn một số doanh nghiệp dưới vỏ bọc kinh doanh, sản xuất nhưng đã có hoạt động tội phạm công nhệ cao, sản xuất ma túy (Quảng Ninh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Phú Yên, Kon Tum); Có doanh nghiệp trốn thuế, gây ô nhiễm môi trường (Hà Tĩnh, Hải Phòng).

"Núp bóng", nhiều chiêu gom đất trọng yếu!

Đặc biệt, Bộ Quốc phòng cho biết người Trung Quốc sở hữu đất có vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh. Cụ thể từ năm 2011 đến 2015, trên địa bàn khu vực biên giới biển thành phố Đà Nẵng có 134 lô, 01 thửa đất liên quan đến cá nhân, doanh nghiệp người Trung Quốc đang sở hữu, "núp bóng" sở hữu và thuê của UBND thành phố Đà Nẵng tại các vị trí: Dọc các khu đô thị ven biển; ven tường rào sân bay Nước Mặn, đường Hoàng Sa, Võ Nguyên Giáp, thuộc phường Khuê Mỹ, quận Ngũ Hành Sơn; khu đô thị các phường Phước Mỹ, Thọ Quang, quận Sơn Trà.

Theo đó, về cá nhân, có 02 trường hợp: Ông Liang Zhipei (Lương Chí Bồi), sinh năm 1975, quốc tịch Trung Quốc, từng là Kế toán trưởng, nay là Trưởng bộ phận giám sát công trình Công ty TNHH ĐT&PT Silver Shores, trụ sở phường Khuê Mỹ, quận Ngũ Hành Sơn; Ông Chiu Cheng Tai (A Chiu), sinh năm 1959, quốc tịch Đài Loan, Phó Giám đốc Công ty TNHH Pu Fong, trụ sở tại phường Thọ Quang, quận Sơn Trà.

Hai trường họp trên, từ năm 2011 đến 2015 đã đầu tư tiền cho 08 người (trong đó 06 người Việt gốc Hoa) đứng tên mua 84 lô đất với diện tích khoảng 20.000 m2, giá trị giao dịch khoảng trên 100 tỷ VNĐ.

Về doanh nghiệp, có 07 doanh nghiệp có yếu tố Trung Quốc sở hữu một số lô đất ven biển và thuê đất 50 năm, gồm: Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ Nguyên Thịnh Vượng, năm 2014 đã nhận quyền sử dụng đất đối với 10 lô đất trên mặt đường Hoàng Sa; Công ty TNHH Thương mại du lịch và dịch vụ SiiverPark, đứng tên mua 04 lô đất ở dải đất ven tường rào sân bay Nước Mặn; Công ty TNHH Silver Sea Triệu Nghiệp, đứng tên sử dụng 02 lô đất ở dải đất ven tường rào sân bay Nước Mặn. Công ty TNHH Thương mại Du lịch & Dịch vụ Hoàng Gia Trung, sử dụng 13 lô đất mặt đường Võ Nguyên Giáp; Công ty TNHH MTV Golden Wynn Đà Nẵng, sử dụng 01 lô đất ở mặt đường Hoàng Sa; Công ty TNHH Thương mại - Du lịch và dịch vụ V.N. Holiday, doanh nghiệp đã chuyển nhượng mua lại từ các cá nhân, doanh nghiệp Việt Nam sở hữu 20 lô đất ở dải đất ven tường rào sân bay Nước Mặn đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Công ty TNIHH SILVER SHORES Hoàng Đạt, được UBND thành phố Đà Nẵng cho thuê 200.000 m2 đất, thời gian thuê 50 năm (đến ngày 21/6/2056), đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 21-3-2017.

Bộ Quốc phòng cho hay để sở hữu các lô đất ở thành phố Đà Nẵng, người Trung Quốc chủ yếu dựa theo hai hình thức: Thành lập doanh nghiệp liên doanh với Việt Nam; ban đầu, người Trung Quốc góp vốn thấp hơn người Việt Nam (người Việt Nam góp vốn chủ yếu bằng đất), doanh nghiệp sẽ do người Việt Nam điều hành; sau một thời gian, bằng nhiều cách Trung Quốc tăng vốn giành quyền điều hành doanh nghiệp; do tài sản góp vốn là đất nên quyền sở hữu các lô đất rơi vào tay người Trung Quốc; đầu tư tiền cho cá nhân người Việt Nam (chủ yếu người Việt gốc Hoa) để mua đất, đã phát hiện một số trường hợp kinh tế khó khăn nhưng đứng tên sở hữu nhiều lô đất như ông Lý Phước Cang 12 lô, ông Trác Ngọc Phúc 10 lô... H

"Hầu hết các lô đất đều ở vị trí các đường lớn, ven biển, đắc địa cho hoạt động kinh doanh và có ý nghĩa quan trọng trong khu vực phòng thủ"- Bộ Quốc phòng nhấn mạnh.

Theo Bộ Quốc phòng, cử tri và dư luận xã hội "đáng ngại" về việc cơ quan chức năng thành phố Đà Nẵng cấp chứng nhận quyền sử dụng 21 lô đất cho người Trung Quốc là có cơ sở. Vụ việc trên, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành và UBND thành phố Đà Nẵng xác minh làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân xử lý theo pháp luật.

Bộ Quốc phòng cũng cho rằng để sở hữu các lô đất người Trung Quốc đã nghiên cứu, lợi dụng kẽ hở của Luật Đầu tư năm 2014 "việc góp vốn bằng đất để liên doanh thành lập doanh nghiệp" và công tác quản lý nhà nước ở các lĩnh vực đầu tư, đất đai.

Trước tình hình này, Bộ Quốc phòng đã báo cáo và đề xuất Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, UBND tỉnh, thành phố rà soát đánh giá tổng thể các dự án đầu tư của nước ngoài, nhất là dự án liên quan đến Trung Quốc tại khu vực biên giới, biển, đảo có vị trí chiến lược về quốc phòng, an ninh; kịp thời phát hiện, điều chỉnh những bất cập của Luật Đầu tư, Luật Đất đai và cơ chế quản lý, cấp phép các hoạt động đầu tư nhằm hạn chế sơ hở không để cá nhân, doanh nghiệp Trung Quốc lợi dụng hoạt động.

Chỉ đạo các đơn vị tăng cường công tác nắm tình hình, phối hợp với Công an rà soát các hoạt động của người Trung Quốc ở địa bàn đơn vị đảm nhiệm; chú ý các hoạt động lợi dụng vỏ bọc đầu tư, liên kết, núp bóng để hoạt động chống phá. Kịp thời phát hiện báo cáo Bộ Quốc phòng tham mưu với Chính phủ chỉ đạo xử lý, ngăn chặn.