Lãng phí nhân tài - vấn đề tồn tại lâu nay trong nhiều tổ chức, doanh nghiệp và cả xã hội - không chỉ gây ra tổn thất về kinh tế mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển bền vững
Khi những cá nhân tài năng không được sử dụng đúng năng lực, tiềm năng của họ bị bỏ phí, đồng nghĩa với việc chúng ta đang bỏ lỡ các cơ hội để đổi mới sáng tạo.
Thiếu cơ hội phát triển, môi trường chưa phù hợp
Có nhiều yếu tố góp phần tạo nên tình trạng lãng phí nhân tài. Đầu tiên, đó là thiếu cơ hội phát triển. Không ít người tài cảm thấy bị kìm hãm trong công việc, không có không gian để thể hiện khả năng và đóng góp ý tưởng.
Môi trường làm việc không phù hợp cũng là một nguyên nhân quan trọng. Khi môi trường làm việc thiếu sự công bằng, minh bạch hoặc không có những chính sách hỗ trợ, người tài dễ cảm thấy chán nản và muốn rời đi.
Bên cạnh đó, quản lý nhân sự chưa hiệu quả cũng là một nguyên nhân đáng kể. Khi đánh giá, tuyển chọn và đào tạo người tài chưa thực sự khoa học sẽ dẫn đến việc không xác định đúng năng lực của từng cá nhân. Ngoài ra, việc thiếu linh hoạt trong cơ cấu tổ chức cũng hạn chế khả năng phát huy tối đa năng lực của người tài.
Lãng phí nhân tài gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Đối với cá nhân, họ sẽ cảm thấy thất vọng, mất động lực làm việc và có thể dẫn đến tình trạng "cháy năng lượng". Đối với tổ chức, doanh nghiệp, việc lãng phí người tài sẽ làm giảm hiệu quả hoạt động, mất đi những ý tưởng sáng tạo và khó khăn trong việc cạnh tranh. Đối với xã hội, việc lãng phí người tài sẽ làm chậm quá trình phát triển, giảm năng lực cạnh tranh của quốc gia.
Cần sự phối hợp đồng bộ
Để khắc phục tình trạng lãng phí nhân tài, cần có sự phối hợp đồng bộ từ nhiều phía.
Đối với cá nhân, mỗi người cần chủ động trau dồi kiến thức, kỹ năng, không ngừng học hỏi và nâng cao bản thân. Đồng thời, cần chủ động tìm kiếm cơ hội để thể hiện năng lực của mình.
Đối với doanh nghiệp, cần xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp. Môi trường làm việc ấy phải tôn trọng sự sáng tạo, khuyến khích sự đổi mới và người tài có cơ hội thăng tiến rõ ràng. Người tài cần được đánh giá một cách công bằng; áp dụng các phương pháp đánh giá hiệu quả, dựa trên kết quả công việc và tiềm năng phát triển của từng cá nhân.
Doanh nghiệp cũng cần đào tạo và phát triển người tài. Theo đó, cần đầu tư vào việc đào tạo và phát triển người tài, giúp họ nâng cao năng lực và thích ứng với những thay đổi của thị trường; xây dựng hệ thống đãi ngộ hấp dẫn, bảo đảm chế độ lương thưởng phù hợp, công bằng và cạnh tranh để thu hút và giữ chân người tài.
Đối với nhà nước, cần hoàn thiện chính sách về nhân sự. Cần xây dựng và hoàn thiện các chính sách về tuyển dụng, sử dụng và đãi ngộ người tài. Nhà nước cũng cần tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của doanh nghiệp, hỗ trợ trong việc tiếp cận nguồn vốn, công nghệ và thị trường. Bên cạnh đó, nhà nước cần đầu tư vào giáo dục để đào tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.
"Bắt đúng bệnh, kê đúng đơn"
Chống lãng phí không chỉ đơn thuần là tiết kiệm tiền bạc mà còn là những hành động thể hiện sự tôn trọng đối với lao động, tài nguyên và môi trường. Để cuộc chiến chống lãng phí đạt hiệu quả cao, chúng ta cần có phương pháp tiếp cận khoa học - giống như khi chẩn đoán bệnh và kê đơn thuốc, bác sĩ phải bắt đúng bệnh, kê đúng đơn.
"Bắt đúng bệnh" trong chống lãng phí có nghĩa là xác định chính xác những nguyên nhân gốc rễ gây ra tình trạng này. Đó có thể là do quy trình làm việc không hiệu quả, sự thiếu hụt công nghệ hoặc đơn giản chỉ là vì thói quen lãng phí của một số người. Khi đã xác định được nguyên nhân, chúng ta mới có thể đưa ra những giải pháp phù hợp.
"Kê đúng đơn" có nghĩa là áp dụng những giải pháp cụ thể, thiết thực để khắc phục những vấn đề đã xác định. Ví dụ, nếu nguyên nhân lãng phí là do quy trình làm việc không hiệu quả, chúng ta cần cải tiến quy trình, loại bỏ các khâu thừa, rút ngắn thời gian thực hiện. Nếu nguyên nhân là do sự thiếu hụt công nghệ, chúng ta cần đầu tư vào các công nghệ mới để nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh…
Theo tôi, để đạt được mục tiêu chống lãng phí, chúng ta cần thực hiện một số biện pháp sau. Xây dựng văn hóa tiết kiệm: Tạo ra môi trường làm việc mà việc tiết kiệm được coi là một giá trị cốt lõi. Mỗi cá nhân cần ý thức được trách nhiệm của mình trong việc tiết kiệm tài nguyên, năng lượng và vật liệu. Đầu tư vào công nghệ: Áp dụng các công nghệ hiện đại để tối ưu hóa quy trình sản xuất - kinh doanh, giảm thiểu lãng phí. Ví dụ, sử dụng các phần mềm quản lý sản xuất, hệ thống tự động hóa...
Đào tạo nâng cao nhận thức: Tổ chức các khóa đào tạo để nâng cao nhận thức của cán bộ, nhân viên về tầm quan trọng của việc chống lãng phí. Đánh giá và khen thưởng: Thường xuyên đánh giá hiệu quả của các biện pháp phòng chống lãng phí và khen thưởng những cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc.
Chống lãng phí là một quá trình lâu dài, đòi hỏi phải kiên trì. Nếu làm đúng cách, chúng ta sẽ đạt được những kết quả tích cực, không chỉ về mặt kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Huỳnh Hai
(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 29-10
Bài viết tham gia diễn đàn vui lòng gửi về địa chỉ email: bandoc@nld.com.vn.
Bình luận (0)