6 điểm mới về chế độ thai sản dự kiến tại Luật Bảo hiểm xã hội

(1) Sửa đổi quy định đi làm trước khi hết thời hạn hưởng chế độ thai sản đối với trường hợp sau khi sinh con mà con chết theo hướng không cần điều kiện đã nghỉ hưởng chế độ ít nhất được 04 tháng như đối với các trường hợp sinh con bình thường.

Hiện tại Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định:

Điều 40. Lao động nữ đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con

1. Lao động nữ có thể đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con quy định tại khoản 1 hoặc khoản 3 Điều 34 của Luật này khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Sau khi đã nghỉ hưởng chế độ ít nhất được 04 tháng.

Điều 34. Thời gian hưởng chế độ khi sinh con

1. Lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng. Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng.

……

3. Trường hợp sau khi sinh con, nếu con dưới 02 tháng tuổi bị chết thì mẹ được nghỉ việc 04 tháng tính từ ngày sinh con; nếu con từ 02 tháng tuổi trở lên bị chết thì mẹ được nghỉ việc 02 tháng tính từ ngày con chết, nhưng thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản không vượt quá thời gian quy định tại khoản 1 Điều này; thời gian này không tính vào thời gian nghỉ việc riêng theo quy định của pháp luật về lao động.

Ảnh minh họa

(2) Quy định chi tiết về trợ cấp một lần khi sinh con đối với trường hợp chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội (điều kiện hưởng như đối với lao động nữ)

Hiện hành, Luật Bảo hiểm xã hội 2014 không quy định chi tiết về trợ cấp một lần khi sinh con đối với trường hợp chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội mà được hướng dẫn tại Khoản 2 Điều 9 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH với nội dung sau:

"Đối với trường hợp chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội thì cha phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con".

Trong khi đối với lao động nữ, trường hợp đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 3 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

Vì vậy, dự kiến sắp tới quy định chi tiết về trợ cấp một lần khi sinh con đối với trường hợp chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội (điều kiện hưởng như đối với lao động nữ) sẽ được đưa vào Luật thay vì chỉ hướng dẫn tại Thông tư.

(3) Bổ sung trường hợp  vợ có tham gia nhưng không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản thì lao động nam đủ điều kiện cũng được giải quyết hưởng trợ cấp 1 lần khi vợ sinh con.

Hiện hành, theo quy định tại Điều 38 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì người chồng chỉ được hưởng trợ cấp 1 lần khi vợ sinh con nhưng vợ không tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Nếu cả 2 vợ chồng cùng tham gia bảo hiểm xã hội thì dù người vợ đủ điều kiện hay không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản thì người chồng đều không được hưởng trợ cấp 1 lần.

(4) Bổ sung chế độ thai sản khi người lao động tự nguyện có yêu cầu phá thai (không phải phá thai bệnh lý).

(5) Bổ sung quy định đối với trường hợp đang hưởng chế độ thai sản khi nhận nuôi con nuôi, đồng thời đề nghị hưởng chế độ thai sản khi sinh con;

(6) Bổ sung quy định cụ thể chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau thai sản (tính theo năm hay theo đợt nghỉ).

Hiện hành, Điều 41 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định:

Điều 41. Dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản

1. Lao động nữ ngay sau thời gian hưởng chế độ thai sản quy định tại Điều 33, khoản 1 hoặc khoản 3 Điều 34 của Luật này, trong khoảng thời gian 30 ngày đầu làm việc mà sức khỏe chưa phục hồi thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ từ 05 ngày đến 10 ngày.

Thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe bao gồm cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần. Trường hợp có thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe từ cuối năm trước chuyển tiếp sang đầu năm sau thì thời gian nghỉ đó được tính cho năm trước.

Ảnh minh họa

2. Số ngày nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe quy định tại khoản 1 Điều này do người sử dụng lao động và Ban Chấp hành công đoàn cơ sở quyết định, trường hợp đơn vị sử dụng lao động chưa thành lập công đoàn cơ sở thì do người sử dụng lao động quyết định. Thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe được quy định như sau:

a) Tối đa 10 ngày đối với lao động nữ sinh một lần từ hai con trở lên;

b) Tối đa 7 ngày đối với lao động nữ sinh con phải phẫu thuật;

c) Tối đa 5 ngày đối với các trường hợp khác.

3. Mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản một ngày bằng 30% mức lương cơ sở.