“Khi ký hợp đồng, công ty thỏa thuận trả lương thời gian nhưng sau đó lại trả lương sản phẩm mà không báo trước. Chúng tôi phản ứng một phần vì thu nhập sụt giảm nhưng phần lớn là vì công ty không tôn trọng thỏa thuận với công nhân (CN)”. Đây là nội dung đơn phản ánh của 500 CN ở một doanh nghiệp (DN) 100% vốn nước ngoài đóng tại quận Bình Tân, TP HCM gửi các cơ quan chức năng mới đây.
Tùy tiện, nhập nhèm
CN cho biết khi tuyển dụng, ngoài lương cơ bản 3,5 triệu đồng/tháng, công ty còn cam kết bảo đảm thu nhập 4,5 triệu đồng/tháng (gồm các khoản phụ cấp chuyên cần, tay nghề, đi lại). Các thỏa thuận này được ghi rõ trong hợp đồng.
Thời gian đầu, công ty thực hiện đúng nhưng gần đây, khi gặp khó khăn, công ty lẳng lặng cắt giảm, thay đổi mà không hề thông báo với CN. Đơn cử trong tháng 9 và 10-2015, thu nhập của CN chưa đến 4 triệu đồng/người/tháng. Khi CN thắc mắc thì nhận được câu trả lời từ ban giám đốc là “sản lượng quá thấp”.
Làm việc với các cơ quan chức năng, dù thừa nhận đã làm trái cam kết nhưng đại diện công ty vẫn đổ lỗi cho tay nghề CN thấp dẫn đến thu nhập thấp. Riêng việc tự ý cắt giảm phụ cấp, công ty không đưa ra được lý do thuyết phục nào.
Tham gia giải quyết tranh chấp, một cán bộ đoàn liên ngành quận Bình Tân phân tích: “Lựa chọn hình thức trả lương là quyền của DN nhưng nếu đã thỏa thuận thì phải thực hiện. Muốn thay đổi hình thức trả lương, công ty phải bàn bạc với Công đoàn (CĐ) và báo trước với tập thể CN chứ không thể tùy tiện”. Sau khi nghe các cơ quan chức năng khuyến cáo, công ty mới nhìn nhận sai sót và cam kết khắc phục.
Qua khảo sát nguyên nhân 80 vụ ngừng việc trên địa bàn TP HCM từ đầu năm đến nay, Ban Chính sách - Pháp luật LĐLĐ TP cho biết rất nhiều vụ tranh chấp xuất phát từ hành vi nhập nhèm trong việc trả lương của DN. “Thỏa thuận nhưng không thực hiện đầy đủ hoặc cố tình làm trái, kiểu hành xử thiếu minh bạch này là nguyên nhân khiến quan hệ lao động tại nhiều DN thường xuyên bất ổn” - ông Nguyễn Phi Hổ, Phó trưởng Ban Chính sách - Pháp luật LĐLĐ TP HCM, nhận định.
Cần công khai, minh bạch
Chia sẻ kinh nghiệm hỗ trợ DN ổn định quan hệ lao động, ông Trần Văn Hên, Chủ tịch CĐ Công ty TNHH Quảng Việt (100% vốn nước ngoài; huyện Củ Chi, TP HCM), cho rằng một điều rất quan trọng là CĐ cơ sở phải làm tròn trách nhiệm kiểm tra, giám sát.
“Thu nhập của CN là vấn đề nhạy cảm. Do vậy, CĐ cơ sở cần đặc biệt coi trọng việc tiếp thu phản ánh của CN và chủ động phối hợp với ban giám đốc giải quyết dứt điểm. Những điều khoản đã cam kết trong hợp đồng, trong quy chế trả lương, thưởng đều được chúng tôi phối hợp kiểm tra, giám sát; nếu phát hiện có thiếu sót trong thực hiện thì sẽ khắc phục ngay. Nhờ cách làm này mà công ty không xảy ra tranh chấp” - ông Hên cho biết.
Cùng phối hợp hoàn thiện định mức lao động, lương, thưởng, phúc lợi và công khai cho tập thể lao động biết cũng là cách để ban giám đốc và CĐ Công ty TNHH May Tân Long Trường (quận 9, TP HCM) ổn định quan hệ lao động. “Nếu DN minh bạch các vấn đề liên quan đến thu nhập của CN, như định mức lao động và hình thức trả lương, chắc chắn CN sẽ tự tính toán được thu nhập thực tế. Từ đó, DN sẽ hạn chế thấp nhất tranh chấp không đáng có” - bà Lê Thị Hồng Vân, Giám đốc Công ty TNHH May Tân Long Trường, bày tỏ.
Hậu quả khó lường
Theo ông Nguyễn Văn Khải, Phó Chủ tịch Thường trực LĐLĐ TP HCM, thực hiện đúng các thỏa thuận đã cam kết là cách DN thể hiện thiện chí mong muốn hợp tác lâu dài với người lao động. Nếu vì lợi nhuận hoặc lý do nào khác mà DN cố tình làm trái, chắc chắn sẽ đánh mất niềm tin của người lao động, từ đó dẫn đến nhiều hậu quả khó lường.
và quét mã QR
Bình luận (0)