Lắng nghe công nhân

“Một trong những vấn đề khiến tôi băn khoăn là bất bình đẳng trong việc thụ hưởng chính sách BHXH giữa khu vực nhà nước và khu vực doanh nghiệp (DN) nước ngoài. Trong khi người lao động (NLĐ) ở khu vực nhà nước được tính lương hưu dựa trên thu nhập bình quân 5 năm cuối thì NLĐ tại các khu vực khác lại được tính bằng bình quân tổng thời gian đóng BHXH. Điều này khiến NLĐ làm việc tại các khu vực nước ngoài chịu thiệt thòi”. Ông Nguyễn Văn Bưởi, Chủ tịch Công đoàn (CĐ) Công ty Pungkook Sài Gòn, đã chia sẻ như vậy tại buổi tiếp xúc với Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Quyết Tâm - Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP HCM - diễn ra chiều 10-5. Dự buổi tiếp xúc có hơn 200 CNLĐ làm việc tại KCX Tân Thuận.

Bảo đảm quyền thụ hưởng

Ông Bưởi dẫn chứng trường hợp của nữ CN Lê Thị Duyên làm cùng công ty. Đến ngày 30-4, chị Duyên tham gia BHXH được 20 năm, trong đó có 18 năm 3 tháng đóng BHXH bắt buộc và 21 tháng tham gia BHXH tự nguyện. Theo cách tính của Luật BHXH hiện hành, mức lương bình quân để tính lương hưu của chị Duyên là hơn 1,5 triệu đồng/tháng và mức lương hưu hằng tháng chị được nhận chỉ có 943.901 đồng.

Bà Nguyễn Thị Quyết Tâm - Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP HCM - tặng quà cho CN các KCX-KCN

“Chênh lệch giữa mức lương của 20 năm trước và hiện tại rất lớn nên việc lấy bình quân toàn thời gian đóng BHXH khiến lương hưu thực tế rất thấp. BHXH là chính sách an sinh xã hội nhưng với cách tính bất hợp lý như vậy thì liệu có đáp ứng được mức sống tối thiểu cho họ?” - ông Bưởi băn khoăn. Ông cho biết cũng vì bất hợp lý này mà nhiều CN làm việc gần 19 năm có ý định xin nghỉ để được hưởng BHXH 1 lần và tìm kế sinh nhai khác.

Một trong những vấn đề về BHXH được nhiều CN quan tâm là nhận trợ cấp BHXH một lần. CN Nguyễn Văn Lai (Công ty Mtex) khẳng định về lâu dài, việc bảo lưu BHXH để được nhận lương hưu là tốt nhưng cần tính toán hợp lý, phù hợp với hoàn cảnh sống của CN. Đề cập việc CN ở một số DN phản ứng về chính sách BHXH, anh Lai kiến nghị Luật BHXH mới phải tạo thuận lợi cho NLĐ trong việc lựa chọn hình thức thụ hưởng.

Mong sống được bằng lương

Tại buổi tiếp xúc, cử tri cũng trình bày thẳng thắn những trăn trở đối với NLĐ nhập cư hiện nay, như như mức lương tối thiểu (LTT) còn thấp, tình trạng khan hiếm nhà gửi trẻ cho con CN dưới 12 tháng tuổi, việc các chủ nhà trọ tùy tiện tăng giá trong khi chất lượng phòng ở quá thấp…

Về thu nhập, nhiều CN cho rằng hằng năm, nhà nước đều xem xét điều chỉnh LTT song giá cả sinh hoạt cũng tăng theo nên chất lượng sống của NLĐ không được cải thiện là bao. “Song song với việc điều chỉnh lương, nhà nước phải quyết liệt kiềm chế tăng giá để ổn định đời sống NLĐ, không để xảy ra tình trạng té nước theo mưa” - anh Phan Như Bình, làm việc tại Công ty Đức Bổn, kiến nghị.

Đồng tình với ý kiến này, anh Huỳnh Tấn Tài, Chủ tịch CĐ Công ty TNHH Hong Ik Vina, đề đạt nguyện vọng: “Tôi chỉ mong LTT phải bảo đảm mức sống tối thiểu của NLĐ. Bên cạnh đó, pháp luật lao động hiện hành cần có quy định cụ thể về chất lượng suất ăn giữa ca để bảo đảm sức khỏe lâu dài cho NLĐ”.

Hoan nghênh chính sách nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp được triển khai thời gian gần đây song cử tri Nguyễn Phước Đại, Chủ tịch CĐ Công ty Juki, cho rằng trong thực tế, số đông NLĐ rất khó thực hiện ước mơ an cư. Lý do ông Đại nêu ra là các quy định hiện hành vượt khả năng chi trả của NLĐ, nhất là việc tạm ứng trước giá trị căn hộ. Bên cạnh đó, CN có nhu cầu nhà ở còn đối diện hàng loạt trở ngại khác, như: điều kiện, thủ tục vay vốn khó khăn, mức trả góp hằng tháng còn cao.

Từ kinh nghiệm xây dựng nhà ở cho CN tại hai tỉnh Bình Dương và Đồng Nai, nhiều cử tri kiến nghị TP HCM cần có chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện để DN phát triển nhà theo dạng giá rẻ, giúp CN nghèo có thể sở hữu nhà ở.