“Madam” Hiếu của công nhân

Dù đã về hưu từ năm 2015, nhưng bà Hiếu vẫn đang hoạt động tích cực, hiệu quả trong lĩnh vực Công đoàn (CĐ). Bà đang phụ trách Văn phòng tư vấn pháp luật huyện Nhơn Trạch - trực thuộc Trung tâm tư vấn pháp luật CĐ tỉnh Đồng Nai; là hòa giải viên lao động tỉnh Đồng Nai; đồng thời là Trưởng đoàn Hội thẩm nhân dân huyện Nhơn Trạch tham gia các vụ án về lao động tại địa phương. Trong suốt thời gian hoạt động tới nay, bà đã giúp nhiều công nhân đòi lại công bằng. Bà được nhiều công nhân (CN) gọi bằng cái tên thân thuộc là “Madam Hiếu”.

“Có “Madam” Hiếu em không thấy đơn độc”

Tôi có dịp được theo chân “Madam Hiếu” trong một vụ việc bảo vệ người lao động là Phó Chủ tịch CĐ cơ sở của một công ty có vốn đầu tư nước ngoài đóng tại KCN Nhơn Trạch 2, huyện Nhơn Trạch để chứng kiến tài “thao lược” của Madam Hiếu. Tại đây, bà Hiếu trở nên quen thuộc tới mức dù là công ty nước ngoài nhưng khi bà vừa xuống xe thì bảo vệ đã nhanh chóng lấy thẻ vào cổng cho chúng tôi, mà không cần điểm danh hay xuất trình bất cứ loại giấy tờ gì. Vào tới công ty thì hầu hết CN đều biết và chào hỏi bà Hiếu như những người thân trong gia đình.

Ma-dam Hiếu (ngồi giữa) đang bảo vệ cho chị N.K.T. Ảnh: H.A.C

Người lao động (NLĐ) chúng tôi tới bảo vệ là chị N.K.T (SN 1978) xuất thân là một công nhân đứng máy đi lên làm Trưởng phòng Xuất nhập khẩu và kiêm Phó Chủ tịch CĐ của công ty, nhưng đến tháng 1.2017 thì chị T. bị công ty đề nghị thỏa thuận cho kết thúc hợp đồng mà không có lý do. Từ đó, chị bị cô lập và áp lực nặng nề khi biết công ty muốn bỏ rơi. “Tôi làm việc cho công ty từ năm 1997 đến nay và chưa bao giờ vi phạm nội quy công ty” - chị T. nói. Cảm thấy bị sốc, chị T. tìm tới “Madam Hiếu” nhờ giúp đỡ.

Để giải quyết vụ việc, công ty này đã thuê hẳn một Luật sư từ TP HCM về chuyên trách xử lý vụ việc. Trong buổi làm việc với đại diện Ban Giám đốc công ty, bà Hiếu khẳng định: “Việc công ty cho chị T. thôi việc, là hoàn toàn trái với quy định của pháp luật do chị T. có hợp đồng không xác định thời hạn với Cty và chị không hề vi phạm bất cứ vấn đề gì gây tổn hại cho công ty. Chúng tôi sẽ hỗ trợ để người lao động khởi kiện công ty ra tòa để đòi lại công bằng”. Trước lời lẽ cứng rắn và đầy thuyết phục của bà Hiếu, luật sư phía công ty biết mình “yếu thế” nên xin được thỏa thuận với NLĐ để không làm ảnh hưởng tới uy tín của công ty nếu bị đưa ra tòa.

Lúc đó, chị T. mới lên tiếng: “công ty có cách hành xử “vắt chanh bỏ vỏ” với NLĐ như vậy thì việc tôi tiếp tục làm việc tại công ty sẽ là rất khó khăn” nên tôi chấp nhận thỏa thuận để chấm dứt hợp đồng lao động. Như bắt được “phao cứu sinh”, luật sư phía công ty chấp nhận ngay, nhưng lại “trở quẻ”, chỉ đồng ý các khoản trợ cấp thôi việc, tiền thưởng, tiền phép, tiền lương… còn mức hỗ trợ chấm dứt hợp đồng thì không đồng ý. Lúc này, bà Hiếu và các cộng sự cương quyết đưa vụ việc ra tòa nếu phía công ty còn không hợp tác. Buổi làm việc đi đến bế tắc mà không có sự thỏa thuận nào được thống nhất. Tuy nhiên, sau thời gian ra về, bà Hiếu tiếp tục nói chuyện với vị luật sư kia, phân tích lợi - hại nếu phía công ty để vụ việc ra Tòa thì luật sư của công ty lại đổi ý xin nối lại thương lượng và chấp nhận yêu cầu của NLĐ. Chị T. nói: “Ở đây có cô Hiếu nên dù có bị công ty đối xử tệ em vẫn không thấy đơn độc vì biết cô Hiếu sẽ giúp em đòi lại được công bằng. Vì vậy, bọn em hay gọi cô bằng cái tên thân thương là Madam Hiếu”.

Xây dựng công nhân nòng cốt

Huyện Nhơn Trạch những năm gần đây phát triển nhanh chóng khiến lực lượng công nhân lao động lên tới 100.000 người, do đó, phát sinh nhiều mâu thuẫn phức tạp trong quan hệ giữa giới chủ và người lao động. Sự xuất hiện đúng lúc của bà Hiếu từ công đoàn ngành giáo dục của huyện Nhơn Trạch qua làm Chủ tịch LĐLĐ huyện Nhơn Trạch đã nhanh chóng lấp đầy được “khoảng trống” giữa giới chủ và người lao động này.

Bằng sự nhanh nhạy và khéo léo của mình, bà Hiếu đã xây dựng được lực lượng công nhân nòng cốt am hiểu pháp luật để truyền đạt kiến thức tới từng công nhân. Nhiều vụ đình công, nhiều đơn kiện tụng về lao động đã được hóa giải. Quan hệ giữa công nhân và giới chủ cũng được cải thiện, đời sống của lao động được nâng lên nhiều nhờ công đoàn các cấp cùng tạo điều kiện chăm lo.

Do đó, bà Hiếu trở thành cái tên thân thương với NLĐ, nhưng đối với các công ty ở Nhơn Trạch, bà lại khiến họ e dè mỗi khi được nhắc đến. Với cương vị phụ trách văn phòng tư vấn pháp luật CĐ - LĐLĐ tỉnh Đồng Nai, bà Hiếu đã giúp hàng trăm công nhân đòi lại được công bằng với giới chủ, thậm chí nhiều doanh nghiệp trực tiếp liên hệ để nhờ hướng dẫn thực hiện chế độ, chính sách cho người lao động đúng quy định của pháp luật.

“Madam” Hiếu chia sẻ: “Niềm vui lớn nhất trong suốt quá trình công tác công đoàn của tôi chính là những lúc tôi giúp được NLĐ đòi được quyền lợi của họ khi bị công ty chèn ép. Nhìn thấy nụ cười mãn nguyện của họ, tôi có thêm động lực để đấu tranh cho quyền lợi của công nhân lao động”. Không chỉ thành công trong việc đứng ra bảo vệ cho những NLĐ bị giới chủ chèn ép, đối xử không công bằng, bà Hiếu còn xây dựng được một đội ngũ công nhân nòng cốt có trình độ hùng hậu tại địa phương. Bà chia sẻ: Mỗi một công nhân nòng cốt chúng tôi xây dựng được là một hạt nhân làm việc ngay trong các Cty, nhà máy. Ở đó, họ sẽ tuyên truyền chính sách pháp luật tới những công nhân chưa có kiến thức để giúp mọi người nắm bắt được luật pháp, từ đó không bị giới chủ ức hiếp.

Giai đoạn đầu, bà Hiếu và các cộng sự phải dành những ngày cuối tuần, các buổi tối về từng khu nhà trọ công nhân để tuyên truyền kiến thức pháp luật cho họ, từ đó tìm ra những người nhiệt huyết, hoạt bát để đào tạo nòng cốt. “Ban đầu khi chúng tôi giới thiệu thì họ rất e dè, nhưng sau đó có 1 - 2 CN tiên phong tham gia, nắm được kiến thức pháp luật và được công ty coi trọng thì các CN khác mới tham gia nhiều hơn” - bà Hiếu cho biết.

Ông Vũ Ngọc Hà - Giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật LĐLĐ tỉnh Đồng Nai cũng chia sẻ: CN nòng cốt tại huyện Nhơn Trạch dưới bàn tay của bà Hiếu đã trưởng thành rất nhanh và họ đã có thể tự bảo vệ nhau trước công ty và thậm chí là trước các phiên tòa.