Nợ BHXH tại doanh nghiệp giải thể, phá sản: Địa phương cũng có trách nhiệm

Tại hội thảo, Phó Trưởng Ban Quan hệ Lao động Tổng LĐLĐ Việt Nam Lê Đình Quảng cho biết: Tính đến hết năm 2015 có 220,5 tỷ đồng tiền nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp của một số doanh nghiệp (DN) giải thể, phá sản, chủ bỏ trốn; trong đó: Có 1.676 DN bị phá sản, giải thể, rút giấy phép kinh doanh với 7.800 LĐ, nợ số tiền BHXH, BHYT, BH thất nghiệp là 79,5 tỷ đồng. 1.931 DN trong nước không còn hoạt động sản xuất kinh doanh tại địa điểm đăng ký với 1.400 LĐ, nợ số tiền BHXH, BHYT, BH thất nghiệp là 89,5 tỷ đồng; 106 DN chủ nước ngoài bỏ trốn với 4.000 lao động, nợ số tiền BHXH, BHYT, BH thất nghiệp là 51,5 tỷ đồng.

Tại dự thảo Nghị định đang đưa ra xin ý kiến lần này có điểm đáng chú ý là phương án: Ghi nhận thời gian NLĐ làm việc tại các DN giải thể, phá sản mà DN nợ tiền đóng BHXH là thời gian đóng BHXH để làm cơ sở giải quyết các chế độ BHXH hoặc chốt sổ BHXH để NLĐ chuyển đơn vị khác; sau khi thanh lý tài sản được ưu tiên đóng BHXH, trong trường hợp không đủ, thì được đảm bảo bằng khoản tiền lãi mà người sử dụng lao động phải nộp khi nợ đóng BHXH theo quy định tại Khoản 3 Điều 122 của Luật BHXH năm 2014.

Cụ thể, theo Khoản 3 Điều 122 của Luật BHXH năm 2014 quy định: Người sử dụng lao động nợ đóng BHXH từ 30 ngày trở lên thì ngoài việc phải đóng đủ số tiền chậm đóng và bị xử lý theo quy định của pháp luật, còn phải nộp số tiền lãi bằng 2 lần mức lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian chậm đóng.

Ông Lê Đình Quảng cho rằng, phương án đưa ra trong dự thảo có ưu điểm là chỉ cần sửa đổi một số quy định của pháp luật có liên quan, nhất là Luật Phá sản. Phương án này đảm bảo nguyên tắc đóng-hưởng của Luật BHXH, đồng thời ngân sách nhà nước không phải bố trí. Hơn nữa, phương án này chỉ cần Chính phủ ra quyết định, không cần phải qua Quốc hội. Ông Quảng bày tỏ băn khoăn: "Khả năng tiền lãi thu có nhiều không, về lâu dài có bền vững không? Nếu tiền lãi thu không đủ chi trả thì lấy gì để đảm bảo?

Công nhân Cty Green Apparel ngừng việc để đòi quyền lợi nợ BHXH

Bày tỏ quan điểm về vấn đề này, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết, các địa phương cũng cần phải trích nguồn từ ngân sách địa phương để cùng chia sẻ trách nhiệm, đảm bảo quyền lợi an sinh cho NLĐ. Bởi, địa phương phải có trách nhiệm khi không quản lý, giám sát tốt, dẫn tới tình trạng phá sản, giải thể, chủ bỏ trốn của các DN xảy ra mà không nắm bắt sớm để có biện pháp xử lý kịp thời, giảm thiểu tối đa hệ luỵ...Ông Liệu cũng cho rằng việc tăng cường chia sẻ, liên thông dữ liệu giữa các ngành: Kế hoạch Đầu tư - Thuế - BHXH và thực hiện hiệu quả công tác quản lý thu nợ BHXH cũng là một trong những giải pháp hiệu quả nhằm giảm thiểu tình trạng chủ sử dụng lao động chiếm dụng tiền đóng BHXH của NLĐ, xâm phạm quyền lợi an sinh chính đáng của NLĐ.

Tuy nhiên, một số đại biểu cho rằng, về giải pháp lâu dài, nguồn tiền bù đắp này nên lấy từ ngân sách Nhà nước. Bên cạnh đó cũng cần phải tăng cường vai trò đại diện của tổ chức Công đoàn trong bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ.