Đề xuất mới dành cho người đóng bảo hiểm thất nghiệp dài hạn

Tổng LĐLĐ Việt Nam đang đề xuất sửa đổi chính sách BHTN để đảm bảo quyền lợi cho những người lao động đóng dài hạn nhưng chưa từng thất nghiệp.

Chưa hợp lý

Theo dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi), người lao động đóng BHTN từ 12 đến dưới 36 tháng được hưởng 3 tháng trợ cấp. Sau đó, cứ thêm 12 tháng đóng sẽ cộng thêm 1 tháng hưởng, nhưng tối đa chỉ 12 tháng.

Điều này đồng nghĩa với việc dù đã đóng BHTN trên 12 năm (144 tháng), người lao động cũng không được hưởng thêm trợ cấp. Nếu chưa từng hưởng BHTN, số tháng đóng dư cũng không được bảo lưu.

Tổng LĐLĐ Việt Nam nhận định quy định này chưa hợp lý, vì không phản ánh đúng nguyên tắc đóng - hưởng. Đặc biệt, những người lao động cả đời không thất nghiệp sẽ không có cơ hội hưởng quyền lợi từ quỹ BHTN, dù mức đóng tăng theo thâm niên.

Kiến nghị điều chỉnh

Hướng đến chính sách công bằng hơn, Tổng LĐLĐ Việt Nam đề xuất một số giải pháp nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động tham gia BHTN dài hạn:

Bảo lưu thời gian đóng BHTN vượt quá 144 tháng, giúp người lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp dài hơn nếu mất việc sau này.

Xây dựng chính sách hỗ trợ cho những người chưa từng thất nghiệp, như: Cho phép thân nhân hưởng trợ cấp nếu người lao động gặp rủi ro về việc làm; Hưởng một phần tiền đã đóng vào quỹ khi nghỉ hưu; Cơ chế thưởng để khuyến khích người lao động gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.

Việc duy trì BHTN trên 144 tháng không chỉ giúp người lao động yên tâm làm việc, mà còn hạn chế tình trạng "cố tình thất nghiệp" để hưởng trợ cấp. Đồng thời, sử dụng hợp lý quỹ kết dư sẽ giúp BHTN trở thành một công cụ an sinh xã hội hiệu quả hơn.

Bộ Nội vụ cho rằng BHTN là một loại bảo hiểm ngắn hạn, mang tính chia sẻ rủi ro. Việc không bảo lưu thời gian đóng vượt 144 tháng đã tồn tại từ Luật Việc làm 2013 nhằm cân đối quỹ.

Tuy nhiên, Tổng LĐLĐ Việt Nam cho rằng cần tính toán lâu dài hơn, sử dụng phần kết dư quỹ BHTN không chỉ hỗ trợ người thất nghiệp mà còn giúp những người có việc làm ổn định.

Nếu không có chính sách phù hợp, khoản tiền lớn này có thể không được sử dụng hiệu quả, hoặc bị chảy vào các kênh đầu tư ít bền vững như đất đai, vàng.

Cần một cách tiếp cận linh hoạt hơn

Việc điều chỉnh chính sách BHTN theo hướng linh hoạt, kết hợp giữa trợ cấp thất nghiệp và hỗ trợ an sinh xã hội sẽ giúp tạo tâm lý tích cực cho người lao động. Đồng thời, chính sách này cũng giúp duy trì nguồn nhân lực ổn định cho doanh nghiệp, tránh tình trạng nghỉ việc không cần thiết để hưởng trợ cấp.

Với những điều chỉnh hợp lý, quỹ BHTN không chỉ hỗ trợ người lao động khi thất nghiệp mà còn trở thành một nguồn an sinh bền vững, đóng góp vào sự ổn định và phát triển của thị trường lao động Việt Nam.