Cây đa 13 gốc tại xóm Trại (P. Đằng Giang, Q. Ngô Quyền, TP. Hải Phòng), được coi là cây đa lớn nhất Việt Nam - Ảnh TN
Cây đa Mười Ba Gốc cao khoảng 10 mét, với hàng chục cành lớn tạo thành tán rộng có đường kính khoảng 40 m. Cây có 13 gốc lớn, thẳng, gồm một gốc chính và 12 gốc phụ
Gốc chính có chu vi 8,2 m. Mười hai gốc còn lại mọc quanh gốc chính, với chu vi từ 2 đến 5m. Tổng chu vi của 13 gốc là trên 30 m. Các gốc được nối với nhau bằng các cành có đường kính gần 1 m đan xen nhau
Theo truyền thuyết, trong trận đánh quân Nam Hán xâm lược, Hai Bà Trưng cỡi voi đi ngang qua, thấy cây đa xanh tốt, rợp bóng nên dừng chân bên gốc đa để nghỉ ngơi. Voi của hai bà đã dùng vòi bẻ ngọn đa để ăn, từ đó cây chỉ phát triển về chiều ngang, hạn chế về chiều cao do mất ngọn. Vì vậy ngày nay, cây đa có chiều cao khiêm tốn, chỉ khoảng chừng 10 m, nhưng tán rộng mấy trăm mét vuông.
Nhưng cũng có truyền thuyết lại cho rằng, xưa kia có một vị tướng trên đường đi đánh giặc đã dừng chân bên gốc đa và buộc ngựa vào cây khiến ngọn cây bị gãy. Từ đó cây không phát triển chiều cao mà phát triển theo bề ngang như ngày nay
Dưới gốc đa có một miếu thờ, bên trong có tấm bia đá khắc chữ Hán Nôm. Theo người dân địa phương, miếu đã có từ lâu đời, thờ đức thổ vượng, người có công giúp dân khai hoang, lập ấp. Ngoài ra miếu còn là nơi thờ các quan, thần, cô, cậu và những vong hồn không nơi nương tựa.
Không ít người cho rằng, bà chúa Năm Phương đã về đây ngự trị nên tuần rằm, ngày lễ, ngày tết, họ đều đến đây thắp hương, cầu khấn những điều tốt lành, may mắn. Tại đây, ngày 6.6 âm lịch hàng năm cũng được coi là ngày tiệc chúa bà Năm Phương.
Hàng trăm năm chứng kiến biết bao thay đổi của lịch sử, nhưng cây đa 13 gốc vẫn xanh tốt và không ngừng vươn xa...
Ban quản lý di tích và chính quyền địa phương đã sử dụng nhiều cách để chăm sóc, bảo tồn cây, giúp cây chống chọi được với gió bão
Năm 2014 cây đa 13 gốc đã được công nhận là cây di sản Việt Nam
Nhiều dịch vụ, hàng hóa tâm linh cũng ăn theo “cây di sản”
Theo Tiến Nguyễn (Lao Động)