Hiệu quả từ nguồn chi trả giảm phát thải khí nhà kính ở TP Huế

Tỉnh Thừa Thiên - Huế nay là TP Huế hiện có 306.432,65 ha đất có rừng, bao gồm 205.587,40 ha rừng tự nhiên. Trong đó diện tích rừng đủ tiêu chí để tính toán tỉ lệ che phủ rừng là 282.787,19 ha, đạt 57,16%. Thành phố Huế là một trong 6 tỉnh/thành được tham gia thí điểm Thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung bộ (ERPA), theo Nghị định số 107/2022/NĐ-CP của Chính phủ. Đây là hoạt động chi trả giảm phát thải dựa vào kết quả hấp thụ và lưu giữ carbon của rừng, tiến tới triển khai toàn diện về dịch vụ môi trường rừng.

Được chi trả hơn 136 tỉ đồng

Theo đó, tổng số tiền TP Huế sẽ được điều phối theo chương trình chi trả ERPA trong 03 năm (2023-2025) là 134,61 tỉ đồng. Kinh phí chi trả cho các đối tượng hưởng lợi theo kế hoạch nguồn ERPA năm 2023 trên 35,7 tỉ đồng (đạt 99,23% kế hoạch); nguồn ERPA năm 2024 đã chi trả tạm ứng hơn 30 tỉ đồng, đạt 70% kế hoạch.

Quỹ Bảo vệ và phát triển (BV&PT) rừng TP Huế cho biết có rất nhiều hoạt động đóng góp trực tiếp cho giảm phát thải khí nhà kính. Trong đó, đối với việc bảo vệ rừng tự nhiên, trong năm 2023, đơn vị này đã chi trả ERPA với diện tích 204.022,11 ha (đạt 99,23% kế hoạch), cho 628 đối tượng hưởng lợi, bao gồm 11 chủ rừng tổ chức, 54 UBND cấp xã, 3 tổ chức khác và 560 cộng đồng, nhóm hộ và hộ gia đình. Kế hoạch chi từ nguồn tiền ERPA năm 2024 là 205.353,6 ha.

Thực hiện Nghị định số 107/2022/NĐ-CP, các đơn vị chủ rừng là tổ chức đã phối hợp chính quyền địa phương họp bàn với các cộng đồng dân cư trú trong khu vực tiếp giáp với rừng tự nhiên của đơn vị nhằm xác định diện tích rừng muốn nhận khoán bảo vệ làm cơ sở thực hiện thỏa thuận tham gia hoạt động quản lý rừng, hiện có 105 cộng đồng tham gia nhận khoán bảo vệ rừng với 8 chủ rừng tổ chức với tổng diện tích là 21.645,66 ha.

Tại TP Huế có 97/105 cộng đồng được nhận hỗ trợ phát triển sinh kế với số tiền là 5,25 tỉ đồng. Lũy kế đến nay, các chủ rừng tổ chức đã thực hiện giải ngân hơn 4,552 tỉ đồng (đạt 90%), trong đó có 95 công trình công cộng đã được hoàn thành nghiệm thu đưa vào sử dụng. Có 35 UBND cấp xã tham gia thỏa thuận hoạt động quản lý rừng được hỗ trợ hơn 312 triệu đồng.

Các hoạt động hỗ trợ phát triển sinh kế chủ yếu cung cấp giống cây trồng (cây ăn quả), xây dựng hoặc sửa chữa các công trình công cộng của cộng đồng như lắp đặt hệ thống điện nhà sinh hoạt cộng đồng, làm tuyến đường điện năng lượng mặt trời, làm nhà vệ sinh cộng đồng, làm hàng rào nhà cộng đồng, mua thiết bị thông tin truyền thông nhà sinh hoạt cộng đồng, mua sắm bàn ghế hội trường, xây dựng cổng chào thôn...

Hiệu quả từ ERPA

Quỹ BV&PT rừng TP Huế khẳng định, toàn bộ diện tích rừng tự nhiên ở địa phương này được chi trả ERPA, đã góp phần giúp cho công tác quản lý bảo vệ rừng được hiệu quả hơn, giữ vững độ che phủ rừng trên địa bàn với tỉ lệ 57,16%.

Việc có thêm nguồn kinh phí ERPA đã giúp cho các chủ rừng là tổ chức tăng cường thêm lực lượng bảo vệ rừng thông qua hợp đồng khoán với các cộng đồng sống ven rừng; có thêm nguồn kinh phí phục vụ cho công tác phát triển rừng bằng việc triển khai các hoạt động lâm sinh như khoanh nuôi xúc tiến tái sinh rừng, nuôi dưỡng làm giàu rừng,... góp phần cải thiện chất lượng rừng tự nhiên.

Thực hiện chi trả ERPA, có thể khẳng định rừng giao cho cộng đồng quản lý với gần 31.000 ha đã có chủ thực sự, góp phần nâng cao nhận thức của người dân trong việc giữ rừng, cải thiện môi trường sống, từ đó tác động đến hành động cụ thể của người dân trong việc bảo vệ hệ sinh thái, giữ gìn bảo vệ các nguồn tài nguyên thiên nhiên, hạn chế các hành vi gây tổn hại đến môi trường rừng.

Thêm vào đó, chính sách góp phần củng cố niềm tin của người dân vào chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong việc đầu tư vào bảo vệ và phát triển rừng, đảm bảo an sinh xã hội của người làm nghề rừng.

Chi trả ERPA đã tạo ra cơ hội gắn kết các cộng đồng với chính quyền và các tổ chức nhà nước về lâm nghiệp, góp phần nâng cao nhận thức, năng lực quản lý, bảo vệ rừng cho người dân.

Từ nguồn ERPA, hiệu quả bảo vệ rừng đã được nâng lên đáng kể cả về tần suất và chất lượng, trong đó sử dụng chủ yếu cho hoạt động tuần tra, bảo vệ rừng như chi hỗ trợ ngày công tuần tra, mua sắm dụng cụ, phương tiện, trang thiết bị hỗ trợ tuần tra. Nhiều cộng đồng đã mở rộng thêm diện tích trồng cây dược liệu, lâm sản phụ dưới tán rừng, góp phần cải thiện thu nhập từ rừng.

Có 105 cộng đồng nhận khoán bảo vệ hơn 21.600 ha rừng tự nhiên với nguồn kinh phí giao khoán và hỗ trợ sinh kế hơn 13,7 tỉ đồng/năm, đã tạo việc làm ổn định, tăng thu nhập cho người dân, cải thiện cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số, người dân ở vùng sâu, vùng xa.