Khung pháp lý "xanh"

Tăng trưởng xanh là một nội dung quan trọng của phát triển bền vững nhằm sử dụng tài nguyên thiên nhiên hiệu quả, giảm thiểu tối đa ô nhiễm và các tác động tiêu cực của môi trường, có khả năng thích ứng trước các hiểm họa thiên nhiên. Để phát triển tăng trưởng xanh đòi hỏi nhiều yếu tố, trong đó thu hút các dự án đầu tư xanh đang được xem là nền tảng và cấp bách.

Thách thức lớn nhất là TP HCM không chỉ cạnh tranh với các địa phương khác trong nước trong thu hút các dự án đầu tư xanh mà còn phải cạnh tranh với các quốc gia, vùng lãnh thổ trong khu vực. Do vậy, trong thời gian tới TP HCM cần tiếp tục kiến nghị Trung ương tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý liên quan đến tăng trưởng xanh, đầu tư xanh và sớm ban hành để nhà đầu tư áp dụng như các công cụ tài chính xanh (trái phiếu xanh, tín dụng xanh, bảo hiểm xanh...), cơ chế ưu đãi đầu tư xanh; hướng dẫn đầu tư xanh trong PPP…

Bên cạnh đó, thành phố cần xây dựng lại chiến lược thu hút đầu tư mới, trong đó xác định các ngành nghề mới sẽ ưu tiên thu hút (công nghệ cao, thân thiện với môi trường), các ngành nghề sẽ thu hẹp hoặc sẽ đóng cửa trong tương lai (có lộ trình), các ngành nghề sẽ dịch chuyển sang các địa phương khác.

Mặt khác, thành phố cần tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa cải cách hành chính, tạo môi trường đầu tư thuận lợi, lành mạnh, công bằng cho các nhà đầu tư. Đồng thời tiếp tục tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu của các dự án đầu tư xanh (điện tử, vi mạch, bán dẫn, Fintech, Big Data, AI…). Quan tâm phát triển nguồn nhân lực lãnh đạo, quản lý các lĩnh vực then chốt gắn với cơ chế tuyển dụng, sử dụng, đãi ngộ nhân tài.

Hiện nay, TP HCM đang có trong tay "vũ khí" là Nghị quyết 98 với nhiều cơ chế, chính sách đặc thù để phát triển. Do đó, TP HCM cần tập dụng Nghị quyết trong việc thu hút đầu tư xanh, qua đó thúc đẩy tăng trưởng xanh.

Thứ nhất, Nghị quyết 98 cho phép thành phố được áp dụng loại hợp đồng xây dựng - vận hành - chuyển giao (hợp đồng BOT) đối với dự án đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu. Cùng với đó là cho phép HĐND thành phố quyết định việc sử dụng ngân sách địa phương để thực hiện dự án, công trình giao thông đường bộ có tính chất vùng. Hai nội dung trên sẽ là cơ hội lớn để thành phố thu hút được các nhà đầu tư lớn nhằm hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông nội vùng TP HCM và liên vùng Đông Nam Bộ

Thứ hai, Nghị quyết 98 cho phép thành phố quyết định việc thu tiền duy tu, tái tạo cơ sở hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất từ các doanh nghiệp trong khu và chỉ dùng cho mục đích nâng cao tiện ích cho doanh nghiệp và người lao động, không vì mục tiêu lợi nhuận. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp, các nhà đầu tư duy tu, bảo dưỡng, nâng cấp cơ sở hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất để đáp ứng yêu cầu mới của các nhà đầu tư vào các dự án xanh.