Sao VINASTAS vội công bố chất lượng nước mắm!

Thông tin nhiều sản phẩm nước mắm trên thị trường nhiễm asen (thạch tín) khiến người tiêu dùng hoang mang nhưng nhiều câu hỏi được đặt ra xung quanh kết quả công bố này vẫn chưa có giải đáp thỏa đáng.

Người dân không nên hoang mang

Trước nghi vấn kết quả khảo sát nước mắm được thực hiện theo “đơn đặt hàng”, ông Vương Ngọc Tuấn, Phó Tổng Thư ký VINASTAS, cho biết đây là đợt khảo sát theo chủ đề thường xuyên của hội. “Việc khảo sát hoàn toàn khách quan, độc lập, không phụ thuộc vào bất cứ thông tin, tổ chức hay doanh nghiệp (DN) nào” - ông Tuấn khẳng định.

Nước mắm truyền thống đang bị ảnh hưởng bởi công bố về chất lượng của VINASTAS Ảnh: Tấn Thạnh

Theo ông Tuấn, đợt khảo sát chất lượng nước mắm lần này, VINASTAS được tài trợ kinh phí từ một tổ chức trong nước nhưng không phải là DN trong diện liên quan đến sản phẩm được khảo sát. Tuy nhiên, ông Tuấn xin không nêu tên nhà tài trợ.

Ông Tuấn cũng từ chối bình luận trước những nghi vấn về thông tin các sản phẩm nước mắm được tung lên mạng. “Kết quả chúng tôi công bố có thể trùng thời điểm so với một số thông tin, sự kiện khác liên quan đến nước mắm nhưng chỉ là trùng lặp tình cờ. Chúng tôi tiến hành khảo sát này không để nhằm bình luận về bất cứ một sản phẩm cụ thể nào, không phải để đưa ra các thông tin nhằm hạ uy tín hay để xử lý sản phẩm nào” - ông Tuấn phân trần.

Trước công bố của VINASTAS, ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), cho biết các đoàn kiểm tra liên ngành đang lấy mẫu nước mắm trên thị trường để đánh giá chất lượng sản phẩm. “Những thông tin về nước mắm khi chưa có phát ngôn của cơ quan quản lý, người dân không nên hoang mang. Kết quả kiểm tra ban đầu trên hồ sơ và xét nghiệm lấy mẫu, cục chưa phát hiện nước mắm được làm từ hóa chất và nước. Kết quả của VINASTAS chỉ là khảo sát để xác minh thông tin, chưa phải kết luận của cơ quan quản lý nhà nước về chất lượng nước mắm trên thị trường. Cuối tuần này, Bộ Y tế sẽ có báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kết quả đợt kiểm tra này” - ông Phong nói.

Cách công bố không chuẩn mực

Ông Ngô Quang Tú, Trưởng Phòng Chế biến và Bảo quản thủy sản, Cục Chế biến nông lâm thủy sản và nghề muối - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho rằng nội dung VINASTAS công bố rất sơ sài. “Kết quả này đã đủ đại diện chưa, phương pháp lấy mẫu như thế nào, phương pháp kiểm nghiệm và phòng thí nghiệm đã được công nhận chưa, cách xử lý số liệu sau kiểm nghiệm ra sao? Một dự án khảo sát, nghiên cứu như thế này phải có một hội đồng khoa học nghiệm thu, phân tích đánh giá thì mới bảo đảm tính chính xác. Còn kết quả công bố như của VINASTAS chỉ là sơ bộ và việc công bố rộng rãi ra như vậy là quá vội vàng, ảnh hưởng lớn đến các DN sản xuất nước mắm truyền thống” - ông Tú nhận định.

Đại diện Cục Chế biến nông lâm thủy sản và nghề muối cho biết trước đó, ngày 10-10, tại một hội thảo về nước mắm ở TP HCM do Cục Chế biến nông lâm thủy sản và nghề muối và Hội Nghề cá Việt Nam tổ chức, VINASTAS đã đề nghị được công bố kết quả khảo sát nhưng cục kiên quyết không đồng ý.

PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm, ĐH Bách khoa Hà Nội, cho rằng cách công bố thông tin của VINASTAS là không chuẩn mực và gây ra ảnh hưởng xấu đến việc sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nước mắm. “Người dân cứ nghe đến asen là sợ rồi vì không phân biệt asen hữu cơ với asen vô cơ. Thực tế, asen vô cơ thì độc. Còn asen hữu cơ không độc và vẫn tồn tại như một chất tự nhiên trong cá” - ông Thịnh giải thích.

Ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản (Nafiqad) - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết nước mắm bị nhiễm kim loại nặng (bao gồm asen) có thể từ muối, cá (đối với nước mắm truyền thống) hoặc từ nước, muối, cá, phụ gia (đối với nước mắm công nghiệp). Tuy nhiên, theo báo cáo của các Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản địa phương, chưa phát hiện cá, muối hay nguồn nước nhiễm kim loại nặng. Một số tài liệu nghiên cứu của nước ngoài cho thấy có phát hiện asen trong cá biển nhưng chủ yếu ở dạng hữu cơ, không ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.