Lúng túng khi đầu tư điện mặt trời mái nhà

 Tuy nhiên, nhiều DN vẫn đang vướng nhiều thủ tục, quy định.

Trao đổi với phóng viên, ông Trần Văn Hợi, đại diện Công ty TNHH Ánh Dương Luxury, phản ánh một số khó khăn liên quan việc thiếu thống nhất về quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật và phòng cháy chữa cháy (PCCC)... Bên cạnh đó, mỗi địa phương áp dụng quy định theo một cách khác nhau, khiến DN lúng túng khi triển khai dự án. Việc mỗi tỉnh, thành làm mỗi kiểu còn khiến DN mất nhiều thời gian, chi phí và gặp khó khi xin phép xây dựng, dẫn đến ảnh hưởng năng lực phát triển của ngành.

"Hiện nay, nhiều ngân hàng chưa có cơ chế công nhận hệ thống pin lưu trữ hay điện mặt trời là tài sản có thể thế chấp. Điều này khiến chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn trong việc vay vốn cho đầu tư" - ông Hợi nói.

Ông Hợi kiến nghị cơ quan quản lý sớm ban hành bộ tiêu chuẩn, quy định thống nhất về xây dựng, an toàn và PCCC cho hệ thống pin trữ điện mặt trời, giúp DN dễ thực hiện, giảm rủi ro trong vận hành. "Cần xây dựng khung pháp lý để công nhận hệ thống lưu trữ điện mặt trời là tài sản, tạo cơ sở cho các ngân hàng thương mại thẩm định, cho vay" - ông đề xuất.

Đại diện một nhà đầu tư nước ngoài cho biết dù pin lưu trữ giúp tối ưu vận hành dây chuyền sản xuất và giảm chi phí điện năng song việc phát triển hệ thống này tại Việt Nam lại không dễ. Chi phí đầu tư cao khiến DN phải cân nhắc kỹ lưỡng. Bên cạnh đó, Việt Nam hiện chưa có bộ tiêu chuẩn, quy chuẩn và cơ chế khuyến khích tài chính cụ thể dành cho BESS, làm gia tăng rủi ro cho nhà đầu tư.

"Về mặt kỹ thuật và an toàn, việc triển khai hệ thống lưu trữ năng lượng đòi hỏi các yêu cầu nghiêm ngặt liên quan đến PCCC, an toàn hóa chất và kết nối với lưới điện. Trong khi đó, Việt Nam vẫn còn chưa có nhiều kinh nghiệm trong triển khai các dự án pin lưu trữ quy mô lớn" - đại diện nhà đầu tư nước ngoài nêu hạn chế.

Hiệp hội Năng lượng tái tạo TP HCM kiến nghị miễn thuế GTGT cho hộ gia đình lắp đặt hệ thống điện mặt trời có công suất dưới 100 KW, đồng thời triển khai gói vay tín dụng xanh ưu đãi (lãi suất dưới 5%/năm) cho hộ dân và DN đầu tư điện mặt trời, hệ thống lưu trữ.

Ngoài ra, thí điểm mô hình "thuê điện mặt trời 0 đồng" - trong đó DN năng lượng đầu tư toàn bộ hệ thống, còn hộ dân hoặc DN chỉ trả tiền điện thấp hơn giá điện lưới trong 10-15 năm. Mô hình này giúp phát triển điện mặt trời nhanh chóng mà không cần vốn đầu tư ban đầu, đồng thời tạo cơ hội cho các DN năng lượng nhỏ và vừa tham gia thị trường bán điện.