Cần chinh sách hỗ trợ cho người lao động tham gia BHXH sau ngày 1-7-2025

Quốc hội đã thông qua Luật BHXH (sửa đổi) tại kỳ họp thứ 7. Theo quy định mới, người lao động (NLĐ) có thời gian đóng BHXH trước ngày luật này có hiệu lực thi hành (1-7-2025), sau 12 tháng không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc, không tham gia BHXH tự nguyện và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được rút BHXH một lần. NLĐ tham gia BHXH từ ngày luật có hiệu lực trở đi không được rút BHXH một lần. 

Quy định này bảo đảm tính kế thừa quy định hiện hành, không làm ảnh hưởng nhiều đến gần 18 triệu người đang tham gia BHXH nên hạn chế gây xáo trộn trong xã hội. Đồng thời thể chế hóa đúng tinh thần của Nghị quyết số 28-NQ/TW "giảm tình trạng hưởng BHXH một lần theo hướng tăng quyền lợi nếu bảo lưu thời gian tham gia BHXH để hưởng chế độ hưu trí".

Ngay từ khi phương án này được đề xuất trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) đã nhận được sự đồng tình của đa số người lao động. Nguyên nhân lớn nhất là ít ảnh hưởng đến quyền lợi của người đang tham gia.

Bà Nguyễn Thị Chuyền, công nhân Công ty TNHH sản xuất thương mại Tân Nam Sơn (quận 8, TP HCM), cho biết bà rất vui khi quy định về rút BHXH một lần đối với người đã đóng BHXH từ trước 1-7-2025 không thay đổi, như vậy trong trường hợp quá khó khăn và mất việc làm, bà vẫn có thể rút BHXH một lần để vượt qua những bất trắc. 

"Thời gian qua, tôi và các đồng nghiệp đều theo dõi thông tin về chính sách BHXH một lần, có nhiều phương án được đề xuất và tôi rất vui khi Quốc hội đã lắng nghe nguyện vọng của người lao động đối với chính sách này" - bà Chuyền nói.

Tương tự, hầu hết công nhân tại Công Ty TNHH Ampfield (KCN Tân Bình, TP HCM) cũng thở phào khi phương án 1 được đa số các đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua. 

Từ khi Công đoàn cơ sở khảo sát ý kiến của toàn bộ công nhân về 2 phương án về rút BHXH một lần vào cuối năm 2023, đại đa số công nhân của công ty đều nghiêng về phương án 1 vì cho rằng quyền lợi của người đang tham gia không bị hạn chế. 

"Thực tế hầu hết công nhân của công ty đều lớn tuổi và không có nhu cầu rút BHXH một lần tại thời điểm này nhưng họ vẫn lo lắng chính sách BHXH thay đổi bởi với nhiều người, BHXH một lần là khoản phòng hờ khi bất trắc" - bà Võ Thị Sáu, đại diện Công đoàn công ty cho biết.

Theo bà Sáu, Luật BHXH (sửa đổi) được thông qua, trong đó phương án 1 về rút BHXH một lần được lựa chọn phù hợp với mong muốn của người lao động mà doanh nghiệp cũng đỡ lo người lao động ồ ạt nghỉ việc trong thời gian tới. Tuy nhiên, doanh nghiệp khi tuyển lao động từ sau ngày Luật BHXH (sửa đổi) cũng phải chủ động trao đổi với công nhân về những thay đổi của chính sách BHXH một lần để họ không bị hiểu lầm.

Bà cho rằng những lao động tham gia BHXH từ sau ngày 1-7-2025, họ sẽ không được rút BHXH một lần nên rất cần có thêm các chính sách hỗ trợ về vấn đề việc làm khi mất việc, nguồn vốn vay ưu đãi khi gặp khó khăn…

Về vấn đề tham gia BHXH từ sau ngày luật có hiệu lực sẽ không được rút BHXH, anh Nguyễn Văn Tài, tài xế xe công nghệ tại quận 7, TP HCM, cho biết có thể sau này anh sẽ không được rút BHXH một lần nhưng luật đã thông qua, nên anh chấp nhận. 

Anh Tài trước là công nhân tại KCX Tân Thuận, cuối năm 2023, anh mất việc do công ty khó khăn, không gia hạn hợp đồng. Thời điểm đó, khó tìm việc trong khi gia đình đang cần khoản chi tiêu nên anh quyết định rút BHXH một lần cho khoảng thời gian 13 năm đóng.

Trong thời gian chờ 12 tháng để rút bảo hiểm, anh chuyển sang chạy xe công nghệ đồng thời làm hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp. Tháng 12-2024 anh sẽ đủ điều kiện rút BHXH một lần, khoản tiền này anh chủ yếu dành trả nợ. 

"Sau khi gia đình hết nợ nần, tôi sẽ cố gắng tìm việc làm chính thức. Có thể bắt đầu tham gia BHXH trở lại trước hay sau ngày 1-7-2025 còn phụ thuộc vào quá trình tìm việc. Giờ tôi cũng ngoài 40 tuổi, nếu đóng BHXH lại từ đầu, tôi chỉ mong có lương hưu" - anh nói.