Nhiều lao động "ngại" làm việc trong nhà máy

Sau nhiều năm làm công nhân tại TP HCM, Đồng Nai, từ năm 2022, chị Nguyễn Thị Huyền (quê Hà Tĩnh) quyết định nghỉ hẳn công việc trong nhà máy, chuyển sang buôn bán nhỏ (bán các mặt hàng hoa, rau củ) cho công nhân ngay trước cổng KCN Xuân Lộc (tỉnh Đồng Nai). 

Công việc này dù khá vất vả do phải thức khuya dậy sớm lấy hàng, song đã mang lại cho chị mức thu nhập khá (trên 10 triệu đồng/tháng) đồng thời ít bó buộc về giờ giấc nên chị có thể vừa làm việc vừa chăm con nhỏ.

Chị cho biết đã từng làm việc trong nhà máy sản xuất giày da 11 năm với mức lương ổn định từ 8-9 triệu đồng/tháng, công việc cũng không quá vất vả nhưng rất khó để cải thiện thu nhập. 

Mặt khác, từ khi sinh con thứ 2 giữa năm 2021, sức khỏe của mẹ chị đã yếu nên không thể hỗ trợ chăm sóc con nên chị buộc phải nghỉ việc một thời gian để vun vén cho gia đình. Khi con được hơn 1 tuổi, chị đã gửi con đi nhà trẻ và xin vào công ty làm việc trở lại. 

Chị kể giờ làm việc tại công ty thường bắt đầu sớm nên chị phải gửi con sớm, đón con trễ, thời gian đầu đi học con chị bệnh triền miên khiến chị phải xin nghỉ làm liên tục, cuối cùng phải nghỉ việc một lần nữa. "Đó là lý do tôi chuyển sang làm việc tự do để có thể vừa kiếm tiền vừa thuận tiện chăm sóc con cái" - chị Huyền cho hay.

Tương tự, anh Nguyễn Hữu Phú (34 tuổi, ở trọ tại quận 6) cũng từ công nhân cơ khí chuyển sang chạy xe công nghệ được gần một năm nay để có tiền chăm lo cho gia đình. Hai vợ chồng anh cùng quê An Giang, lên TP HCM làm công nhân đã gần 10 năm. Một năm trước, Do sức khỏe cha mẹ anh không tốt, vợ anh Phú đã phải về quê chăm sóc ông bà và các con, gánh nặng kinh tế dồn hết lên vai anh Phú. Mức lương 9 triệu đồng của anh không đủ để lo cho cả gia đình vì vậy sau giờ làm việc, anh bắt đầu chạy xe công nghệ kiếm thêm. 

Cuối năm 2023, công ty ít đơn hàng khiến thu nhập chính của anh giảm mạnh. Để có tiền lo cho vợ con, anh quyết định nghỉ việc và chạy xe công nghệ toàn thời gian. Nếu cố gắng mỗi ngày chạy xe 14 giờ, anh sẽ kiếm được khoảng 15 triệu đồng/tháng, vừa đủ trang trải các chi phí sinh hoạt, thuốc thang cho cha mẹ và lo cho con ăn học. 

Anh Phú cho biết: "Không thể nói đây là công việc tốt hơn so với làm việc trong nhà máy nhưng tôi có thể chủ động kéo dài thời gian làm việc để cải thiện nguồn thu. Giờ gia đình còn nhiều thứ phải lo nên tôi chỉ biết ráng kiếm tiền rồi tính sau".

Xu hướng làm việc tự do được nhiều lao động lựa chọn. Đó là một trong những lý do khiến việc tuyển dụng của các nhà máy sản xuất trở nên khó khăn hơn. Như tại Công ty TNHH Tai Nan International Vietnam (chuyên gia công ngành hàng may mặc, quận 8, TP HCM), việc tuyển dụng diễn ra quanh năm tiêu chí tuyển rất đơn giản chỉ cần NLĐ biết đọc, biết viết, có sức khỏe và còn trong độ tuổi lao động, công ty sẽ đào tạo nghề họ khi vào làm, song việc tuyển dụng rất khó khăn. Đó là lý do công ty này tuyển người kể cả trong thời điểm ít đơn hàng để tránh tình trạng thiếu hụt lao động nghiêm trọng khi đơn hàng dồi dào hơn.

Bà Phạm Thị Mỹ Lệ, Tổng Giám đốc một doanh nghiệp chuyên dịch vụ nhân sự và cung ứng nhân lực tại quận Bình Thạnh cho hay năm nay, nhiều doanh nghiệp có lại đơn hàng, nhu cầu tuyển dụng nhiều hơn. Từ đầu năm đến nay, công ty bà đã tăng cường tuyển dụng để đáp ứng yêu cầu của khách hàng. 

Số lao động tuyển dụng so với năm trước đã tăng khoảng 30% nhưng hiện rất nhiều lao động chỉ muốn làm việc thời vụ để được linh hoạt hơn, như vậy họ cũng dễ dàng tận dụng các cơ hội kiếm tiền khác. 

Theo bà Lệ, các DN sẽ ngày càng khó khăn trong việc tuyển người và sẽ phải sáng tạo hơn trong giữ chân người lao động, không chỉ bằng tiền lương mà phải kèm theo các chính sách đãi ngộ, hỗ trợ học hành, đào tạo, chuyển đổi năng lực, trang bị kỹ năng mới cho họ để phù hợp với môi trường mới.