Quy định mới về trốn đóng BHXH

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 274/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH năm 2024 về việc chậm đóng, trốn đóng BHXH bắt buộc, BHTN, cùng quy định về khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực BHXH. Văn bản pháp luật trên nhằm bảo đảm quyền lợi chính đáng của người lao động, đồng thời nâng cao trách nhiệm của người sử dụng lao động trong việc tham gia và thực hiện nghĩa vụ về bảo hiểm cho người lao động.

Nghị định này nêu rõ các trường hợp không bị coi là trốn đóng, quy định cách tính số tiền, số ngày chậm đóng, trốn đóng và các biện pháp xử lý đối với hành vi vi phạm.

Đối với việc xác định số tiền và số ngày chậm đóng, theo Nghị định 274, số tiền chậm đóng được tính trên phần nghĩa vụ đóng của người sử dụng lao động theo quy định, kể từ sau thời hạn phải đăng ký tham gia và đóng. Nếu người lao động chưa được đăng ký tham gia trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn bắt buộc, số tiền chậm đóng sẽ được tính từ sau thời điểm đó. Số ngày chậm đóng được xác định bắt đầu từ ngày sau thời hạn quy định về đăng ký và đóng BHXH, BHTN.

Cách xác định số tiền và số ngày trốn đóng: Trường hợp người sử dụng lao động không đăng ký tham gia BHXH, BHTN cho người lao động sau 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn quy định bắt buộc sẽ bị coi là trốn đóng. Số tiền BHXH bắt buộc trốn đóng là số tiền thuộc trách nhiệm của người sử dụng lao động còn phải đóng vào Quỹ BHXH do đã đăng ký tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp hơn quy định của Luật BHXH 2024.

Với những đơn vị đã bị cơ quan BHXH đôn đốc nhưng không thực hiện nghĩa vụ, số tiền và số ngày trốn đóng sẽ được tính từ sau 60 ngày kể từ ngày hết hạn đóng hoặc theo thời điểm quy định trong văn bản đôn đốc.

Nghị định quy định mức thu tiền lãi chậm đóng, trốn đóng bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền vi phạm.

Những trường hợp không bị coi là trốn đóng BHXH, BHTN

Theo Nghị định, người sử dụng lao động không bị coi là trốn đóng BHXH bắt buộc, BHTN khi việc chậm đóng xuất phát từ các sự kiện bất khả kháng đã được cơ quan có thẩm quyền công bố.

Bao gồm thiên tai như bão, lũ, ngập lụt, động đất, hỏa hoạn lớn, hạn hán kéo dài và các loại thiên tai khác ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh; dịch bệnh nguy hiểm được công bố, gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và khả năng tài chính của đơn vị; tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật gây ảnh hưởng đột xuất đến hoạt động của cơ quan, tổ chức, người sử dụng lao động; hoặc các sự kiện bất khả kháng khác theo quy định của pháp luật dân sự.

Nghị định số 274/2025/NĐ-CP sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 30-11-2025.