Ông Donald Trump thắng rồi. Hầu như sẽ không thể thay đổi kịch bản ông trở thành tổng thống thứ 45 của Mỹ, bất chấp chuyện bà Hillary Clinton nhiều khả năng sẽ hơn ông tới 2 triệu phiếu phổ thông (sau khi toàn bộ phiếu được kiểm đến) và hàng triệu người Mỹ đang ký tên đòi cử tri đoàn “lật kèo” để loại bỏ tỉ phú Mỹ.
Tính đến ngày 12-11 (giờ Việt Nam), kết quả phiếu phổ thông chưa gút lại và bà Clinton đang dẫn với 63,4 triệu phiếu trong khi ông Trump có 61,2 triệu phiếu. Nhưng phiếu đại cử tri đã chốt sổ với 306 phiếu thuộc về ông Trump, vượt trội so với 232 phiếu của đối thủ.
Đã có quá nhiều bài viết phân tích vì sao ông Trump thắng, vì sao bà Clinton thua trong mấy ngày qua. Cũng có không ít ý kiến chê truyền thông Mỹ không “bắt sóng” được đa số dân chúng trong nước, không nhận ra “số cử tri thầm lặng hùng hậu” của ông Trump cho nên thăm dò trước bầu cử sai bét.
Và dĩ nhiên không thể thiếu những bình luận đánh giá cao tầm nhìn của ông Trump, thể hiện qua việc chọn đúng đối tượng để vận động và nhờ đó đã đứng trước cánh cổng Nhà Trắng (chỉ còn đợi đúng ngày để bước vào).
Ông Donald Trump và vợ bỏ phiếu trong ngày bầu cử 8-11. Ảnh: Reuters
Những đánh giá này đều có lý lẽ riêng! Đúng là tỉ phú Trump và các cộng sự của ông đã rất nhạy bén nhìn ra “một nước Mỹ khác”, như bài phân tích dài của Bloomberg khẳng định.
Theo bài báo, bắt đầu từ ngày 18-10, ê kíp tranh cử của ông Trump đã tính toán được ông có 7,8% cơ hội chiến thắng – chủ yếu đến từ nhóm cử tri da trắng trung lưu, sống ở khu vực nông thôn, không có bằng đại học và tụt lại phía sau công cuộc toàn cầu hóa (lương thấp hoặc mất việc làm vào tay giới lao động ở các nước thứ ba, dân nhập cư…).
Đối với họ, bà Clinton đại diện cho mọi thứ đáng chán ngán nhất – từ bê bối dùng email cá nhân cho việc công, được phố Wall trả hậu hĩnh để phát biểu đến các nghi án tham nhũng liên quan tới Quỹ Clinton…, theo chuyên gia Steve Bannon thuộc nhóm tranh cử của ông Trump. Chính tuyên bố tái điều tra bê bối email của Giám đốc Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) James Comey hôm 28-10 đã đẩy nhóm cử tri này chuyển sang ông Trump nhanh hơn.
Nhận ra khuynh hướng trên, ê kíp của ông Trump nhạy bén thay đổi chiến lược dù ngày bầu cử đã gần kề. Chỉ trong vòng 2 tuần cuối cùng, tỉ phú Mỹ “điên cuồng” bay dọc ngang các bang mà trước đó không ai dám tin ông có thể thắng – như Pennsylvania, Wisconsin và Michigan… (đạo diễn nổi tiếng Michael Moore gọi đây là các “bang Brexit” ăn theo sự kiện dân Anh bỏ phiếu chọn rời khỏi Liên minh châu Âu).
Kết quả đáng kinh ngạc: Ông Trump thắng như chẻ tre ở các bang chiến trường và cả những bang mà đảng Cộng hòa chưa từng thắng kể từ những năm 1980. Thậm chí, tại bang then chốt Florida, số phiếu bầu mà tỉ phú Mỹ giành được ở khu vực nông thôn còn cao hơn 10 điểm phần trăm so với các dự đoán lạc quan nhất của ê kíp tranh cử.
Nhìn một cách tổng thể, ông Trump đã tạo ra được một lực lượng ủng hộ mạnh mẽ và rộng lớn ở nông thôn để chống lại tầng lớp giàu có và quyền lực tập trung tại các thành phố lớn.
“Trump là thủ lĩnh của làn sóng dân túy đang lên. Ông ấy cũng là doanh nhân thành đạt trong nhiều lĩnh vực. Những cử tri bỏ phiếu cho ông ấy vừa ước muốn thành công như vậy vừa không muốn xóa bỏ hệ thống chính phủ Mỹ. Trong mắt họ, ông Trump là hiện thân của sự hồi phục chủ nghĩa tư bản Mỹ thuần túy” - ông Bannon lý giải với Bloomberg.
Phát biểu khi thắng cử ngay rạng sáng 9-11 (giờ địa phương), ông Trump cam kết sẽ là “tổng thống của mọi người dân Mỹ”. Tuy nhiên, chiến thắng của ông không đủ sức đại diện cho số đông bởi bức tranh toàn cảnh của kết quả kiểm phiếu cho thấy thực chất ông chỉ được bầu chọn bởi khoảng…. 1/4 cử tri Mỹ, theo trang Vox.
Đài CNN cho hay tỉ lệ cử tri đi bầu năm nay của Mỹ chi đạt khoảng 55% (tương đương 126 triệu phiếu), thấp nhất kể từ năm 1996 (53,5%). Trang Twincities thậm chí gọi những người không bỏ phiếu mới là kẻ chiến thắng trong cuộc bầu cử này. Số phiếu phổ thông của bà Clinton cao hơn ông Trump nhưng cũng chỉ nhỉnh hơn tỉ lệ 25% tổng số cử tri Mỹ một chút. Vì thế, báo Los Angles Times nhận định nước Mỹ gần như bị chia đôi 50/50.
Theo tờ báo, dù chiến thắng của ông Trump ở các bang Trung Tây rất ấn tượng song thực tế số phiếu phổ thông ông nhận được không hề cao hơn các ứng viên Cộng hòa trước đây. Bởi thế, bà Clinton thua không phải vì ông Trump trỗi dậy mà là vì chính bản thân bà giành được ít hơn nhiều triệu phiếu so với Tổng thống Barack Obama hồi năm 2012.
Mặc dù nhiều cử tri Dân chủ không đi bỏ phiếu tại các hạt mà ông Trump chiến thắng nhưng cũng không thể nói nếu số cử tri “nằm nhà” kia chịu đi bầu, bà Clinton sẽ thắng. Có chăng chỉ là thực tế nước Mỹ đang bị chia rẽ khủng khiếp, đến mức giống như có 2 nước Mỹ khác nhau đi bỏ phiếu trong ngày 8-11, theo đài BBC. Và hàn gắn rạn nứt này mà không để một bên hưởng đặc lợi hay một bên chịu thiệt thòi là việc quá sức khó khăn!
và quét mã QR
Bình luận (0)