Hàn - Triều thống nhất, Trung Quốc hưởng lợi

Nhiều nhà phân tích cho rằng Trung Quốc cần CHDCND Triều Tiên tồn tại và đóng vai trò như một “vùng đệm” quan trọng. Nếu Bình Nhưỡng sụp đổ và cả bán đảo Triều Tiên chịu sự kiểm soát của Seoul, điều này đồng nghĩa sẽ có một đồng minh quân sự Mỹ ở sát sườn Trung Quốc.

Tuy nhiên, Shannon Tiezzi, một chuyên gia người Mỹ chuyên nghiên cứu về Trung Quốc, hiện đang làm biên tập viên cho tạp chí The Diplomat, nhận định rằng Trung Quốc sẽ hưởng lợi về lâu dài một khi hai miền Triều Tiên thống nhất.

Chuyên gia này cho biết Trung Quốc hiện đang có quan hệ khá tốt với Hàn Quốc dù 2 nước thỉnh thoảng vẫn có tranh cãi, như việc Seoul chỉ trích vùng nhận dạng phòng không ở biển Hoa Đông của Bắc Kinh. Kim ngạch thương mại song phương giữa 2 nước lên đến hơn 250 tỉ USD, nhiều hơn cả kim ngạch của Hàn Quốc với Nhật Bản và với Mỹ cộng lại.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tiếp Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye

tại Bắc Kinh vào năm ngoái. Ảnh: AP

Hai nước này gần đây còn đứng cùng chiến tuyến trong việc chỉ trích chuyến thăm ngôi đền Yasukuni gây tranh cãi của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hồi tháng 12-2013. Dù vậy, Triều Tiên vẫn là một điểm khác biệt lớn trong quan hệ 2 nước.

Trong thông điệp đầu năm mới 2014, Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye cho biết rằng việc đặt ra “nền tảng cho sự thống nhất tại bán đảo Triều Tiên” là “nhiệm vụ chủ chốt” của chính phủ bà. Trong khi đó, Trung Quốc hầu như không đả động gì đến vấn đề thống nhất trên bán đảo Triều Tiên mà chỉ bày tỏ hy vọng Bình Nhưỡng mở cửa và trở thành một quốc gia bình thường.

Tuy nhiên, bà Tiezzi cho rằng Bắc Kinh nên suy nghĩ lại.

Theo bà, một khi chính quyền Kim Jong-un sụp đổ và Hàn Quốc nắm quyền kiểm soát miền Bắc thỉ một bán đảo Triều Tiên thống nhất sẽ là một điều tốt cho Trung Quốc. Bà phân tích: Kể từ cuộc chiến Triều Tiên, chính phủ Hàn Quốc đã dựa vào liên minh với Mỹ để đối phó với mối đe dọa từ phía Bình Nhưỡng. Khi bán đảo Triều Tiên thống nhất, sẽ không còn lý do gì để Hàn Quốc chịu bỏ ra hơn 800 triệu USD/năm để chi trả cho quân đội Mỹ đồn trú trên lãnh thổ mình. Một bán đảo Triều Tiên thống nhất sẽ “đá” quân Mỹ ra khỏi nơi này.

Cũng theo bà Tiezzi, nếu một kịch bản như thế diễn ra, Trung Quốc thậm chí còn đóng một vai trò quan trọng hơn về mặt kinh tế đối với Hàn Quốc. Một khi báo đảo Triều Tiên thống nhất, Hàn Quốc sẽ phải đối mặt với nhiệm vụ nặng nề là tái thiết một miền Bắc lạc hậu và đói nghèo. Khi đó, nước láng giềng Trung Quốc sẽ là một sự lựa chọn hợp lý để giúp thúc đẩy nền kinh tế mới ở đó. Điều này cũng giúp Trung Quốc hoàn thành giấc mơ lâu nay là được tiếp cận hoàn toàn vào thị trường và tài nguyên của Triều Tiên.

Bà kết luận việc hai miền Triều Tiên thống nhất sẽ là “một thắng lợi cả về mặt kinh tế lẫn chính trị cho Trung Quốc”.  Dù vậy, nữ chuyên gia này nói thêm rằng hiện có rất ít dấu hiệu cho thấy giới lãnh đạo Trung Quốc sẵn sàng thay đổi lập trường về Triều Tiên, ngay cả sau khi ông Kim Jong-un thanh trừng người dượng Jang Song-thaek của mình.