"Kỷ nguyên phụ nữ" ở Syria

Trước chiến tranh, thật hiếm thấy phụ nữ ngồi sau vô-lăng taxi hoặc phục vụ trong các quán cà phê nhưng ngày nay, những hình ảnh đó rất phổ biến. Họ còn lấp đầy các giảng đường đại học và làm việc trên các cánh đồng.

Nguyên nhân của hiện tượng trên có nhiều: Hàng triệu nam giới Syria đã rời bỏ đất nước để tránh bị cầm súng chiến đấu hoặc để thực hiện giấc mơ sống ở nước ngoài. Những người khác ở lại, bị cuốn vào các bên xung đột và bỏ mạng vì súng đạn. Theo trang Middle East Eye, hàng trăm ngàn người đã tử vong trong cuộc chiến ở Syria, đại đa số là nam giới.

Tỉ lệ nam - nữ ở Syria trước chiến tranh gần như ngang nhau nhưng hiện nay tỉ lệ này là 1 nam : 7 nữ - theo một tổ chức phi chính phủ có tên Ủy ban Các vấn đề gia đình Syria. Còn tờ báo nhà nước Tishreen cho biết nếu không tính đến các chiến binh và di dân nam giới, nữ giới chiếm 65% dân số Syria hiện nay, so với 35% là nam giới.

Phái nữ hiện chiếm đa số ở các giảng đường đại học Syria Ảnh: MEE

Tại thị trấn nhỏ Sheikh Badr ở tỉnh duyên hải Tartous, ở phía Bắc Damascus, ảnh của những người đàn ông tử trận được dán gần như kín mọi bức tường. Ngoài ra, còn có ảnh chụp những binh sĩ mất tích, với dòng chữ viết bên dưới đại loại như "Cầu Chúa đưa anh ấy trở về an toàn". Nữ sinh viên Alia 23 tuổi và các bạn gái của cô ở Sheikh Badr đều lo sợ họ sẽ độc thân mãi mãi vì chẳng còn ai để kết hôn. Bây giờ, tất cả họ đều nhận lãnh vai trò lâu nay vốn dành cho phái mạnh.

Đó cũng là tình cảnh của bà Jamila Ashkar, 40 tuổi, đang ngày ngày lái taxi ở Damascus. "Chồng tôi chết trong chiến tranh. Tôi mất nhà và còn 3 đứa con phải nuôi. Thế nên tôi tiếp tục nghề lái taxi của chồng" - bà kể, không quên nhắc tới những cái nhìn giễu cợt của khách hàng hay thái độ bắt nạt của các đồng nghiệp nam. Bà nói rằng 3 đứa con có cái ăn, cái mặc quan trọng hơn nhiều những ánh nhìn soi mói.

Không chỉ trong công việc, trên giảng đường đại học ở Syria giờ cũng toàn nữ sinh viên. Thống kê của Trường ĐH Damascus cho thấy chỉ trừ khoa y, còn lại nữ sinh viên đều nhiều hơn bạn học nam ở mọi khoa còn lại.

Nhưng cũng có nhiều phụ nữ Syria nhìn nhận vấn đề lạc quan hơn. "Chiến tranh không hoàn toàn tồi tệ. Có những điểm tích cực. Nó trao cho tôi và nhiều phụ nữ khác cơ hội vươn lên" - một phụ nữ tên Catherine tâm sự. Cô làm nhiếp ảnh gia cho các hãng thông tấn trên toàn cầu suốt 5 năm qua - công việc vốn là lãnh địa của nam giới ở Syria trước chiến tranh.