Lật tẩy ý đồ của Trung Quốc

Hãng thông tấn AP của Mỹ có bài viết lật tẩy động cơ và ý đồ của hành động mà Bộ Ngoại giao Mỹ gọi là “hăm dọa nguy hiểm, gây hấn và không giúp ích gì cho an ninh khu vực” của Trung Quốc. Dưới đây là nội dung bài viết này.

Trung Quốc trái phép đưa giàn khoan vào thềm lục địa của Việt Nam cùng khoảng 80 tàu hộ tống hung hăng phun vòi rồng và đâm rách các tàu của Việt Nam. Ảnh: AP

1. Tại sao Trung Quốc đưa giàn khoan vào vùng biển Việt Nam?

Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền hầu như toàn bộ Biển Đông và đã bắt đầu hành động theo các kế hoạch đã thông báo nhằm khoan thăm dò vùng biển được là giàu dầu mỏ và khí đốt này. Các động thái này cũng có thể là một phép thử đối với khả năng và quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam, cũng như tuyên bố của Washington về tự do hàng hải tại khu vực này.

2. Giàn khoan đặt ở đâu?

Trung Quốc đã hạ đặt trái phép giàn khoan dầu tại vùng biển cách bờ biển Việt Nam chỉ khoảng 120 hải lý. Đây là vùng biển hoàn toàn nằm trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam. Trong khi đó Trung Quốc trắng trợn gọi đây là vùng biển thuộc chủ quyền của Trung Quốc!

3. Trung Quốc hành động vô căn cứ?

Động thái của Trung Quốc đi ngược với tinh thần của các công ước Liên Hiệp Quốc và các thỏa thuận mà Bắc Kinh ký kết với các quốc gia Đông Nam Á, vốn kêu gọi các nước không đơn phương tiến hành các hành động làm leo thang tranh chấp đe dọa một nghị quyết đối với các tuyên bố chủ quyền tranh chấp. Trung Quốc đang cố tình phớt lờ các cam kết trong quá khứ, đồng thời bác bỏ các kêu gọi trung gian hòa giải quốc tế.

4. Tại sao Trung Quốc chọn gây rối vào thời điểm này?

Bắc Kinh đơn phương tuyên bố giàn khoan là bước đi thông thường và hợp lô-gích của chương trình thăm dò dầu mỏ đã có kế hoạch từ lâu. Tuy nhiên, việc triển khai giàn khoan diễn ra ngay sau chuyến công du 4 nước châu Á của Tổng thống Mỹ Barack Obama vốn có nhiều lời chỉ trích đối với các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông và Hoa Đông. Các kế hoạch của Mỹ nhằm tăng cường sự hiện diện tại châu Á cùng như chuyến đi này của ông Obama đã khiến Bắc Kinh không hài lòng.

Động thái của Trung Quốc diễn ra ngay trước hội nghị thượng đỉnh vào cuối tuần này của ASEAN, có sự tham gia của Việt Nam và Philippines. Bắc Kinh vốn thường xuyên bị cáo buộc can thiệp vào ASEAN, chủ yếu là để thực hiện chiến lược ngăn cản khối này mở một mặt trận thống nhất nhằm chống lại các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc.

5. Mục tiêu sau cùng của Trung Quốc là gì?

Mục tiêu sau cùng của Trung Quốc là để đẩy lùi tầm ảnh hưởng của Mỹ khỏi khu vực và lôi kéo các láng giềng vào quỹ đạo kinh tế và văn hóa của Bắc Kinh. Các biện pháp bằng vũ lực nhằm khẳng định các tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông giúp Trung Quốc xây dựng tầm ảnh hưởng và dường như Bắc Kinh không có ý định nhượng bộ trước những khiếu nại trong các vấn đề lãnh thổ.

6. Việt Nam phải làm gì?

Việt Nam vẫn đang nỗ lực củng cố sức mạnh quốc phòng, đồng thời tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế để chống lại Trung Quốc với tư cách là một kẻ gây hấn. Tương tự với Philippines, Việt Nam có thể theo đuổi con đường pháp lý để chống lại các tuyên bố chủ quyền vô căn cứ của Trung Quốc nhằm buộc Bắc Kinh phải rút giàn khoan ra khỏi thềm lục địa Việt Nam.