Mỹ chỉ trích Trung Quốc vô trách nhiệm

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel hôm 19-12 tuyên bố Trung Quốc hành xử vô trách nhiệm trong vụ tàu hải quân Mỹ - Trung suýt va nhau trên biển Đông hồi đầu tháng này.

Theo các quan chức Mỹ, tàu tuần dương USS Cowpens đã bị một tàu đổ bộ của Trung Quốc chặn đường, buộc phải đổi hướng để tránh va chạm ngày 5-12. “Việc tàu Trung Quốc chỉ cách tàu USS Cowpens 91 m là một hành động vô trách nhiệm” - ông Hagel nói trước báo giới. Theo ông, những sự cố “mang tính kích động” như vậy rất có khả năng gây ra tính toán sai lầm nên cần thiết lập một cơ chế nào đó để tháo ngòi căng thẳng.

Tàu USS George Washington dẫn đầu cụm tàu của Hải quân Mỹ hiện diện trên biển Đông hồi tháng 10.

Ảnh: EPA

 Phát biểu tại cuộc họp báo hôm 19-12, Đại tướng Martin Dempsey, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, cho biết các quan chức quân đội Mỹ và Trung Quốc đang nhóm họp để thảo luận về những quy tắc ứng xử khi quân đội hai nước đối đầu trên biển, trên không và trên mạng.

Ngược lại, quan chức và các chuyên gia thuộc Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) khẳng định không có “đối đầu” giữa tàu chiến hai nước. Tại cuộc họp báo ngày 18-12, ông Tào Vệ Đông, thuộc Viện Nghiên cứu Hải quân học của PLA, nói với tờ Tin tức Bắc Kinh rằng nên dùng từ “chạm trán” cho sự cố trên vì ở đây không có bất kỳ mối thù địch nào đối với tàu USS Cowpens. Một nguồn tin của Hải quân Trung Quốc nói với Thời báo Hoàn cầu rằng Trương Tranh, thuyền trưởng tàu Liêu Ninh, đã liên lạc với các chỉ huy tàu USS Cowpens thông qua radio để tìm kiếm một giải pháp hòa bình. Ông Tào chỉ trích một số phương tiện truyền thông Mỹ đã phóng đại vụ việc.

Tuy nhiên, giới phân tích đang lo ngại sự “chạm trán” thường xuyên sẽ dần biến thành xu hướng chính trên các vùng biển tranh chấp của châu Á. Bắc Kinh đang muốn Washington hiểu rằng họ sẽ không được hoạt động dễ dàng, thoải mái ở những vùng biển mà Trung Quốc coi là sân sau. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, chỉ khi nào Trung Quốc sở hữu trên 3 tàu sân bay mới có thể duy trì sự hiện diện thường xuyên trên biển. Hiện Trung Quốc mới có duy nhất tàu sân bay Liêu Ninh mà năng lực chiến đấu vẫn chưa hoàn thiện. Trước đây, trang tin Đa chiều cho biết Hải quân Trung Quốc sẽ sở hữu 3 nhóm tàu sân bay chiến đấu để hỗ trợ toàn diện cho 3 hạm đội chính trước năm 2020.