Mỹ - Cuba thỏa thuận bình thường hóa quan hệ

Trong tuyên bố về quyết định lịch sử của mình, Tổng thống Mỹ Barack Obama cho biết: “Ngày hôm nay, Mỹ lựa chọn để cắt đứt xiềng xích trong quá khứ, tạo ra một tương lai tốt đẹp hơn cho nhân dân Cuba, cho nhân dân Mỹ, cho toàn bộ bán cầu của chúng tôi và cho toàn thế giới. Đã đến lúc bắt đầu cho một mối quan hệ mới”.

Nhà lãnh đạo Mỹ thông báo ông đã ra chỉ thị cho Ngoại trưởng John Kerry lập tức bắt đầu các cuộc thảo luận với Cuba để tái thiết lập quan hệ ngoại giao. Washington cũng sẽ mở lại đại sứ quán tại thủ đô Havana. Ông cũng bày tỏ mong muốn thảo luận với Quốc hội Mỹ về việc dỡ bỏ hoàn toàn cấm vận đối với Cuba.

Tổng thống Mỹ Barack Obama bắt tay Chủ tịch Cuba Raul Castro tại lễ tang cựu Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela năm 2013. Ảnh: BBC

Cùng thời điểm với tuyên bố của ông Obama, Chủ tịch Cuba Raul Castro ca ngợi động thái tích cực của nhà lãnh đạo Mỹ. Ông phát biểu: “Điều này cho thấy Tổng thống Barack Obama xứng đáng với sự tôn trọng và thừa nhận bởi tất cả mọi người. Tôi muốn cảm ơn và ghi nhận sự hỗ trợ từ Tòa thánh Vatican, đặc biệt là từ Giáo hoàng Francis đã giúp cải thiện quan hệ giữa Cuba và Mỹ”.

Quyết định đột phá đạt được sau một loạt các cuộc đàm phán bí mật ở cấp cao giữa Mỹ và Cuba từ tháng 6-2013. Canada và Tòa thánh Vatican được cho là đóng vai trò tích cực trong quá trình đàm phán.

Các quan chức Nhà Trắng cho biết trước khi thông báo quyết định này, ngày 17-12, Tổng thống Obama đã có cuộc điện đàm kéo dài gần 1 giờ với Chủ tịch Raul Castro. Quyết định này được đưa ra ngay sau khi Cuba trả tự do cho công dân Mỹ Alan Gross bị giam giữ tại Cuba 5 năm qua và một điệp viên người Cuba làm việc cho chính phủ Mỹ bị bắt giữ từ cách đây 20 năm. Đổi lại Mỹ cũng phóng thích 3 điệp viên Cuba bị giam giữ ở Mỹ.

Ông Gross đã về tới căn cứ không quân Andrews ở Mỹ và Ngoại trưởng Kerry có mặt đón. Cuba cam kết sẽ trao trả 52 người còn lại trong thời gian tới.

Ông Obama điện đàm với Chủ tịch Cuba Raul Castro trước khi thông báo quyết định hôm 17-12.

Ảnh: Twitter

Ông Alan Gross về đến Mỹ. Ảnh: White House

Mỹ áp đặt lệnh cấm vận kinh tế đối với Cuba năm 1960 và 2 nước không có quan hệ ngoại giao kể từ năm 1961.

Sau nhiều năm bị cấm vận dưới thời cố Tổng thống John F. Kennedy, Cuba sẽ được Mỹ dỡ bỏ một số lệnh cấm vận về du lịch và thương mại . Theo đó, du khách Mỹ sẽ được phép mang về nước lên đến 400 USD giá trị hàng hoá từ Cuba, trong đó có 100 USD rượu và thuốc lá.