Mỹ muốn áp sát Nga dễ hơn

Mỹ và các đồng minh ở châu Âu cần thành lập "khu vực Schengen quân sự" thông qua các quy định đặc biệt về biên giới và vận tải, nhằm giúp các lực lượng NATO ngăn chặn quân đội Nga nhanh chóng hơn.

Cải thiện hợp tác quốc phòng

Đó là điều Trung tướng Ben Hodges, Tư lệnh quân đội Mỹ ở châu Âu, nhấn mạnh gần đây. Khi nói đến "khu vực Schengen quân sự", vị tướng Mỹ có ý nói đến khu vực Schengen ở châu Âu, nơi người dân và hàng hóa của 26 quốc gia tham gia có thể tự do qua lại biên giới mà không bị kiểm soát giấy tờ. "Liên minh này cần phải di chuyển lực lượng nhanh hơn Liên bang Nga nếu chúng ta muốn khả năng đánh chặn của mình đạt hiệu quả" - ông Hodges nói với AP.

"Khu vực Schengen quân sự" là một trong những ý tưởng được nêu lên tại cuộc họp kín của giới chức quân sự và chính sách quốc phòng ở thủ đô Brussels - Bỉ hôm 26-9. Mục tiêu của những ý tưởng này là tăng cường hợp tác lâu dài về quốc phòng giữa các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) - theo tuần san quốc phòng Jane’s.

Trước đó, vào đầu tháng rồi, Bộ Quốc phòng Lithuania cũng kêu gọi các nước EU tham gia "dự án khu vực Schengen quân sự" với hy vọng việc di chuyển quân trong khu vực trở nên dễ dàng hơn. Theo đài RT, đề xuất này được đưa ra trùng với thời điểm NATO cáo buộc Nga và Belarus chuyển quân qua lại lãnh thổ các nước đồng minh để tập trận.

Bộ trưởng Quốc phòng Lithuania Raimundas Karoblis khẳng định việc thực hiện dự án "khu vực Schengen quân sự" quan trọng đối với cả EU và NATO. Đồng thời, ông cho biết các nước Bỉ, Hà Lan, Luxembourg, Phần Lan và Estonia ủng hộ kế hoạch trên, trong đó có việc đơn giản hóa các thủ tục và đầu tư vào cơ sở hạ tầng.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis và người đồng cấp Hà Lan Jeanine Hennis-Plasschaert cũng từng bàn đến "khu vực Schengen quân sự" trên lục địa châu Âu tại cuộc gặp ở Lầu Năm Góc hôm 15-8.

Xe tăng Đức trong cuộc tập trận của NATO tại căn cứ Rukla, phía Tây Vilnius - Lithuania hôm 11-8-2017 Ảnh: AP

EU mất chủ quyền?

Theo pháp luật hiện hành, việc chuyển quân xuyên qua châu Âu phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt, theo đó, thiết lập những hạn chế nhất định đối với những gì quân đội các nước có thể làm trong lúc tập trận. Lâu nay, Washington vẫn yêu cầu các đồng minh châu Âu nới lỏng quy định về biên giới để các đoàn xe quân sự dễ dàng di chuyển hơn.

Báo The New York Times hồi đầu tháng 8 tiết lộ Mỹ không hài lòng khi các đạo luật nghiêm ngặt của châu Âu yêu cầu các lực lượng quân sự Mỹ phải phối hợp từng bước một với nhà chức trách địa phương. Gần đây, lực lượng biên phòng Áo đã chặn một đoàn xe của quân đội Mỹ chở đạn dược từ Đức sang Romania trong suốt 3 ngày, xuất phát từ quy định hạn chế đoàn xe quân sự trong giai đoạn nhiều người đi lại vào mùa hè.

Một số chuyên gia, như bà Anna Wieslander, làm việc tại Hội đồng Đại Tây Dương (Mỹ), tán thành ý tưởng trên khi cho rằng Mỹ cần "chuyển quân khắp châu Âu ở tốc độ nhanh hơn nữa bởi xung đột xảy ra rất nhanh". Trái lại, chuyên gia Alexander Khrolenko nói với hãng tin RIA Novosti rằng nếu thực thi đề xuất này, EU coi như đã nhượng lại chủ quyền châu Âu cho Lầu Năm Góc. Khi đó, các lực lượng NATO sẽ tiếp cận biên giới nước Nga mà không gặp trở ngại nào.

Ông Khrolenko cũng chỉ ra rằng phân nửa căn cứ quân sự của Mỹ ở nước ngoài hiện đặt ở châu Âu. Cụ thể, cựu lục địa này đang là nơi đóng quân của khoảng 80.000 binh sĩ Mỹ tại 350 căn cứ ở châu Âu, trong khi 40 căn cứ thuộc quyền sở hữu của Washington.

Theo đài Sputnik, biên giới các nước EU và hệ thống giao thông "thiếu hoàn thiện" của họ đang cản trở quá trình vận chuyển khí tài của Mỹ khắp châu Âu. Vì thế, theo ông Khrolenko, ông Hodges mong muốn các đồng minh bật đèn xanh để quân đội Mỹ một cách tự nguyện và không hạn chế. Chuyên gia Khrolenko cảnh báo khái niệm "khu vực Schengen quân sự" làm dấy lên nhiều mối quan ngại, đặc biệt là khi các nhà hoạch định chiến tranh Mỹ cân nhắc những lợi hại của một cuộc xung đột tiềm tàng với Nga.