Mỹ tăng cường trục xuất người nhập cư?

Sắc lệnh hạn chế nhập cư của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục gặp trở ngại pháp lý trên con đường tìm kiếm “sự hồi sinh” sau khi một thẩm phán liên bang hôm 13-2 bác yêu cầu mới của Bộ Tư pháp.

Chưa lên Tòa án Tối cao

Yêu cầu lần này là trì hoãn vụ kiện liên quan đến sắc lệnh tại TP Seattle cho đến khi Tòa án Phúc thẩm liên bang khu vực số 9 ở TP San Francisco, bang California xem xét lại trọn vẹn vụ việc. Dù vậy, thẩm phán James Robart tại TP Seattle, bang Washington cho rằng không có lý do gì để làm thế, cũng như bày tỏ ngạc nhiên về động thái “câu giờ” nói trên của Bộ Tư pháp sau khi ông Trump viết trên mạng xã hội Twitter rằng “Hẹn gặp nhau ở tòa án”. Ông Robart chính là người ra phán quyết đình chỉ thực thi sắc lệnh hôm 3-2. Đến ngày 9-2, 3 thẩm phán tòa phúc thẩm nói trên ra phán quyết bảo lưu quyết định của thẩm phán Robart.

Cũng trong ngày 13-2, sắc lệnh hạn chế nhập cư trúng thêm một đòn pháp lý nữa từ thẩm phán liên bang Leonie Brinkema tại TP Alexandria, bang Virginia. Phán quyết này tạm cấm thực thi một phần nội dung sắc lệnh liên quan đến người có thị thực.

Đối mặt một loạt thất bại pháp lý, chính quyền ông Trump đang tìm kiếm giải pháp lật ngược tình thế. Tuy nhiên, hồ sơ pháp lý được Bộ Tư pháp Mỹ gửi lên tòa án ở Seattle hôm 13-2 cho thấy kế hoạch đưa cuộc chiến lên Tòa án Tối cao dường như chưa được tính đến. Thay vào đó, theo tờ Los Angeles Times, chính quyền ông Trump sẽ tiếp tục bảo vệ sắc lệnh tại Tòa án Phúc thẩm liên bang khu vực số 9. Tòa án này sẽ phải quyết định xem có cần thành lập một hội đồng gồm nhiều thẩm phán hơn để xét lại phán quyết hôm 9-2 hay không.

Sống trong sợ hãi

Ngoài ra, ông Trump vào cuối tuần rồi còn nói đến khả năng ban hành sắc lệnh mới để thay sắc lệnh đang gặp cản trở tại tòa án. Đài NBC News cho rằng sắc lệnh mới nên được chỉnh sửa để bảo đảm không đi vào vết xe đổ. Cụ thể, sắc lệnh mới cần nói rõ lệnh cấm không áp dụng cho người có thẻ xanh (thường trú nhân hợp pháp), đề ra những biện pháp bảo vệ người được phép nhập cảnh nhưng bị ảnh hưởng bởi sắc lệnh và loại bỏ những nội dung có thể dẫn đến cáo buộc thiên vị một tôn giáo nào đó.

Một cuộc bố ráp người nhập cư của nhân viên Cơ quan Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) ở TP Los Angeles hôm 7-2 Ảnh: ICE

Sau sắc lệnh hạn chế nhập cư, đến lượt sắc lệnh hành pháp của ông Trump về vấn đề truy bắt, trục xuất 11 triệu người nhập cư sống trái phép ở Mỹ cũng thổi bùng tranh cãi. Hôm 13-2, chính quyền Mỹ cho biết đã bắt 680 người nhập cư trái phép trong các đợt bố ráp mới bị xem là có liên quan đến sắc lệnh này. Theo Cơ quan Di trú và Hải quan Mỹ (ICE), những người bị bắt là mối đe dọa đến an ninh công cộng. Trong số này, theo lời Bộ trưởng An ninh Nội địa John Kelly, 75% là “tội phạm” và 170 người không có tiền án, tiền sự. Dù vậy, ông Kelly buộc phải nhấn mạnh đây chỉ là những cuộc bố ráp “thường lệ” sau khi ICE bị chỉ trích là mạnh tay hơn so với thời chính quyền Tổng thống Barack Obama.

Thượng nghị sĩ Charles Schumer của Đảng Dân chủ cùng ngày cho biết sẽ yêu cầu ICE cung cấp thêm thông tin, như địa điểm và chi tiết về người bị bắt. Ông bày tỏ lo ngại trước thông tin nhân viên ICE bố ráp cả những gia đình người nhập cư không có hành vi bạo lực. “Người nhập cư không giấy tờ đang sống trong sợ hãi, cảm thấy bối rối và lo sợ” - ông Schumer bày tỏ, cũng như cho rằng việc bố ráp người nhập cư tuân thủ pháp luật và đánh đồng đối tượng vi phạm luật giao thông với bọn cướp của, giết người sẽ chỉ phản tác dụng.

Chính sách nhập cư gây tranh cãi của ông Trump đã phần nào phủ bóng cuộc gặp giữa nhà lãnh đạo này và Thủ tướng Canada Justin Trudeau hôm 13-2. Tại cuộc họp báo sau cuộc gặp, ông Trump hoan nghênh chiến dịch trấn áp người nhập cư vừa tiến hành, gọi đây là hành động thực hiện lời hứa đưa ra lúc tranh cử. Trái lại, ông Trudeau nhấn mạnh lập trường của Canada là mở cửa chào đón người tị nạn, người nhập cư song song với việc bảo đảm an ninh đất nước.