Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ bắt tay lập vùng đệm ở bắc Syria

Thông tin trên do giới chức Mỹ tiết lộ hôm 27-7. Những giới chức này khẳng định việc tạo ra “một vùng không IS” sẽ đảm bảo ổn định hơn dọc biên giới Syria – Thổ Nhĩ Kỳ.

Thổ Nhĩ Kỳ cho biết không có kế hoạch đưa quân vào Syria.

Chi tiết nỗ lực của Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ nhằm thiết lập một vùng đệm ở phía bắc Syria được tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn của báo giới Mỹ với một số quan chức giấu tên. Theo thỏa thuận đang trong quá trình hoàn thành này, các lực lượng phiến quân bị đẩy ra khu vực cách sông Euphrates khoảng 109 km về phía tây. Ankara đòi các tay súng người Kurd tránh xa phạm vi của các cuộc không kích chống IS. Theo Washington Post, thỏa thuận này sẽ gia tăng đáng kể quy mô của chiến dịch không kích do Mỹ dẫn đầu chống lại IS ở phía bắc Syria. Tuy nhiên, một thỏa thuận như vậy cũng đối mặt với sự gia tăng căng thẳng với các tay súng người Kurd, trong đó có YPG – lực lượng kiểm soát phần lớn phía bắc Syria và chống lại bất cứ sự can thiệp nào của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tại đây.

Các cuộc thảo luận giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ về việc thiết lập "vùng đệm" nói trên diễn ra sau một bước chuyển biến lớn trong chiến lược của Thổ Nhĩ Kỳ với IS trong những ngày gần đây. Từ đứng ngoài cuộc trong chiến dịch chống IS tại Syria của liên quân quốc tế, Thổ Nhĩ Kỳ bất ngờ mở các cuộc không kích chống IS và cho phép máy bay Mỹ sử dụng các căn cứ tại nước này.

Chiến dịch của Thổ Nhĩ Kỳ cũng dẫn tới căng thẳng gia tăng với lực lượng người Kurd đang chiến đấu chống IS ở Bắc Syria.

Hôm 27-7, Đơn vị Bảo vệ Nhân dân (YPG) của người Kurd lên tiếng tố cáo Thổ Nhĩ Kỳ lợi dụng cuộc chiến chống IS, nã pháo vào một thị trấn biên giới do lực lượng này kiểm soát. YPG cho biết xe ăng Thổ Nhĩ Kỳ đã nã pháo dồn dập vào các vị trí của YPG ở thị trấn Zur Maghar trong lãnh thổ Syria. Vụ nã pháo này làm 4 chiến binh của YPG và các đồng minh Ả Rập bị thương.

Thổ Nhĩ Kỳ cho biết đang điều tra cáo buộc của YPG. Trong khi đó, nước này cũng thừa nhận đã không kích nhóm người Kurd PKK ở phía bắc Iraq. Xung đột giữa Thổ Nhĩ Kỳ và PKK đã kéo dài hàng chục năm qua và cướp đi sinh mạng của khoảng 40 ngàn người kể từ năm 1984.

Thổ Nhĩ Kỳ đòi lực lượng người Kurd ra khỏi khu vực trong phạm vi chiến dịch không kích IS. Ảnh: Reuters

Trong một diễn biến khác, phát biểu trước thềm cuộc họp khẩn cấp để thảo luận về cuộc chiến chống nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và phiến quân người Kurd, Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đã không yêu cầu sự hỗ trợ quân sự đáng kể nào từ NATO trong chiến dịch này.

Trước đó, ông Stoltenberg đã cảnh báo Ankara rằng chiến dịch không kích có thể gây nguy hiểm cho tiến trình được tạo ra trong những năm gần đây nhằm hướng tới một thỏa thuận hòa bình với lực lượng người Kurd.