Nghiên cứu tế bào lãnh Nobel Y học

Giải Nobel Y học 2012 đã được trao cho 2 nhà nghiên cứu John B. Gurdon và Shinya Yamanaka hôm 8-10 vì đã khám phá mới: Tế bào trưởng thành có thể được tái lập trình để trở nên đa năng.

Khám phá mang tính cách mạng

Thông báo của Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska (Thụy Điển) cho biết 2 nhà khoa học trên đã phát hiện rằng những tế bào trưởng thành có thể được tái lập trình để trở thành những tế bào gốc chưa trưởng thành có khả năng phát triển thành bất kỳ loại mô nào của  cơ thể.  Khám phá này đã giúp cách mạng hóa sự hiểu biết của con người về cách thức phát triển của tế bào và bộ phận sinh học.

Nhà sinh học người Anh Gurdon vào năm 1962 đã khám phá rằng sự chuyên hóa của tế bào có thể đảo ngược được. Khám phá này ban đầu vấp phải sự hoài nghi trước khi được các nhà khoa học khác xác nhận, dẫn đến một loạt cuộc nghiên cứu về vấn đề này.  Câu hỏi được giới khoa học quan tâm là liệu có thể chuyển một tế bào nguyên vẹn trở lại thành một tế bào gốc đa năng hay không?

44 năm sau, nhà khoa học người Nhật Yamanaka đã  tìm ra câu trả lời. Trong công trình đột phá của mình, ông đã phát hiện những tế bào trưởng thành còn nguyên vẹn có thể được tái lập trình để trở thành những tế bào gốc chưa trưởng thành. Điều đáng ngạc nhiên là bằng cách đưa vào thêm một số gien, ông có thể tái lập trình tế bào trưởng thành để chúng trở thành những tế bào gốc đa  năng. Đây là loại tế bào chưa trưởng thành có khả năng phát triển thành mọi loại tế bào trong cơ thể.

Buổi công bố giải thưởng Nobel Y học hôm 8-10. Ảnh: REUTERS

Chia nhau giải thưởng 1,2 triệu USD

Theo website Nobelprize.org, ông Gurdon sinh tại làng Dippenhall ở Anh năm 1933. Ông nhận bằng tiến sĩ Đại học Oxford năm 1960, sau đó là nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Viện Công nghệ California (Mỹ). Ông hiện công tác tại Học viện Gurdon ở Cambridge (Anh). 

Ông Yamanaka sinh tại Osaka, Nhật Bản năm 1962. Sau khi nhận bằng bác sĩ y khoa tại Đại học Kobe năm 1987, ông được đào tạo để trở thành một bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình trước khi chuyển sang nghiên cứu cơ bản. Ông Yamanaka nhận bằng tiến sĩ tại Đại học Osaka vào năm 1993, hiện là giáo sư tại Đại học Kyoto, đồng thời cộng tác với Viện Gladstone (Mỹ). Theo hãng tin AP, hai nhà nghiên cứu này sẽ chia nhau giải thưởng
1,2 triệu USD.

Giải Nobel Y học là giải đầu tiên được công bố trong mùa giải Nobel năm nay. Danh tính chủ nhân các giải Nobel Vật lý, Hóa học, Văn chương và Hòa bình sẽ lần lượt được công bố trong tuần này. Riêng giải Nobel Kinh tế sẽ có chủ mới trong ngày 15-10. Toàn bộ giải thưởng sẽ được trao vào ngày 10-12, ngày mất của nhà sáng lập Alfred Nobel (năm 1896).