Người Yazidi có nguy cơ bị diệt chủng

Lầu Năm Góc ngày 12-8 đã gửi thêm 130 cố vấn quân sự đến Iraq với sứ mệnh giải cứu và bố trí chỗ ở mới cho hàng chục ngàn người Yazidi bị mắc kẹt trên núi Sinjar, miền Bắc Iraq, trong cuộc trốn chạy tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS).

Hơn 20.000 người kẹt trên núi

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel nhấn mạnh: “Đây không phải là các binh sĩ tác chiến trên bộ”. Số quân nhân trên sẽ làm việc với giới chức Bộ Ngoại giao và Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ (USAID) để triển khai kế hoạch cứu những người Yazidi đang thoi thóp sống nhờ vào thực phẩm và nước uống được thả từ máy bay.

Báo The Times of Israel dẫn lời người phát ngôn cơ quan tị nạn Liên Hiệp Quốc, ông Adrian Edwards, cho biết có khoảng 20.000-30.000 người Yazidi mắc kẹt trên núi Sinjar; còn chuyên gia về quyền của dân tộc thiểu số Rita Izsak cảnh báo họ đang đối mặt với nguy cơ diệt chủng trong vòng vài ngày hoặc thậm chí chỉ vài giờ.

Báo The Telegraph tường thuật hàng ngàn người tị nạn nằm ngủ giữa những tảng đá trên núi. Nhiều người đã chết vì kiệt sức và mất nước dưới sức nóng lên đến 40-45 độ C.

Một số ít người Yazidi trên núi Sinjar được trực thăng Iraq giải cứu

Ảnh: YAHOO NEWS

Người Yazidi rơi vào cơn ác mộng từ ngày 4-8 khi phiến quân IS bất ngờ tấn công TP Sinjar và bao vây các làng mạc lân cận khiến họ phải chạy lên núi. Thế nhưng, đó không phải là nơi trú ẩn an toàn bởi ngọn núi trống trải chẳng có chỗ nào để tránh ánh nắng mặt trời gay gắt.

Ông Khalaf Hajji, một người được cứu thoát, kể lại: “Khi leo lên núi, chúng tôi trở thành đích nhắm của các tay súng bắn tỉa. Đã có nhiều cô gái tự gieo mình. Trước đó, phiến quân đã bắt giữ hàng trăm phụ nữ của chúng tôi. Chúng tôi đã mất hết niềm tin vào chính phủ Iraq”.

IS đổi chiến thuật

Việc điều động thêm binh sĩ Mỹ đến Iraq diễn ra khi lực lượng của người Kurd vất vả với sứ mệnh giải cứu người Yazidi và các quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ công khai nghi ngờ hiệu quả của những cuộc không kích. Washington xác nhận bất kỳ nỗ lực tái định cư người Yazidi nào cũng cần sự hợp tác của các đối tác quốc tế.

Theo đài Fox News, Mỹ sẽ phải sử dụng kế hoạch không vận nhưng điều động hàng trăm chuyến bay liên tục trong hơn 10 ngày đối mặt với không ít nguy cơ.  Cùng ngày 12-8, một trực thăng chở hàng cứu trợ của Iraq đã rơi gần núi Sinjar khi đang cất cánh, viên phi công thiệt mạng.

Giới chức quốc phòng Mỹ nhận định IS đang thay đổi chiến thuật - trà trộn vào dân chúng - để đối đầu với chiến dịch không kích. Trung tướng William Mayville Jr. thừa nhận: “Chúng tôi phát hiện phiến quân IS bắt đầu lẩn trốn trong các khu dân cư nên việc không kích trở nên khó khăn. Hơn nữa, các cuộc không kích ít có khả năng ảnh hưởng đến hoạt động của IS ở những khu vực khác của Iraq và Syria”.  

Một trong những lý do khiến phiến quân IS tiến nhanh khắp Iraq là không lực Iraq gần như sụp đổ. Theo giới chuyên gia quốc phòng, để các cuộc không kích đạt hiệu quả ở giai đoạn này, cần một lực lượng trên bộ để đẩy lùi phiến quân IS - ý tưởng đã bị chính quyền Tổng thống Barack Obama gạt bỏ.

Trong khi đó, ông Nouri al-Maliki hôm 13-8 tuyên bố việc Tổng thống Iraq Fouad Masoum đề cử Phó Chủ tịch Quốc hội Haidar al-Abadi làm thủ tướng là vi phạm hiến pháp. “Tôi xác nhận chính phủ sẽ tiếp tục và không có thay đổi gì trừ phi có phán quyết của tòa án liên bang” - ông Maliki, người giữ ghế thủ tướng Iraq từ năm 2006, phát biểu trên truyền hình.