Ông Obama chạy đua cứu di sản

Danh sách di sản của ông Obama không phải ngắn, từ thỏa thuận hạt nhân Iran, Hiệp định khí hậu Paris cho đến chương trình cải cách chăm sóc sức khỏe Obamacare,

Trong cuộc họp báo đầu tiên kể từ khi ông Trump giành chiến thắng, Tổng thống Obama nhận định việc dỡ bỏ thỏa thuận đang góp phần ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân là điều khó có thể giải thích được, nhất là khi thỏa thuận này đang tỏ ra hiệu quả.

Chính quyền của Tổng thống Obama lập luận kết quả bầu cử không thể ngăn nhà lãnh đạo đương nhiệm tiếp tục làm việc trong những tuần cuối cùng ở Nhà Trắng. Như vậy, Tổng thống Obama vẫn còn thời gian để thúc đẩy chính sách của mình, khiến bất kỳ ý định nào nhằm dỡ bỏ chúng của ông Trump đối mặt thêm khó khăn, thách thức.

Trong chuyến công du Hy Lạp, Đức và Peru tuần này, ông Obama lần lượt gặp gỡ một số nhà lãnh đạo thế giới lần cuối trên cương vị ông chủ Nhà Trắng. Ông đã khuyến khích cộng đồng quốc tế tiếp tục thực thi Hiệp định khi hậu Paris và thỏa thuận hạt nhân Iran.

Tổng thống Obama sẽ nỗ lực hết sức để bảo vệ di sản. Ảnh: NBC NEWS

Theo Phó Cố vấn an ninh quốc gia của ông Obama, Ben Rhodes, Mỹ tin vào tầm quan trọng của thỏa thuận Iran – vốn giúp ngăn chặn đáng kể khả năng sở hữu và phát triển vũ khí hạt nhân của quốc gia này, đồng thời ngăn chặn nguy cơ xảy ra một cuộc xung đột nữa ở Trung Đông. Washington cũng tin tưởng vào tầm quan trọng của Hiệp định khí hậu Paris vì cho thế giới một cơ hội để chống lại tình trạng biến đổi khí hậu.

Trong khi đó, thời gian đăng ký tham gia chương trình Obamacare sẽ bắt đầu từ ngày 1-11 và kết thúc vào ngày 31-1-2017, khoảng 11 ngày sau khi ông Obama rời khỏi Nhà Trắng.

Nhóm thực hiện dự án của ông Obama kỳ vọng sẽ có khoảng 13,8 triệu người đăng ký hoặc tái đăng ký trong vài tháng tới. Chỉ tính riêng ngày 9-11, tức 1 ngày sau cuộc bầu cử, hơn 100.000 người Mỹ đã đăng ký chương trình Obamacare.

Ngay sau khi thắng cử, giọng điệu phản đối Obamacare của ông Trump đã có phần dịu lại. Tì phú này cho biết ông Obama đã thúc giục ông duy trì những phần nhất định của Obamacare khi hai người gặp nhau gần đây. Trường hợp số người đăng ký tham gia chương trình quá đông đảo, đảng Cộng hòa sẽ đối mặt nhiều thách thức về chính trị nếu muốn bãi bỏ nó.

Đối với thỏa thuận Iran và Hiệp định khí hậu Paris, Tổng thống Obama và nhóm của ông cũng đang cố gắng vận động cho những ý tưởng này, cả công khai lẫn thảo luận riêng với tổng thống đắc cử Donald Trump.

Hiện tại, các phụ tá thân cận của Tổng thống Obama nhận thức được rằng họ phải thuyết phục ông Trump rút lại những gì đã cam kết trong chiến dịch tranh cử. Cố vấn Rhodes thừa nhận mặc dù “chúng tôi vẫn phải tiếp tục hoàn thành các chính sách trên nhưng chính phủ mới sẽ có những quyết định riêng đối với những chính sách này”.

Phát ngôn viên Nhà trắng Josh Earnest cũng cam kết Tổng thống Obama sẽ bảo đảm các mối quan hệ giữa Mỹ với các đồng minh không gặp trở ngại, không chỉ duy trì mà còn tăng cường liên minh với các nước trên thế giới.

“Quan điểm của các tổng thống Dân chủ và Cộng hòa từ trước đến nay, đó là mối quan hệ liên minh mạnh mẽ khiến cho nước Mỹ an toàn hơn. Các đời tổng thống xuất thân từ lưỡng đảng trong quá khứ đã cam kết đầu tư vào mối quan hệ liên minh, đó chắc chắn là những gì đã từng xảy ra” – ông Earnest phát biểu trước chuyến công du của Tổng thống Obama.

Ông Trump, trong chiến dịch tranh cử của mình, nhiều lần hoài nghi về các hiệp định và liên minh quốc tế của Mỹ, đồng thời gọi NATO là liên minh “lỗi thời”.

Tuy nhiên, gần như chắc chắn chính quyền mới của ông Trump nhiều khả năng sẽ kế thừa chính sách chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng của ông Obama.