Trung Quốc chưa hết "giận" thủ tướng Singapore?

Trong 10 thành viên ASEAN, chỉ có 3 nước không có nguyên thủ tham dự diễn đàn tại thủ đô Bắc Kinh là Singapore, Thái Lan và Brunei.

Dẫn đầu phái đoàn Singapore dự diễn đàn là ông Lawrence Wong, Bộ trưởng Phát triển quốc gia Singapore.

Trả lời phỏng vấn truyền thông Singapore, ông Lawrence Wong cho biết lời mời do phía Trung Quốc quyết định. Đây là sự thừa nhận chính thức đầu tiên về việc Thủ tướng Lý Hiển Long không được mời dự diễn đàn.

Văn phòng Thủ tướng Lý Hiển Long không bình luận về vấn đề này.

Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long. Ảnh: PMO

Thậm chí, một số nước có ít quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh hơn cũng cử nguyên thủ quốc gia đến dự hội nghị, trong đó có Fiji, Chile, Hy Lạp và Hungary.

Các chuyên gia về chính sách đối ngoại cho rằng sự vắng mặt của ông Lý Hiển Long rõ ràng cho thấy mức độ ảnh hưởng sau cuộc tranh cãi ngoại giao kéo dài giữa hai nước hồi năm ngoái.

Ông Xue Li, một nhà nghiên cứu cao cấp thuộc Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho rằng việc Trung Quốc quyết định không mời lãnh đạo Singapore cho thấy Bắc Kinh ngày càng tin rằng quốc đảo này chỉ tìm kiếm lợi ích kinh tế từ Trung Quốc trong khi dựa vào Mỹ về an ninh.

"Trung Quốc đang dần nhận ra điều đó và không quan tâm việc thủ tướng Singapore có tham dự hay không" - ông Xue nhìn nhận.

Trong khi đó, ông Michael Tai, một nhà quan sát quan hệ Singapore-Trung Quốc tại Trường ĐH Cambridge (Anh), cho hay việc Trung Quốc không mời Thủ tướng Lý cho thấy quốc đảo sư tử vẫn chưa cải thiện quan hệ với Bắc Kinh từ vụ tranh cãi về Hội nghị thượng đỉnh Phong trào Không liên kết hồi năm ngoái.

Ông Tai có ý nhắc đến cuộc tranh cãi giữa Đại sứ Singapore tại Bắc Kinh Stanley Loh và tờ Thời báo Hoàn cầu về bài viết nói lên quan điểm của Singapore về vấn đề tranh chấp biển Đông trong hội nghị nói trên.

Quan hệ 2 nước còn bị tác động bởi vụ 9 xe quân sự Singapore bị hải quan Hồng Kông tạm giữ hồi tháng 11-2016 khi đang trên đường về sau khi tham dự tập trận ở Đài Loan.

Ông Chong Ja Ian, chuyên gia về chính sách ngoại giao Trung Quốc tại Trường ĐH Quốc gia Singapore, nói rằng: "Chúng ta có thể đoán được Trung Quốc tỏ thái độ không vui về các vấn đề này với người đứng đầu chính phủ Singapore".

Đây không phải lần đầu tiên Trung Quốc gây áp lực đối với ông Lý. Vài tháng trước khi nhậm chức thủ tướng vào tháng 8-2004, ông Lý từng khiến Trung Quốc tức giận sau khi có chuyến đi đến Đài Loan và đề nghị làm trung gian cho cuộc gặp giữa lãnh đạo hòn đảo này và Bắc Kinh.

Khi đó, Trung Quốc, vốn coi Đài Loan là một tỉnh ly khai, cho rằng hành động trên là sự can thiệp vào chuyện nội bộ của nước này và tạm thời đình chỉ các hoạt động trao đổi ngoại giao cấp cao.