Theo tờ The Diplomat, bí mật này được tiết lộ hôm 1-6, trong một phiên họp công khai tại Đối thoại Shangri-La 2013. Đại tá Trung Quốc Chu Ba tuyên bố: “Bắc Kinh đã nghĩ đến việc đáp trả bằng cách phái tàu và máy bay vào vùng EEZ của Mỹ”. Thậm chí, Trung Quốc đã làm vậy “một vài lần”.
Cũng có mặt trong cuộc họp trên, Đô đốc Samuel Locklear, Chỉ huy lực lượng Mỹ tại Thái Bình Dương, xác nhận thông tin này.
Lính hải quân Trung Quốc trong lễ ra mắt tàu sân bay Liêu Ninh năm 2012. Ảnh: Reuters
Lâu nay, Trung Quốc luôn xem sự hiện diện của tàu do thám và chiến đấu cơ Mỹ dọc bờ biển nước này là đe dọa lợi ích quốc gia, vừa có nguy cơ thất thoát các bí mật quân sự vừa mất thể diện đất nước.
Dù chưa rõ Trung Quốc dò la tin tức tình báo của Mỹ hay chỉ lượn lờ gần lãnh thổ Mỹ để tỏ thái độ về mặt chính trị nhưng The Diplomat nhận định đây là vấn đề lớn. Bởi lẽ đây là lần đầu tiên Trung Quốc thừa nhận nghi vấn của Bộ Quốc phòng Mỹ trong báo cáo thường niên về quân đội Trung Quốc hồi tháng trước. Báo cáo viết: “Quân đội Trung Quốc bắt đầu tiến hành các hoạt động quân sự trong vùng EEZ của các nước ven biển mà không được phép, trong đó có nhiều trường hợp quanh Guam và Hawaii”.
Vì sao tiết lộ này của Trung Quốc quan trọng về mặt chiến lược và ngoại giao? Theo The Diplomat, thứ nhất là vì nó cho thấy Trung Quốc sẽ không xem tuân thủ Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982 là lợi ích lâu dài.
Thứ hai, nếu Trung Quốc thừa nhận đang “đấu” với Mỹ thì đồng nghĩa với việc Bắc Kinh không bao giờ từ bỏ “tuần tra” trên các vùng biển Đông Á. Điều này cũng giải thích vì sao Trung Quốc tỏ ra không hề e dè trước nguy cơ đụng độ với máy bay và tàu chiến Mỹ như mấy năm trước.
Trong quá khứ, Mỹ - Trung từng xảy ra đụng độ trên biển. Năm 2001, một chiến đấu cơ Trung Quốc va chạm máy bay do thám của Mỹ ngoài khơi đảo Hải Nam. Hậu quả, 1 phi công Trung Quốc thiệt mạng trong khi toàn bộ phi hành đoàn của Mỹ bị bắt giam. Năm 2009, Washington lên tiếng phàn nàn các tàu Trung Quốc quấy nhiễu tàu USS Impeccable trên biển Đông.
Bình luận (0)