“Tuần trăng mật” của ông Duterte với Trung Quốc sắp hết?

Kể từ khi nhậm chức hồi tháng 6 năm ngoái, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc theo đường lối mềm mỏng hơn so với người tiền nhiệm Benigno Aquino III.

Tuy nhiên, trên biển Đông, Bắc Kinh vẫn không "buông" bãi cạn Scarborough mà họ chiếm quyền kiểm soát từ Manila từ năm 2012.

Gần đây nhất, bỏ qua sự phản đối của Bắc Kinh, Manila đã đưa một số quan chức ra thăm đảo tranh chấp ở biển Đông. Trong khi Trung Quốc lên án đây là hành động khiêu khích, Philippines trả lời rằng chuyến thăm được "thực hiện thường kỳ". Trên thực tế, không có quan chức Philippines nào tham dự các chuyến đi tương tự vài năm trở lại đây.

Như vậy, sau 10 tháng ông Duterte nắm quyền, mặc dù hai nước có thể sẽ tiếp tục đối thoại và đàm phán nhằm ngăn chặn xung đột ở biển Đông, bên cạnh việc theo đuổi các mối quan hệ kinh tế mạnh mẽ hơn song cả hai vẫn thể hiện lập trường cứng rắn về chủ quyền lãnh thổ.

Tổng thống Duterte (trái) và Chủ tịch Tập Cận Bình. Ảnh: REUTERS

Khi tham gia chiến dịch tranh cử hồi năm ngoái, Tổng thống Duterte đã bày tỏ mối quan tâm về việc xây dựng mối quan hệ thân thiết và hợp tác với Bắc Kinh. Ông tuyên bố Trung Quốc là đối tác kinh tế quan trọng. Theo hướng đó, ngay sau khi giành chiến thắng, Tổng thống Duterte thề sẽ thông qua chính sách đối ngoại “độc lập”, giảm sự phụ thuộc vào Mỹ.

Dự kiến vào tháng 5 tới, ông chủ Điện Malacanang sẽ lại thăm Trung Quốc, ​​tổ chức các cuộc hội đàm song phương với Chủ tịch Tập Cận Bình liên quan tới khoản đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng của Bắc Kinh.

Tuy nhiên, trước thông tin Bắc Kinh đang đẩy mạnh hoạt động triển khai quân sự lên các đảo nhân tạo bồi lấp phi pháp ở biển Đông, các quan chức và tướng lĩnh Manila đang tỏ ra cứng rắn hơn.

Các quan chức Philippines cho biết họ đang áp dụng chiến lược duy trì mối quan hệ với Trung Quốc thông qua việc kết hợp giữa ngăn chặn và thực hiện cam kết. Hồi tháng trước, Manila nói rõ rằng họ sẽ củng cố tuyên bố chủ quyền tại các đảo mà Philippines kiểm soát ở biển Đông cũng như sẽ không bỏ qua mối đe doạ ngày càng tăng từ Trung Quốc.

Đáp lại, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng hy vọng Philippines trân trọng sự phát triển trong mối quan hệ song phương và tuân thủ những thoả thuận mà lãnh đạo hai nước đạt được trong cuộc gặp hồi tháng 10 năm ngoái.