Vụ nhà báo mất tích: Ả Rập Saudi "mua" Mỹ bằng 100 triệu USD?

Hồi mùa hè, Ả Rập Saudi từng cam kết với chính quyền Tổng thống Trump sẽ chuyển 100 triệu USD để ổn định các khu vực ở Syria được giải phóng khỏi tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.

Số tiền đó được chuyển vào các tài khoản của Mỹ hôm 16-10, cùng ngày Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đến thủ đô Riyadh để thảo luận với các nhà lãnh đạo Ả Rập Saudi về số phận của nhà báo Jamal Khashoggi.

Việc nhận được khoản tiền trên được xem là chiến thắng của ông chủ Nhà Trắng, người đến nay vẫn phán nàn về việc Mỹ chi tiêu quá nhiều cho các hoạt động ở nước ngoài và muốn các đồng minh đóng góp nhiều hơn.

Tổng thống Donald Trump và Quốc vương Salman. Ảnh: AP

Thế nhưng, thời điểm số tiền được chuyển đến đã khiến không ít người nghi ngờ kể cả những quan chức có liên quan đến các chương trình hưởng lợi từ dòng tiền này. Một quan chức Mỹ thạo chính sách Syria giấu tên cho biết: "Thời điểm chuyển tiền không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên".

Trước đó, các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng nhà báo Khashoggi bị "sát thủ Ả Rập Saudi" giết hại trong Lãnh sự quán Ả Rập Saudi tại TP Istanbul hôm 2-10. Tuy nhiên, phía chính quyền Riyadh phủ nhận liên quan vụ việc và cũng không đưa ra lời giải thích đáng tin cậy.

Phản ứng sau vụ việc, ông Trump dọa trừng phạt nặng nếu đúng là Ả Rập Saudi giết chết ông Khashoggi. Tuy nhiên, sau cuộc điện đàm với Quốc vương Salman hôm 15-10, tổng thống Mỹ cho rằng "kẻ giết người giả mạo" sẽ phải chịu trách nhiệm và điều ông Pompeo đến Riyadh.

Ngoại trưởng Pompeo đến Riyadh hôm 16-10. Ảnh: AP

Một nguồn thạo tin về kế hoạch của Ả Rập Saudi hôm 15-10 cho hay nước này dự định đổ lỗi vụ giết người lên những đối tượng mạo danh không thực hiện theo mệnh lệnh chính phủ - kịch bản cho phép Riyadh xác nhận cái chết của nhà báo Khashoggi đồng thời bảo vệ những quan chức bị nghi có liên quan.

Trong trường hợp nhận được sự tán thành từ Mỹ đối với kết luận trên, danh tiếng của Ả Rập Saudi trên trường quốc tế sẽ đỡ bị thiệt hại.

Trong khi đó, ông Brett McGurk, đặc phái viên Mỹ của liên minh chống IS, bác bỏ thông tin cho rằng chuyến thăm của ngoại trưởng Mỹ và việc chuyển tiền có liên quan đến nhau. Theo ông McGurk, Ả Rập Saudi đã cam kết chuyển khoản tiền này trong tháng 8 và Mỹ dự kiến ​​nhận được chúng vào mùa thu hoặc khoảng thời gian này.

Nhà báo Jamal Khashoggi bước vào lãnh sự quán Ả Rập Saudi ở TP Istanbul - Thổ Nhĩ Kỳ hôm 2-10. Ảnh nhỏ: ông Khashoggi và hôn thê Hatice Cengiz. Ảnh: AP