Chỗ ở tù túng, xuống cấp trầm trọng nhưng không được phép sửa chữa, cải thiện bởi phải bảo tồn nguyên trạng nhà cổ theo quy định; trong những hộ lỡ xây mới, có hộ bị cưỡng chế phá dỡ, có hộ không... Những mâu thuẫn, bất bình đẳng ấy là nguyên nhân khiến người dân làng cổ Đường Lâm, xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây - TP Hà Nội bức xúc.
“Bức bối thế này, chịu sao thấu!”
Chị Giang Tú Oanh (ngụ thôn Mông Phụ) cho biết chị chỉ có cái nhà ống mấy chục mét vuông xây từ năm 2000, hiện nhà có 6 người, 3 thế hệ vẫn chỉ ở trong ngôi nhà ấy. Quá chật chội nên chị làm thêm cái mái tum để chống nóng và ở tạm. Vậy mà chính quyền địa phương cứ dọa cưỡng chế phá dỡ. Hơn 2 tháng nay, họ cắt hết điện, nước sinh hoạt. “Nói thật là chúng tôi quá khổ với cái danh hiệu làng di sản này rồi. Cơi nới không cho, đất giãn dân thì không cấp, chúng tôi sống ở đâu?” - chị Oanh than.
Không công bằng
Nhiều người dân Đường Lâm bảo thật ra không ai muốn làm ầm ĩ lên như vậy nhưng sự vô lý, bất bình đẳng cứ nối tiếp, kéo dài làm cho “giọt nước tràn ly”. Từ sự thiếu minh bạch, công khai trong thu chi tiền bán vé tham quan làng cổ đến việc bất nhất trong cưỡng chế nhà xây dựng; rồi tình trạng người dân “tay trắng” từ hoạt động khai thác du lịch làng cổ Đường Lâm... đã khiến họ hết khả năng chịu đựng. Chính vì vậy mới có chuyện mới đây, rất nhiều hộ cùng ký đơn gửi các cơ quan chức năng, xin trả lại danh hiệu làng cổ.
Theo bà Khanh, việc tháo dỡ nhà không công bằng chút nào. Cùng xây với nhà bà còn có 1 căn gần đó nữa, xây 2 tầng; cả 2 hộ đều nhận giấy cưỡng chế nhưng chỉ có nhà bà Khanh bị cưỡng chế. “Tôi đề nghị ai đã cưỡng chế phải đền bù để cháu, con tôi có chỗ ở. Ai đời 8 con người mà chỉ có 1 phòng ngủ, phải nằm vật vạ dưới nền. Cháu tôi phải ngồi ở cầu thang để học bài” - bà Khanh nói.
Quả thật, nếu tất cả những hộ xây nhà 2 tầng bị coi là “vi phạm quy chế xây dựng” và đều bị cưỡng chế như nhau thì người dân đâu có bức xúc; đằng này, chính quyền địa phương lại làm theo kiểu nhà phá, nhà không nên mới sinh chuyện. “Hiện ở Đường Lâm còn hơn 20 ngôi nhà cao tầng mới xây vài năm nay song vẫn không bị cưỡng chế. Vậy là thế nào?” - bà Khanh đặt vấn đề.
Sớm lập quy hoạch bảo tồn Đó là chỉ đạo của ông Phạm Quang Nghị, Bí thư Thành ủy Hà Nội, trong chuyến thực địa, nghe báo cáo về các giải pháp quản lý, phát huy giá trị di sản làng cổ Đường Lâm vào ngày 21-5. Sau khi nghe các ý kiến, ông Phạm Quang Nghị nhấn mạnh: Cần phải tháo gỡ dần dần. Việc cần làm ngay là lập quy hoạch bảo tồn di tích, triển khai giãn dân cũng như tạo cơ chế thuận lợi và linh hoạt hơn trong việc cấp phép cho người dân xây nhà ở… Riêng thôn Mông Phụ, phải cố gắng giữ tối đa yếu tố nguyên trạng. Ông Phạm Quang Nghị nhấn mạnh: Việc bảo tồn và phát huy làng di sản Đường Lâm phải cân bằng lợi ích của di sản quốc gia và lợi ích của nhân dân, làm sao để người dân là chủ nhân thật sự của di sản. Về phương thức bảo tồn, nên cân nhắc chọn lọc kỹ hơn phạm vi không gian cần bảo tồn để tập trung ưu tiên đầu tư cho những gì có giá trị cao. Riêng về cơ chế tài chính, ông Nghị yêu cầu phải công khai và minh bạch nguồn thu từ bán vé tham quan làng cổ. Ngân sách Nhà nước (khoảng 50%) sẽ ưu tiên đầu tư cho những công trình trọng điểm, một nguồn nữa đầu tư cho Đường Lâm sẽ là từ xã hội hóa.
Y.Anh |
Kỳ tới: Mỏi mòn chờ tu bổ
Bình luận (0)