Chợ tự phát: Dẹp mãi không xong!

Các chợ tự phát vẫn tồn tại và ngày càng phình to dù cơ quan chức năng bao năm qua đã rất nhiều lần ra quân đẩy đuổi, xử phạt. Đường sá bị lấn chiếm, rác thải ngập ngụa, môi trường bị ô nhiễm, an toàn vệ sinh thực phẩm không được kiểm soát... là những gì đang hiển hiện từ các chợ tự phát, ảnh hưởng đến cuộc sống người dân hằng ngày.

Tùy tiện, bát nháo

Chiều 24-2, sau giờ tan ca, hơn 90.000 công nhân làm việc trong KCN Pou Yuen (phường An Lạc, quận Bình Tân, TP HCM) ùa ra đường. Gần đó, hàng trăm người bán hàng rong đủ loại như rau củ, thịt, cá... đẩy xe ra đường chào mời. Thay vì đứng cố định một chỗ thì họ di chuyển cùng dòng người để tránh bị lực lượng chức năng xử phạt.

“Chỉ cần 10 phút sau khi công nhân tan ca, hầm chui Tân Tạo sẽ trở thành khu chợ tự phát và kéo dài hơn 1 giờ. Mọi người chen nhau chẳng còn lối đi, xe hàng tùy tiện dừng giữa đường buôn bán” - một người chạy xe ôm ở khu vực này ngao ngán.

Bất kể ngày đêm, trước cổng chợ đầu mối nông sản thực phẩm Bình Điền (đoạn qua địa bàn quận 8 và huyện Bình Chánh, TP HCM) luôn tồn tại một khu chợ bày bán nông sản và gà, vịt sống. Mỗi khi lực lượng chức năng đến kiểm tra, nhiều người bán hàng tỏ ra bất chấp. Họ đưa người già, phụ nữ mang thai ra ngăn cản. Sau phiên chợ, con đường nơi đây thành một bãi rác khổng lồ, hôi hám.

Còn tại đường số 6 (phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức, TP HCM), nhiều năm qua trở thành điểm nóng về buôn bán hàng rong mặc dù chợ Bình Triệu cách đó chỉ vài chục mét. Kể từ khi một khu đất trống trên đường được xây dựng giống như chợ thì lượng người đổ về đây bán hàng ngày càng đông đúc.

Anh Đặng Xuân Giang, ngụ đường số 6, cho biết mỗi buổi chiều đi làm về là phải vật lộn qua “biển người” ken dày mua bán, mặc cả. Thỉnh thoảng có ô tô đi vào thì xe máy ùn ứ không di chuyển được. “Nếu chẳng may xảy ra hỏa hoạn, cấp cứu đột xuất thì không biết phải mất bao nhiêu thời gian mới có thể chen qua khu chợ tự phát này. Loa phường phát đều đặn, lực lượng trật tự đô thị xử phạt thường xuyên nhưng đâu vẫn vào đó. Không lẽ chúng tôi phải chuyển nhà để thoát khỏi sự hành hạ của khu chợ tự phát này?” - anh Giang bức xúc.

Đồng cảnh ngộ, người dân trong hẻm 287 Nguyễn Đình Chiểu (phường 5, quận 3, TP HCM) vẫn phải tiếp tục chung sống với chợ tự phát tồn tại hàng chục năm qua tại đây. Đầu tháng 10-2016, lực lượng của phường đã chốt chặn 2 đầu, ngăn người bán vào chợ tự phát này nhưng họ vẫn có nhiều cách đối phó. Không được buôn bán dưới lòng đường, người bán hàng rong ngồi trên bậc thềm trước nhà dân, còn hàng hóa thì lén lút tuồn vào.

Đó cũng là tình trạng mà người dân khi lưu thông trên đường Lê Đức Thọ (đoạn từ cầu Trường Đai về cầu Cụt, phường 13, quận Gò Vấp, TP HCM) phải chịu đựng bao năm qua. Hàng trăm người buôn bán đủ các mặt hàng, từ tươi sống đến gia vị, quần áo lấn ra đường khiến khoảng trống dành cho xe máy chỉ còn vài mét.

“Núi” rác lấn cả con đường dân sinh ở khu chợ tự phát gần KCN Pou Yuen, phường Tân Tạo, quận Bình Tân, TP HCM Ảnh: Lê Phong

“Ném đá ao bèo”

Ông Nguyễn Văn Lăm - Chủ tịch UBND phường Tân Tạo, quận Bình Tân - cho biết những người buôn bán ở chợ tự phát gần KCN Pou Yuen đều thiết kế sạp hàng hóa trên xe đẩy. Khi thấy lực lượng chức năng đến, họ cử một nhóm người cản trở, kéo dài thời gian để người bán hàng kéo xe bỏ chạy. Chỉ cần vài phút, khu chợ buôn bán bát nháo đã trở thành bãi đất trống.

Theo ông Lăm, một hình thức bán hàng khác là đặt hàng hóa lên xe máy, vừa chạy vừa bán. Khi bị lực lượng chức năng xử lý thì họ ngụy biện rằng mình không bán hàng mà đang chở về nhà. Ông Lăm thừa nhận việc kiểm tra giống như “ném đá ao bèo”, sau một thời gian ra quân chấn chỉnh thì đâu lại vào đó.

Gần đây, bên cạnh việc giành lại vỉa hè, lãnh đạo TP HCM còn quyết tâm xóa các chợ tự phát. Ông Lăm khẳng định: “UBND phường Tân Tạo đang lên kế hoạch chi tiết. Trước mắt, phường sẽ phối hợp với CSGT để xử lý và nhờ lực lượng công an tịch thu xe tự chế bán hàng rong. Phải kiên quyết, mạnh mẽ mới dẹp được tình trạng này”.

Đối với chợ tự phát ở trước chợ đầu mối Bình Điền, bà Trần Thúy Liên, Giám đốc Công ty Chợ Bình Điền, cho biết tiểu thương trong chợ đã nhiều lần kiến nghị dẹp bỏ nhưng đến nay vẫn chưa có gì thay đổi. Các tiểu thương tỏ ra bức xúc vì họ phải trả tiền thuê sạp chợ, đóng thuế và bao chi phí khác, trong khi những người bên ngoài mặc nhiên buôn bán, thực phẩm không được kiểm soát và xả rác vô tư, chẳng phải dọn dẹp.

Trong khi đó, ở quận Tân Phú, bà Hứa Thị Hồng Đang, Chủ tịch UBND quận, cho biết sẽ tổ chức truy quét các chợ tự phát. Theo bà, nếu kiểm tra, xử lý thường xuyên sẽ khiến tiểu thương không buôn bán được, lo âu dẫn đến chuyển nghề. Ngày 28-2, UBND quận Tân Phú sẽ tổ chức phát loa tuyên truyền, tiếp đó ra quân xử lý thẳng tay các trường hợp vi phạm.

Theo ông Nguyễn Thế Dũng - Phó Chủ tịch UBND phường 13, quận Gò Vấp - khi vận động người bán hàng rong ở chợ tự phát vào các chợ truyền thống thì họ không đồng ý. Hiện nay, phường vẫn phối hợp với công an xử lý những trường hợp để xe dưới lòng đường. Tuy nhiên, công an phường cũng phải lo công việc chuyên môn của họ nên không thể “canh” từ tuần này qua tuần khác.

“Việc bồi thường ở dự án mở rộng đường Lê Đức Thọ (đoạn từ cầu Trường Đai đến cầu Cụt) sắp hoàn thành. Khi thực hiện xong dự án, vỉa hè rộng rãi, hạ tầng ngầm hóa, phường sẽ giải tỏa chợ tự phát này” - ông Dũng nói.