Phơi bày dã tâm của Trung Quốc

Ngày 13-5, Liên hiệp Các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO) đã tổ chức cuộc họp báo với các tổ chức phi chính phủ (NGO) để phản ánh hành động gây hấn của Trung Quốc tại thềm lục địa của Việt Nam.

Đấu tranh trên nhiều mặt trận

Bàn về các giải pháp để đối phó với Trung Quốc, các diễn giả đều cho rằng Việt Nam cần đấu tranh kiên quyết trên tất cả các mặt trận: Chính trị, ngoại giao, tuyên truyền. Các biện pháp hiệu quả được nêu ra là cần xử lý theo cách trực tiếp như dùng đường dây nóng, tiếp xúc ở mọi cấp… để nêu lập trường kiên quyết của Việt Nam đòi Trung Quốc phải rút ngay giàn khoan Hải Dương - 981 đặt trái phép trên thềm lục địa của Việt Nam.

Chuyên gia Nguyễn Vũ Tùng, thuộc Viện Biển Đông, nêu thêm giải pháp tiếp cận người dân Trung Quốc qua internet. “Nhiều người Trung Quốc không tin Việt Nam tấn công tàu Trung Quốc 171 lần. Một học giả Trung Quốc còn lên tiếng cho rằng Bắc Kinh nên dựa vào luật biển mà hành xử” - ông Tùng cho hay.

Thiếu tướng Lê Văn Cương: “Người Việt Nam không bao giờ từ bỏ chủ quyền chính đáng của mình”
Ảnh: BÍCH DIỆP

Tham gia buổi họp báo - Thiếu tướng Lê Văn Cương, nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Bộ Công an, nhà bình luận về quan hệ quốc tế - khẳng định: “Việt Nam vẫn coi Trung Quốc là bạn và cố gắng tận dụng mọi cơ hội đối thoại nhưng người Việt Nam không bao giờ từ bỏ chủ quyền chính đáng của mình”.

Thiếu tướng Lê Văn Cương kêu gọi các NGO ở Việt Nam dùng các biện pháp “mềm” để thể hiện quan điểm của mình, giúp thế giới hiểu được dã tâm của Trung Quốc. “Thống chế Napoleon Bonaparte của Pháp từng nói trên đời có hai sức mạnh là cây súng và cây bút. Lịch sử văn minh luôn chứng minh rằng cây bút luôn thắng cây súng. Vậy các bạn hãy cầm bút để chúng ta thắng cây súng” - ông Cương nhấn mạnh.

Cần đưa ra tòa án quốc tế

Bà Nguyễn Thị Lan Anh, Học viện Ngoại giao - chuyên gia nghiên cứu về luật quốc tế, nhấn mạnh tình hình hiện nay căng như dây đàn. Để đối phó, giải pháp tốt nhất là đưa vụ việc ra tòa án quốc tế. “Những gì Việt Nam đang làm hoàn toàn phù hợp với luật pháp quốc tế. Ta có mọi lựa chọn trong tay” - bà Lan Anh nhận định.

Còn theo luật sư Lê Thanh Sơn, để thu hút sự đồng tình và ủng hộ của cộng đồng quốc tế, Việt Nam cần phản ứng mạnh mẽ bằng cách gửi công hàm tới Hội đồng Bảo an và Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc (LHQ) để thế giới biết về cách hành xử của Trung Quốc và thái độ kiên quyết, rõ ràng của Việt Nam trong việc bảo vệ chủ quyền.

Đồng tình, ông Greig Craft, Chủ tịch Quỹ Phòng chống thiên tai châu Á, nhận định LHQ là một cơ quan uy tín có nhiều nước thành viên nên nếu Việt Nam đưa vấn đề biển Đông ra tổ chức này thì sẽ có nhiều nước biết đến tình hình thực tế. Trong trường hợp Trung Quốc dùng quyền phủ quyết thì giống như trường hợp của Nga đối với cuộc xung đột ở Ukraine. Theo công ước của LHQ, nếu một nước có hành động nào đó ở bên ngoài biên giới của mình thì cộng đồng quốc tế sẽ có phản ứng và đáp trả.

Theo TS Ramesh Khadka, chuyên gia cao cấp của tổ chức ActionAid, trong thời điểm này, Việt Nam nên tận dụng ASEAN cho các cuộc đàm phán đa phương.“Tôi cho rằng những hành động vừa qua của Trung Quốc tại biển Đông sẽ tạo ra những phản ứng tiêu cực cho việc tiến tới ký kết Bộ Quy tắc ứng xử về biển Đông (COC) và chắc chắn sẽ phải tiến hành nhiều cuộc đàm phán nữa về quyền lãnh thổ. Chúng ta nên dự đoán rằng trong trường hợp không đạt được kết quả nào thì ta phải có khung pháp lý hợp lý để đối phó với tình trạng hiện nay” - ông nhận định.

TS Ramesh Khadka cũng cho rằng Việt Nam nên tham khảo cơ chế quốc tế, trong đó có điều khoản cho phép các siêu cường tham gia các cuộc đàm phán ở cấp quốc gia.