Trí thức hiến kế để phát triển kinh tế

Ngày 13-12, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì hội nghị bàn tròn “Thủ tướng với mạng lưới chuyên gia toàn cầu về phát triển Việt Nam” do Bộ Ngoại giao phối hợp Nhóm Sáng kiến Việt Nam đồng tổ chức. Đây là một trong nhiều hội nghị tham vấn chính sách cho Chính phủ với sự tham dự của đông đảo chuyên gia quốc tế và trí thức Việt Nam trong và ngoài nước, góp phần tích cực tạo kênh đối thoại quan trọng để giới trí thức đóng góp ý kiến phản biện vào quá trình hoạch định và điều hành chính sách của Chính phủ.

Hội nghị thảo luận 3 chủ đề: Định vị Việt Nam trong mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu; Chính sách công nghiệp cho Việt Nam trong giai đoạn tới; Phá bỏ “điểm nghẽn” tăng trưởng và kiến tạo phát triển. Đây là những vấn đề Việt Nam đang rất quan tâm thúc đẩy nhưng quá trình thực hiện còn gặp nhiều trở ngại, khó khăn.

GS Ricardo Hausmann, ĐH Harvard, có bài trình bày ấn tượng về mô hình phân tích cấu trúc của nền kinh tế thông qua đánh giá về sự đa dạng năng lực sản xuất, độ phức tạp của các sản phẩm xuất khẩu và mối liên hệ mật thiết với tăng trưởng của một quốc gia. GS Trần Văn Thọ, ĐH Waseda, đặc biệt nhấn mạnh Việt Nam phải đẩy mạnh công nghiệp hóa vừa theo diện rộng vừa đi vào chiều sâu. Trong bối cảnh Việt Nam đang tích cực, chủ động hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới, việc tránh được bẫy gia công khi tham gia chuỗi giá trị là một thách thức không nhỏ. Đây cũng đang là mối quan tâm, trăn trở của các nhà hoạch định chính sách.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và GS Ricardo Hausmann

PGS Trần Ngọc Anh, ĐH Indiana, chỉ ra những điểm nghẽn đang tồn tại trong hệ thống kinh tế Việt Nam hiện đại, cần phá bỏ. Ông khuyến nghị Chính phủ xây dựng một hệ thống đánh giá hiệu quả hoạt động của Chính phủ với các chỉ số đo lường chất lượng cụ thể nhằm hướng tới một Chính phủ kiến tạo, phục vụ và hành động.

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao những đóng góp tích cực của các chuyên gia, học giả quốc tế và trí thức Việt Nam trong và ngoài nước về các vấn đề Việt Nam đang theo đuổi và còn nhiều trăn trở. Thủ tướng nhấn mạnh xây dựng một Chính phủ liêm chính, kiến tạo phát triển, hành động, phục vụ người dân, doanh nghiệp là tôn chỉ hành động của Đảng và nhà nước trong nhiều năm qua. Chính phủ hiện tại là Chính phủ “lắng nghe”, lắng nghe người dân, doanh nghiệp, đặc biệt là từ các nhà khoa học quốc tế, trong nước; lắng nghe để hành động hiệu quả, thực chất hơn. Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành tham khảo và nghiên cứu các đề xuất của các chuyên gia, học giả; đề nghị duy trì kênh đối thoại thường niên giữa trí thức quốc tế và trí thức Việt Nam ở nước ngoài với Chính phủ để cùng chung tay xây dựng đất nước, hỗ trợ Chính phủ tháo gỡ khó khăn, phá bỏ điểm nghẽn, khơi thông dòng chảy, đẩy mạnh đổi mới, hướng tới tương lai.