32 năm khiếu kiện mới được "giải oan" của người lính đi B

Ròng rã 32 năm đi khiếu kiện

Ông Nguyễn Ngọc Lợi tham gia quân ngũ và thuộc diện cán bộ đi B (đoàn cán bộ miền Bắc với tinh thần tự nguyện, bí mật vượt Trường Sơn vào Nam để chiến đấu hoặc phục vụ chiến đấu). Sau giải phóng miền Nam, ông Lợi được Uỷ ban Thống nhất của Chính phủ điều động về Ban Tổ chức tỉnh Vĩnh Phú năm 1976 và được tiếp tục cho đi học hoàn thiện văn hóa lớp 10.

Ông Nguyễn Ngọc Lợi được giải oan nhưng chưa nhận đủ số tiền bồi thường như thoả thuận

Sau khi tốt nghiệp cấp 2, năm 1977, ông Lợi tiếp tục được phê duyệt đi học tại Phân hiệu Đại học Y khoa miền núi (sau chuyển thành Đại học Y Bắc Thái, nay là Đại học Y - Dược, Đại học Thái Nguyên). Năm 1988, ông Lợi được công nhận tốt nghiệp và câu chuyện khiếu kiện bắt đầu nảy sinh với người lính đi B khi nhà trường và các đơn vị liên quan thiếu trách nhiệm, khiến ông rơi vào cảnh không được phân công công tác, không xin được việc làm chính thức. Suốt 29 năm từ 1990 đến 2019, ông Lợi ròng rã gửi đơn đến Trường Đại học Y - Dược Thái Nguyên, Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Y tế Vĩnh Phú, Sở Y tế Phú Thọ, Văn phòng Chính phủ, Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Sau khi ông Lợi tốt nghiệp, do việc bàn giao hồ sơ của Trường Đại học Y - Dược Thái Nguyên với Sở Y tế Vĩnh Phú thực hiện chưa đúng dẫn đến ông Lợi không được hưởng các chế độ theo quy định. Đơn của ông đã "thấu" và nhận được ý kiến chỉ đạo của 3 nhiệm kỳ Thủ tướng, tuy nhiên các cơ quan chức năng không giải quyết thỏa đáng.

Các lá đơn của ông Lợi gửi đi khiếu nại và kiến nghị về việc các cơ quan có liên quan phải phục hồi 100% tiền lương bị mất theo diễn biến tiền lương và các phụ cấp nếu có; sau khi phục hồi tiền lương, nhà trường đóng BHXH kể từ khi có luật BHXH (1995) đến nay, sau đó giải quyết nghỉ hưu theo luật; yêu cầu giải quyết một số quyền lợi khác như công nhận năm tốt nghiệp, bồi thường tổn thất, vật chất, tinh thần, chế độ kháng chiến…

Khi những lá đơn gửi nhà trường, các đơn vị địa phương và thậm chí là Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo không có kết quả. Cuối năm 2020, ông Nguyễn Ngọc Lợi "gõ cửa" Thanh tra Chính phủ (TTCP). Đơn vị giải quyết trực tiếp vụ việc của ông Lợi là Vụ 3.

Bước ngoặt từ Thanh tra Chính phủ

Chỉ sau một thời gian vào cuộc xác minh, ông Trần Ngọc Liêm, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ, ngày 23-2-2021 đã ký ban hành thông báo kết quả kiểm tra về việc rà soát lại vụ việc của ông Nguyễn Ngọc Lợi. Bản thông báo kết luận thanh tra này mang tính bước ngoặt cho hành trình khiếu nại kiên trì của người lính đi B Nguyễn Ngọc Lợi, giúp ông dần đưa sự thật ra ánh sáng và buộc các đơn vị liên quan phải chịu trách nhiệm về những hành vi đẩy ông vào cuộc khiếu kiện ròng rã.

Bản thông báo kết luận kiểm tra khẳng định ông Nguyễn Ngọc Lợi là cán bộ đi B, được Ủy ban Thống nhất của Chính phủ cử đi học. Qua kết quả kiểm tra, rà soát vụ việc cho thấy các nội dung khiếu nại, kiến nghị của ông Lợi là có cơ sở giải quyết. TTCP chỉ rõ nguyên nhân khiến việc khiếu kiện kéo dài là do một số cơ quan, tổ chức còn thiếu trách nhiệm, chưa chính xác, giải quyết không khách quan từ năm 1990 đến năm 2020, như: Trường Đại học Y - Dược Thái Nguyên, Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Y tế tỉnh Phú Thọ và các cá nhân, tổ chức có liên quan.

Từ những kết quả rà soát của TTCP về vụ việc ông Nguyễn Ngọc Lợi, tháng 1-2021, Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình đồng ý với kiến nghị của TTCP khi yêu cầu các đơn vị liên quan khôi phục và bàn giao cho ông Lợi các giấy tờ, tài liệu, hồ sơ có liên quan để ông Lợi thực hiện các thủ tục hưởng các chế độ chính sách theo quy định.

Để vụ việc kéo dài suốt 32 năm, TTCP xác định việc thiếu trách nhiệm trong giải quyết, giải quyết chưa chính xác, chưa khách quan của các bộ, ngành, địa phương làm ảnh hưởng lớn đến cuộc sống, danh dự, việc làm trong suốt thời gian dài của công dân.

Trường Đại học Y - Dược Thái Nguyên đã thống nhất bồi thường gần 3,2 tỉ đồng cho ông Nguyễn Ngọc Lợi. Đây là động thái bước đầu, tuy nhiên ông Lợi cho biết vẫn đang chờ duyệt bồi thường thêm gần 6,7 tỉ đồng nữa.