Biến "bại thành thắng" trong dịch Covid-19

Ngày 3-3, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2-2020 nhằm thảo luận về các giải pháp bảo đảm thực hiện mục tiêu kép: Vừa chống dịch Covid-19 vừa phát triển kinh tế - xã hội.

Giải pháp phải có đích đến

Mở đầu phiên họp, Thủ tướng nhắc lại tinh thần "chống dịch như chống giặc", nhờ đó, các biện pháp phòng chống dịch Covid-19 được triển khai một cách căn bản, đạt kết quả đáng mừng. "Chính phủ kiên định quan điểm sẵn sàng hy sinh một số lợi ích kinh tế để bảo vệ tốt nhất an toàn sức khỏe cho nhân dân, du khách và người nước ngoài ở Việt Nam" - Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT), dù ảnh hưởng của dịch nhưng kinh tế - xã hội vẫn có nhiều điểm sáng. Theo đó, kinh tế vĩ mô tiếp tục được ổn định, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 2 giảm 0,17% so với tháng trước. Xuất khẩu vẫn tăng, ước đạt 36,9 tỉ USD, nhập siêu trong kiểm soát. Nông nghiệp vẫn được duy trì ổn định, nhiều lĩnh vực tiếp tục tăng trưởng.

Theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, dịch Covid-19 tiếp tục có nhiều diễn biến mới phức tạp, số người mắc tăng nhanh, lan rộng trên thế giới. Nhìn nhận ngành du lịch, hàng không đang chịu tác động lớn của dịch khi nhiều danh thắng vắng khách, khách sạn đóng cửa. Tuy nhiên, Thủ tướng lưu ý không thể vì doanh thu mà mở cửa đón khách du lịch tràn lan để ảnh hưởng đến sức khỏe của nhân dân.

Dẫn chứng con số cụ thể, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ (VPCP) Mai Tiến Dũng cho biết lượng khách của khách sạn giảm 60%-70%, lượng khách du lịch cũng giảm 2 con số. Theo thống kê, ngành du lịch mất khoảng 7 tỉ USD do dịch bệnh.

Dù đánh giá cao những biện pháp chống dịch, điều hành nền kinh tế mà Việt Nam đã triển khai nhưng Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các bộ ngành, địa phương không được chủ quan, cần tiếp tục theo dõi tình hình dịch bệnh nhằm đưa ra những giải pháp mới để Việt Nam là "đất nước an toàn".

Cho rằng việc một số ngành thiếu nguyên liệu sản xuất là vấn đề đáng lo ngại, người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh cần huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, cộng đồng DN và người dân để thực hiện nhiệm vụ nêu trên.

Theo đó, Thủ tướng giao nhiệm vụ cho các bộ ngành, địa phương chuẩn bị mọi điều kiện, có chính sách hỗ trợ tốt nhất đối với sản xuất kinh doanh, dịch vụ trước khi dịch được kiểm soát. "Phải biến nguy thành cơ, biến bại thành thắng và chúng ta hiểu rằng như một cái lò xo bị nén, cần chuẩn bị tốt để bật ra mạnh mẽ trong thời gian tới" - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ví von.

Thời gian tới, Bộ KH-ĐT sẽ chủ trì, hoàn thiện, trình Thủ tướng ban hành Chỉ thị về các giải pháp cấp bách nhằm tháo gỡ khó khăn, duy trì sản xuất, kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội ứng phó với dịch bệnh Covid-19. Các nhiệm vụ, giải pháp trong chỉ thị sẽ cụ thể, có đích đến, triển khai thực hiện ngay và đặc biệt không lòng vòng, chung chung. "Các gói hỗ trợ tiền tệ, tài khóa, thương mại đầu tư, cải cách thủ tục hành chính phải tập trung vào các lĩnh vực chịu ảnh hưởng lớn của dịch bệnh như cho du lịch, hàng không, thương mại, dịch vụ, xuất nhập khẩu" - Thủ tướng lưu ý.

Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, ngành du lịch mất khoảng 7 tỉ USD. Trong ảnh: Du khách tham quan vườn thanh long ở Bình Thuận Ảnh: HỢP PHỐ

Khắc phục thiếu hụt lao động

Đặc biệt nhấn mạnh về hỗ trợ đến DN và người dân trong đợt dịch, Thủ tướng yêu cầu các gói hỗ trợ phải có hiệu lực ngay, không được để lâu, bảo đảm minh bạch và tuyệt đối không có cơ chế xin - cho. Trong bối cảnh hiện tại, Thủ tướng lưu ý chưa đặt vấn đề nới lỏng chính sách tiền tệ hay đưa ra gói kích thích kinh tế.

Song song với các giải pháp này, lãnh đạo Chính phủ yêu cầu không tăng giá điện, đẩy mạnh chống buôn lậu, gian lận thương mại, xử lý nghiêm hành vi găm hàng nâng giá. "Bộ Tài chính cùng các bộ, ngành rà soát, đề xuất phương án miễn, giảm, giãn, hoãn, chậm nộp các khoản thuế, phí, lệ phí, trong đó có việc giảm thời gian nộp thuế thu nhập DN, tiền thuê đất, BHXH" - Thủ tướng yêu cầu.

Trước tình hình xuất khẩu nông sản gặp khó khăn, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sớm trình phương án tổng thể nhằm thúc đẩy xuất khẩu và giảm chi phí cho sản xuất nông nghiệp. Cùng với đó, ngành giao thông vận tải sớm triển khai các biện pháp hỗ trợ, khuyến khích, giảm chi phí vận chuyển, kho bãi cho DN trong thời điểm khó khăn này.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đánh giá tình hình và nhu cầu sử dụng lao động của DN để có giải pháp hỗ trợ và cung ứng lao động, không để thiếu hụt. Tạm dừng cấp giấy phép lao động mới cho lao động nước ngoài đến từ các vùng có dịch trong thời gian Việt Nam công bố dịch Covid-19.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng đề nghị công tác thông tin và truyền thông phải tạo niềm tin cho nhân dân; tuyên truyền các tấm gương trong lao động, sản xuất, chống dịch và xử lý nghiêm hành vi thông tin sai sự thật.

Sàng lọc để giảm mật độ cách ly

Tại cuộc họp báo Chính phủ cùng ngày, trả lời câu hỏi của báo chí về các kịch bản ứng phó với Covid-19, ông Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế, đánh giá Việt Nam đang kiểm soát tốt tình hình và có kịch bản phù hợp với từng diễn biến. "Biện pháp cách ly là cực kỳ quan trọng để ngăn dịch lan vào Việt Nam và lây lan trong cộng đồng" - ông Long nói.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế, Việt Nam cũng tính đến phương án giảm mật độ cách ly bằng cách sàng lọc, thông qua các phiếu hỏi để phân loại những người không đi qua vùng dịch. Nhà chức trách cũng làm việc với chính quyền địa phương và gia đình để làm rõ người nào không đi qua vùng dịch thì cách ly tại nhà, giảm tải cho cơ sở cách ly tập trung.

Nói về việc phòng chống dịch Covid-19, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng nhấn mạnh phải kiên quyết áp dụng cách ly tập trung, không để lây lan dịch từ bên ngoài vào. Nhắc lại chỉ đạo của Thủ tướng là không để rơi vào bị động, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh: "Tập trung hỗ trợ các đối tượng bị dịch bệnh, tái cơ cấu sản xuất, đơn giản hóa thủ tục, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công. Trong tình hình dịch bệnh, tránh thanh toán trực tiếp mà đẩy mạnh thanh toán trực tuyến".