"Chốt" trợ giá, doanh nghiệp xe buýt vẫn còn lo

Việc chốt hợp đồng đặt hàng đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp (DN) vận tải sắp được rót trợ giá đầy đủ thay vì chỉ tạm ứng khoảng 40% trong 10 tháng qua. Dù vậy, nhiều DN vẫn không vui vì mức trợ giá vẫn chưa tính đúng tính đủ.

Rơi vào thế đã rồi

Nghe ngóng sắp được rót trợ giá cho xe buýt, ông Nguyễn Văn Quý (chủ xe tuyến 14, xã viên Liên hiệp HTX Vận tải TP) cười như mếu: "Chờ lâu lắm rồi, nếu nhận được tiền là tôi đem trả nợ cho cây xăng, tiệm sửa xe và lãi vay ngân hàng. Do năm nay hợp đồng đặt hàng quá trễ, mãi đến cuối tháng 10 mới hoàn tất nên xã viên phải gồng mình vay tiền, bỏ tiền túi để trang trải cho xe hoạt động. Chưa nghe trợ giá bao nhiêu, chỉ mong mức trợ giá đủ trang trải là mừng".

Sở Giao thông Vận tải TP HCM đã phê duyệt kinh phí trợ giá đặt hàng cho xe buýt .Ảnh: TẤN THẠNH

Còn theo ông Nghĩa, xã viên HTX 19-5, việc đặt hàng trễ cộng thêm ảnh hưởng của dịch Covid-19 khiến hành khách sụt giảm nhiều trong khi tiền công cho tài xế, tiếp viên, tiền dầu, chi phí bảo trì, sửa chữa xe vẫn như cũ khiến chủ xe lâm vào tình cảnh nợ nần. "Chỉ mong tiền trợ giá rót về sớm nhất có thể để thanh toán các khoản nợ, vợ chồng tôi mới thở phào ăn Tết" - ông Nghĩa nói.

10 tháng nay, do ảnh hưởng dịch bệnh cộng thêm khách sụt giảm, chưa chốt hợp đồng đặt hàng khiến nhiều DN phải xin bỏ nhiều tuyến vì không gồng nổi. Tính từ năm 2018 đến nay, đã có 11/105 tuyến xe buýt có trợ giá ngưng hoạt động.

Đại diện HTX Quyết Thắng cho biết hợp đồng đặt hàng năm nay vẫn áp sản lượng kỳ vọng tăng 15% so với năm trước là không sát thực tế, bởi 9 tháng qua, sản lượng xe buýt sụt giảm rất nhiều do ảnh hưởng của dịch Covid-19 cũng như thực hiện lệnh giãn cách, mỗi xe không chở quá 20 hành khách/chuyến. Đến thời điểm này, sản lượng vận chuyển khách trên các tuyến chỉ đạt 55% so với mức khoán.

Tương tự, đại diện Công ty CP Xe khách Sài Gòn, đơn vị đang gồng mình "chèo chống" khoản nợ gần 200 tỉ đồng để trang trải cho hoạt động của gần 350 xe buýt trong giai đoạn từ năm 2016 đến nay, cũng băn khoăn vì sản lượng đặt hàng nhiều tuyến cao hơn so với thực tế. "Từ cuối năm 2019, khi Sở Giao thông Vận tải (GTVT) áp dụng đơn giá mới cho xe buýt thì mức trợ giá có tăng chút đỉnh nhưng mức tăng này cũng chỉ vừa đủ trang trải, nhiều tuyến lãi thấp hoặc không lãi. Hợp đồng đặt hàng cần xem xét sản lượng cho sát thực tế để bảo đảm tính công bằng" - đại diện đơn vị này nêu ý kiến.

Sẽ có khoản hỗ trợ

Ông Lê Hoàn, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng (gọi tắt là Trung tâm) Sở GTVT, cho biết từ ngày 19 đến 21-10, Trung tâm đã tiến hành thương thảo với các đơn vị vận tải về khối lượng, giá đặt hàng năm 2020, tính đến nay Trung tâm đã hoàn tất công tác ký kết hợp đồng đặt hàng với tất cả đơn vị vận tải. Theo đó, năm 2020, tổng kinh phí trợ giá cho hoạt động xe buýt là 1.150 tỉ đồng. Dự kiến đến trước ngày 18-11, Trung tâm sẽ tiến hành thanh toán cho các DN vận tải, song DN phải hoàn tất các thủ tục thanh quyết toán sớm để nhận trợ giá sớm.

Theo ông Lê Hoàn, ngoài khoản trợ giá 1.150 tỉ đồng, theo chỉ đạo của UBND TP HCM, hiện nay Trung tâm đang rà soát, đánh giá chi tiết các yếu tố tác động đến hoạt động của xe buýt như biến động giá nhiên liệu, chi phí lương, hỗ trợ trong giai đoạn giãn cách xã hội do dịch Covid-19..., từ đó xác lập dự toán kinh phí bổ sung, gửi Sở Tài chính thẩm định, trình UBND TP HCM phê duyệt bổ sung với khoản kinh phí 22 tỉ đồng.

Về nguyên nhân hợp đồng đặt hàng ký quá trễ so với mọi năm, ông Lê Hoàn lý giải do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên số chuyến các tuyến xe thay đổi liên tục, chưa kể khi thực hiện lệnh giãn cách, mỗi chuyến chở không quá 20 hành khách cũng ảnh hưởng đến kế hoạch đặt hàng.