Dấu hỏi trong cuộc thanh tra do ông Nguyễn Minh Mẫn làm trưởng đoàn

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ban hành kết luận thanh tra trách nhiệm của Đại học Quốc gia (ĐHQG) Hà Nội trong việc tự chủ, tự chịu trách nhiệm về bộ máy, quản lý tài chính và thực hiện các dự án giai đoạn 2013-2015. Cuộc thanh tra này do ông Nguyễn Minh Mẫn, quyền Vụ trưởng Vụ Thanh tra khối văn hóa - xã hội (vụ III) - TTCP làm trưởng đoàn thanh tra.

Tuy nhiên, theo nội dung kết luận, dư luận hoài nghi về việc TTCP có "ưu ái" cho ĐHQG Hà Nội hay không? Văn phòng Chính phủ đã có văn bản thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình tại cuộc họp xem xét kết luận thanh tra, trong đó Phó Thủ tướng nêu rõ: "TTCP chưa thanh tra đầy đủ phạm vi thanh tra theo quyết định thanh tra và kế hoạch thanh tra, nhất là một số dự án lớn chưa được thanh tra". 

Đại học Quốc gia Hà Nội - Ảnh: M.Chiến

Theo số liệu thể hiện trong kết luận thanh tra, trong giai đoạn 2013-2015, Ban Quản lý các dự án (thuộc ĐHQG Hà Nội) được giao làm chủ đầu tư 19 dự án, đoàn thanh tra tiến hành thanh tra 3 gói thầy xây lắp thuộc 2 dự án và 8 gói thầu thiết bị thuộc 4 dự án trong số 17 dự án chưa kiểm toán. Đồng thời, TTCP tiến hành kiểm tra 3 gói thầy xây lắp thuộc dự án đầu tư xây dựng cơ bản do các trường làm chủ đầu tư.

Như vậy, số dự án được thanh tra chiếm rất ít so với tổng số dự án mà ĐHQG Hà Nội được giao làm chủ đầu tư. Tổng giá trị đầu tư của các dự án này là hơn 1.300 tỉ đồng, trong khi tổng giá trị các dự án được thanh tra chỉ khoảng 214 tỉ đồng (17%), chiếm một tỉ lệ rất nhỏ. 

Một số gói thầu được thanh tra như Gói thầu thiết bị LAB hóa học; gói thấu thiết bị LAB dược động học, Gói thầu thiết bị PTN khoa Hóa; Gói thầu thiết bị PTN điện tử học; Dự án trung tâm thực hành thể chất...

Trong khi đó, cùng chung nội dung thanh tra, các đoàn thanh tra được bố trí nhân lực và thời gian như nhau nhưng ở ĐHQG TP HCM, đoàn thanh tra đã kiểm tra, xác minh 25 gói thầu của 6 dự án với tổng giá trúng thầu được được kiểm tra là hơn 2.200 tỉ đồng (các dự án thanh tra đạt 100% tổng dự án).

Ông Nguyễn Minh Mẫn tại buổi học báo cá nhân vào ngày 15-10 vừa qua - Ảnh: M.Chiến

Quá trình thanh tra tại ĐHQG Hà Nội, đoàn thanh tra đã phát hiện tình trạng thu ngoài quy định các các khoản thu có tính chất phí, lệ phí như phí nhập học, làm thẻ sinh viên, học sinh, in tài liệu đầu năm...ở các đơn vị gồm: ĐH Ngoại ngữ là 527 triệu đồng; ĐH Kinh tế là 278 triệu đồng; ĐH Công nghệ là 199 triệu đồng; Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn  là 348 triệu đồng. 

Ngoài ra, nhiều đơn vị trực thuộc ĐHQG Hà Nội thanh toán tiền làm thêm giờ vượt số giờ quy định. Cụ thể, ĐH Giáo dục vượt hơn 236 triệu đồng, ĐH Kinh tế vượt 767 triệu đồng, khoa Quốc tế vượt hơn 1 tỉ đồng, ĐH Khoa học xã hôi và Nhân văn vượt hơn 255 triệu đồng. Bên cạnh đó, thu phí học lại, học cải thiện vượt quy định số tiền gần 1,1 tỉ đồng xảy ra tại trường ĐH Ngoại ngữ.

Tuy nhiên, sau đó TTCP kết luận: "TTCP xét thấy không có dấu hiệu thất thoát, tham nhũng, các khoản chi được thể hiện qua mua sắm, xây dựng cơ sở vật chất nên không kiến nghị xử lý về kinh tế và yêu cầu Giám đốc ĐHQG Hà Nội chấn chỉnh ngay những sai sót". Đồng thời, không có kiến nghị xử lý về kinh tế đối với các khoản thu trái quy định nêu trên.

Đối với một số vấn đề chưa được thanh tra, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình yêu cầu ĐHQG Hà Nội tổ chức kiểm tra, rà soát đầy đủ các vấn đề chưa được thanh tra và thực hiện nghiêm, đầy đủ các kiến nghị của TTCP và báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 1-4-2018.

Đối với cuộc thanh tra tại ĐHQG TP HCM, ông Nguyễn Minh Mẫn làm trưởng đoàn và từng dính lùm xùm khi có phát ngôn xúc phạm báo chí trong buổi công bố quyết định thanh tra. Sau đó, Tổng TTCP đã chỉ đạo các đơn vị vào cuộc làm rõ, khẳng định có sự việc ông Mẫn phát ngôn xúc phạm báo chí và yêu cầu ông này xin lỗi, tuy nhiên đến nay vẫn chưa thực hiện.