Đổ dầu vào lửa?

Theo lý lẽ của Tổng cục Đường bộ, việc yêu cầu cắm biển cấm dừng xe quá 5 phút tại các trạm BOT là thuộc thẩm quyền của cơ quan quản lý nhà nước. Và điều này là nhằm tránh tình trạng ùn tắc giao thông tại khu vực các trạm thu phí BOT trên các quốc lộ cũng như bảo đảm điều kiện lưu thông thông suốt, nhất là dịp Tết nguyên đán sắp tới.

Dù Tổng cục Đường bộ chỉ giải thích yêu cầu này nhằm tránh ùn tắc tại các trạm thu phí BOT song có thể thấy việc yêu cầu cắm biển cấm dừng quá 5 phút tại các trạm BOT là một giải pháp đối với vấn đề BOT đang nóng hiện nay.

Rất nhiều trạm thu phí BOT ngay từ khi đi vào hoạt động đã vấp phải sự phản ứng của các chủ phương tiện giao thông. Họ phản ứng không phải với chủ trương đúng mà là với các trạm thu phí đặt sai vị trí, các dự án, con đường BOT "làm một nơi, thu phí một nẻo" hay "tráng một lớp nhựa lên con đường cũ rồi thu tiền"… Người dân chỉ mong mỏi các dự án BOT "làm ở đâu, thu tiền ở đó", sẵn sàng chấp nhập trả phí trên các tuyến đường hoàn toàn mới như cao tốc Nội Bài - Lào Cai, TP HCM - Trung Lương hay Hà Nội - Hải Phòng.

Hàng loạt trạm thu phí BOT đặt sai vị trí đồng loạt "mọc" lên trên nhiều tuyến quốc lộ thời gian qua đã khiến BOT giao thông trở thành vấn đề nóng, thậm chí căng thẳng ở một số nơi. Thủ tướng Chính phủ đã không ít lần trực tiếp lên tiếng, chỉ rõ địa chỉ trách nhiệm giải quyết vấn đề BOT là Bộ GTVT.

Nhưng vấn đề đối với BOT thực ra cũng không phải quá khó khăn để giải quyết. Điều này có đúc rút từ kết quả kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước và đặc biệt là báo cáo giám sát của Quốc hội. Thế nhưng, thay vì đề ra các giải pháp căn cơ và tổng thể, Bộ GTVT đến nay mới chỉ đưa ra những giải pháp tình thế được nhìn nhận mang tính "chữa cháy" như giảm giá vé qua trạm BOT… Thực tế cho thấy giảm phí chưa thể giải quyết được vấn đề nóng BOT hiện nay, nhiều trạm thu phí BOT vẫn phải tiếp tục xả trạm dù đã áp dụng "chiêu" giảm giá thu phí.

Cắm biển cấm dừng xe quá 5 phút liệu có hạ nhiệt vấn đề BOT? Có lẽ là không, thậm chí còn ngược lại, làm cho nó nóng thêm. Việc dựng loại biển không có trong nhóm biển cấm mà quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ đã quy định chẳng khác nào một sự tiếp sức cho các chủ đầu tư BOT trong cuộc tranh chấp với chủ phương tiện, điều mà cơ quan quản lý nhà nước không nên làm. Là cơ quan quản lý nhà nước, Tổng cục Đường bộ cần giữ vai trò trọng tài, xử lý hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp và người dân, thay vì đưa ra một biện pháp để có thể dựa vào đó xử lý người tham gia giao thông.

Không đưa ra được giải pháp tổng thể, lâu dài mà còn nghiêng về phía ông chủ BOT như vậy có thể chỉ làm nóng thêm vấn đề BOT mà thôi.