TRIỂN KHAI CƠ CHẾ ĐẶC THÙ: Khẩn trương nhưng phải kỹ lưỡng

Chiều 11-12, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong đã làm việc với các đơn vị về việc triển khai Nghị quyết 54 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Ngoài thủ trưởng các sở - ngành, cuộc họp có sự góp mặt của nhiều chuyên gia uy tín.

Cẩn trọng tăng thuế, phí

Chuyên gia Trần Du Lịch, nguyên Phó trưởng Đoàn Chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội TP, cho rằng nghị quyết giúp TP nâng tầm, tính chủ động trong phát triển. Tuy nhiên, thách thức và áp lực không nhỏ. "Chúng ta "kêu nhiều quá", giờ được rồi mà không làm được thì sẽ rất nhiều chuyện. Đây thực sự là vấn đề hóc búa chứ không đơn giản" - ông Lịch nói. Ông Lịch đặt ra 2 vấn đề cần tập trung là tính tự chủ ngân sách địa phương và cải cách hành chính. Đặc biệt, với việc tăng thuế, phí, ông Lịch cho rằng phải nghiên cứu kỹ tác động của việc điều chỉnh bởi điều này cực khó chứ không dễ. "Chúng ta tăng thuế tiêu thụ đặc biệt lên rượu, bia, thuốc lá, xăng dầu, dịch vụ karaoke hay ô tô thì phải cân nhắc kỹ. Bởi vì nếu thuế ở đây cao, người ta chuyển chỗ khác nhập ô tô thì sao" - ông Lịch đặt vấn đề.

Cùng quan điểm, ông Huỳnh Thế Du, giảng viên Đại học Fulbright, đánh giá phải thực hiện hiệu quả, công bằng đối với chính sách tăng thuế, phí. Ông nói: "Nếu làm không khéo, doanh nghiệp (DN) sẽ chạy hết sang địa phương khác dẫn đến tăng thuế nhưng tổng nguồn thu giảm. TP phải trở thành chỗ trũng để nơi khác dồn về chứ không thể biến thành nơi cao hơn khiến DN rời đi".

Nếu không khai thác được giá trị từ đất để phát triển cơ sở hạ tầng thì việc giải quyết kẹt xe, ngập lụt sẽ rất khó Ảnh: GIA MINH

Đồng tình, Giám đốc Chương trình Giảng dạy kinh tế Fulbright Vũ Thành Tự Anh lưu ý TP cân nhắc khi thực hiện các đề án tăng thuế. Bởi khi tăng thuế, phí không chỉ tác động đến nguồn thu mà còn tác động đến DN và người dân. Theo ông Tự Anh, TP không được quên giá trị gia tăng lớn nhất đến từ DN. DN là động cơ tăng trưởng. Do đó, ông Tự Anh cảnh báo tăng phí, tăng thuế là tăng chi phí của DN. Nếu làm không khéo TP lại đẩy mặt bằng chi phí cao lên, nền kinh tế không duy trì được sức sống thì sẽ tạo ra hiệu ứng không mong muốn.

Thực thi ngay những việc đã chuẩn bị kỹ

Ông Vũ Thành Tự Anh cũng cho rằng TP phải đánh giá bức tranh tổng thể chứ đừng chỉ nhìn vào từng dự án cụ thể. "TP thực hiện những đề án không hối tiếc, khẩn trương nhưng không vội vã, không thực hiện khi chưa có nghiên cứu chắc chắn. Điều quan trọng là tạo ra sinh khí mới cho nền kinh tế địa phương, có ngân sách nhiều hơn cho cơ sở hạ tầng" - ông nêu quan điểm.

PGS-TS Nguyễn Văn Trình, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP, gửi gắm: "TP triển khai cơ chế đặc thù nhanh nhưng phải cẩn trọng, đừng để mất uy tín với cả nước và nhân dân". Trong khi đó, PGS-TS Trần Hoàng Ngân, Giám đốc Học viện Cán bộ TP, nói một số cơ chế phải thực hiện ngay khi nghị quyết của Quốc hội có hiệu lực ngày 15-1-2018 để cho thấy sự quyết tâm của TP. Trong đó, cơ chế ủy quyền nên thực hiện ngay để đáp ứng sự mong đợi của người dân. Ông Ngân cho rằng thách thức của TP hiện nay là kẹt xe và ngập nước thì các hướng triển khai đề án của cơ chế đặc thù phải hướng đến việc giải quyết những vấn đề này. "Việc triển khai đề án phải giải quyết bằng được vấn đề cơ sở hạ tầng. Bởi vì khi các đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua nghị quyết này với mong đợi rằng khi có nghị quyết này TP sẽ giải quyết được thách thức, giải quyết được bài toán ùn tắc giao thông, ngập nước, ô nhiễm môi trường" - ông Ngân nói.

Ông Trần Du Lịch cũng đề nghị TP những cái gì "ngon ăn nhất", dễ nhất và đã chuẩn bị kỹ thì thực thi ngay vào ngày 15-1-2018 để tạo đà cho sự thành công.

Đề cập việc tăng thu nhập cho cán bộ (tăng 1,8 lần), theo ông Huỳnh Thế Du, điều quan trọng nhất trong cơ chế tự chủ của TP là làm sao để có động lực cho cán bộ ở những vị trí mà có ảnh hưởng rất nhiều đến các kết quả kinh tế của TP. Ông Du nói thêm việc khai thác giá trị từ đất có ý nghĩa quyết định đối với việc phát triển cơ sở hạ tầng của TP; nếu không khai thác được giá trị từ đất để phát triển cơ sở hạ tầng thì việc giải quyết các thách thức hiện nay như kẹt xe, ngập lụt sẽ rất khó.