Phương án “cứu vãn” nếu dừng dự án xe buýt nhanh TP HCM

Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP HCM, chủ đầu tư dự án Phát triển giao thông xanh, vừa có báo cáo gửi UBND TP đề xuất tạm hoãn thực hiện dự án giao thông xanh (dự án xe buýt nhanh BRT) của Sở GTVT.

Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP HCM, nếu TP HCM tạm dừng thực hiện dự án đồng nghĩa Ngân hàng Thế giới sẽ chấm dứt nguồn vốn cho dự án, bao gồm nguồn vốn ODA và nguồn vốn viện trợ không hoàn lại và TP phải chuẩn bị ngân sách nếu muốn triển khai gói thầu BRT1-CS9 (về "Tư vấn nghiên cứu tổ chức lại mạng lưới xe buýt trên toàn TP, chuẩn bị kế hoạch hành động để nâng cao hiệu quả và chất lượng dịch vụ của hệ thống xe buýt hiện hữu").

Phối cảnh BRT số 1 tại TP HCM

Ngoài ra, việc chấm dứt dự án này sẽ dừng luôn dự án hỗ trợ kỹ thuật (dự án SECO) với nguồn vốn viện trợ không hoàn lại 10,5 triệu USD để hỗ trợ cho dự án chính, cũng sẽ chấm dứt việc ký kết hợp đồng với tư vấn nghiên cứu lập quy hoạch khu đô thị sáng tạo, tương tác cao phía Đông TP HCM (quy hoạch chung TP Thủ Đức).

Việc tạm dừng dự án sẽ ảnh hướng, gây chậm trễ tiến độ phát triển hệ thống giao thông công cộng của TP HCM, tác động đến mối quan hệ giữa TP HCM và Ngân hàng Thế giới, Chính phủ Thụy Sĩ, đặc biệt trong việc hình thành các chương trình, dự án hợp tác tương lai.

Nếu dừng dự án, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP HCM phải chấm dứt 12 hợp đồng tư vấn đang thực hiện với các nhà thầu trong nước và quốc tế khiến tiềm ẩn nhiều rủi ro về khiếu kiện, tranh chấp hợp đồng và không thể sử dụng các sản phẩm đã được nghiệm thu, thanh toán. Ngoài ra, việc này còn ảnh hưởng đến công tác đền bù, tái định cư của dự án khi đơn vị này đã chi trả, bồi thường cho 16/19 hồ sơ.

Để hạn chế những rủi ro, hệ lụy cũng như tác động không tốt đến mối quan hệ giữa TP HCM với Ngân hàng Thế giới, Chính phủ Thụy Sĩ, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP HCM đưa ra 3 phương án, trong đó đề xuất lãnh đạo TP HCM ưu tiên phương án 3 trước khi trao đổi với Ngân hàng Thế giới và SECO.

Cụ thể: Phương án 1: Tiếp tục thực hiện dự án và tập trung triển khai đảm bảo 3 điều kiện thành công của tuyến BRT số 1 trong giai đoạn 2021-2025, đồng bộ với tuyến Metro số 1. Tuy nhiên, do Sở GTVT không đồng thuận nên phương án 1 khó triển khai.

Phương án 2: Dừng dự án; chấm dứt, thanh lý 12 hợp đồng tư vấn quốc tế và trong nước; sử dụng ngân sách TP HCM tiếp tục triển khai các gói thầu tư vấn quy hoạch TP Thủ Đức, tư vấn tổ chức lại mạng lưới xe buýt toàn TP (gói BRT1-CS9).

Phương án 3: Dừng triển khai dự án, thương thảo với Ngân hàng Thế giới và SECO tiếp tục sử dụng các nguồn vốn IDA và SECO của dự án BRT phát triển mạng lưới xe buýt chất lượng cao hoặc 1 loại hình vận tải hành khách công cộng phù hợp do Sở GTVT đề xuất, gồm: Tuyến xe buýt chất lượng cao từ An Lạc đến Rạch Chiếc và kết nối Bến xe Chợ Lớn, chợ Bến Thành (lộ trình tương tự tuyến BRT số 1); hình thành các tuyến xe buýt nhánh từ Rạch Chiếc đi đến các trung tâm đô thị của TP Thủ Đức.

Tuyến BRT số 1 dài 26km chạy dọc đại lộ Võ Văn Kiệt - Mai Chí Thọ

Ngoài ra, tiếp tục sử dụng nguồn vốn trên để triển khai gói thầu BRT1-SC9; tận dụng tối đa các sản phẩm đã nghiên cứu trong gói thầu tư vấn của dự án giao thông xanh hiện nay trong việc nghiên cứu mạng lưới xe buýt chất lượng cao.