Tràn thu

Hà Nội đã vào tiết trọng thu. Đã thêm áo khoác nhẹ, đã thêm một áo gió. Đã vào tiết độ đẹp nhất của mùa sang. Khí thu đã thực rất rõ rệt. Bảng lảng những hương hoa sữa, chỗ thì những ngọn hoàng lan hay kiêu mướt tinh khôi búp ngọc trắng khiết như ngó hành xuân điểm trong xanh vòm ngọc lan.

Tiết trời dịu nhẹ, mơ vàng phai nắng. Mặt hồ lãng tĩnh, hút xa trong ánh trắng chân mây dải tít tắp.

Trong hương đêm thu dịu của mùi hoa sữa trắng bên hồ, hay đài các phòng khuê của dạ lan hương, hoặc lặng bình tán ru hoàng lan đan xen ngọc lan búp trắng, những món quà chiều muộn, khi những ánh tà dương cuối cùng đã kết liễu, đã sẵn sàng chờ đó.

Bắp ngô nếp trắng đều tăm tắp hạt, qua hồng đỏ than nướng, làm ấm thêm đôi tay và cả ấm thêm lòng người trong cái cảm giác chờ đợi tẻ từng hạt ngô bỏ miệng, tận hưởng cái bùi thơm dẻo ngậy.

Thu là độ mùa đẹp nhất trong năm, tiết này lại là độ đẹp nhất của mùa. Nắng chỉ nhạt như má phấn mơ phai, gió chỉ ru vờn như lay hàng lệ liễu. Tiết này khác hẳn với cái nóng như đốt như hun, cũng không lạnh lẽo như đông mùa giá buốt hay nồm ẩm như xuân sang.

Thu về, gằn gợi những cơn heo may nhẹ lạnh, se se những giọt muộn chiều loang tím, thoáng sẽ một làn hơi sương phơ phất, toang mỏng như ý nhị khuê nữ, rải giăng mặt hồ khúc quện sóng tóc thướt tha hàng dương liễu.

Thu về, tửu ẩm như một nghệ thuật của rượu hoa cúc làng Ngâu. Là "Thu ẩm hoàng hoa tửu". Thứ rượu nấu cầu kỳ, phải vài dăm lần chưng cất, mỗi lượt lại rải một lớp hoa cúc khô lên. Hương cúc theo những lượt lần chưng cất đó, thấm vào hơi rượu, hòa thành một thể hữu cơ. Khi rót ra, hương cúc loang đầy không gian.

Hoa cúc nấu rượu, phải là hoa cúc trắng. Hoa khô là phải phơi bằng nắng chứ không phải bằng hỏa công. Hoa hái vườn nhà, tự phơi tự nấu, lại phải để lâu uống mới được, thời gian tính bằng năm, nên tuy là rượu gạo nhưng lại là thức cực phẩm chỉ dành đãi khách quý và cúng giỗ ông bà tổ tiên.

Thu, như một thiếu nữ dịu dàng, thanh tân tha thướt và vạnh tròn sáng rỡ như rằm trăng mười sáu; lại như một thiếu phụ đằm thắm, dặm trải những vuông tròn, đã thấy những nỗi bể dâu; để lòng người mỗi độ mùa đến, lại háo hức đợi chờ, lại dịu nhẹ ân hưởng, như một bảo thiên từ vũ trụ.