"Bẻ đôi củ khoai mà bàn việc lớn" là tập sách ký sự nhân vật của nhà báo, nhà văn Trương Điện Thắng (NXB Đà Nẵng) vừa ra mắt vào những ngày cuối năm 2018. Sách dày gần 340 trang, chia làm 3 phần gồm: các nhân vật hoạt động xã hội, văn hóa, nghệ thuật đã qua đời; những nhân vật đương đại quen thuộc hiện vẫn đang góp mặt trong các lĩnh vực đời sống hôm nay; những nhân vật người nước ngoài có những đóng góp tại Việt Nam hoặc ngược lại.
Theo nhà văn Trương Điện Thắng: "Tôi chọn lọc, sắp xếp những bài viết về các nhân vật trong gần 30 năm làm báo để xuất bản riêng tập sách này. Họ là những nhà văn, nhà khoa học, nghệ sĩ, doanh nhân và có cả người trong thân tộc đã đi vào lịch sử. Mô tả họ trong những lát cắt sự nghiệp, những thoáng chốc gặp gỡ, chuyện trò hoặc ghi lại những gì họ tâm đắc trong cuộc sống, trong chiêm nghiệm về cuộc đời và con người của họ. Tất cả như những kỷ niệm và sự trân trọng của tôi"…
Là một người làm báo lâu năm, Trương Điện Thắng khá có điều kiện thuận lợi để tiếp cận, gặp gỡ với những nhân vật, sự kiện khắp mọi nơi trong và ngoài nước. Tuy nhiên, ta dễ dàng nhận thấy trong tập sách này, phần lớn mỗi bài viết đều ít nhiều liên quan đến mảnh đất, con người xứ Quảng - chủ đề mà tác giả tâm huyết đeo đuổi suốt quá trình cầm bút mấy chục năm qua. Một đặc điểm khác, với những nhân vật có dấu ấn lịch sử, tác giả đầu tư, gia cố công phu, đậm nét hơn. Điển hình như nhân vật Huỳnh Thúc Kháng ("Huỳnh tiên sinh về Kẻ Chiêm", "Huỳnh Thúc Kháng viết về Trường Sa"), tác giả trình bày khá chi tiết về tiểu sử và sự nghiệp của cụ Huỳnh, nhằm: "ôn lại những điều trên đây để thấy rằng tấm gương "giàu không làm xiêu lòng, nghèo khó không làm nản chí, oai vũ không làm sờn gan… Không cần danh vị, không cần lợi lộc, không thèm làm giàu… Chỉ cần phấn đấu cho dân được tự do, nước được độc lập…" của ông, đặc biệt trong lĩnh vực nghị trường và báo chí, luôn mang tính thời sự và rất đáng để hậu thế chúng ta học tập". Ở nhân vật Phan Khôi ("Cãi… có sách", "Đọc những bài báo Tết của Phan Khôi", "Phan Khôi và Nhất Linh về cố xứ"), tác giả nhắc nhớ đến một sự việc đau lòng là "Đến nay, nơi yên nghỉ của "một trong những tên tuổi lớn của báo chí, văn học và tư tưởng Việt Nam thế kỷ XX" vẫn chưa tìm thấy, dù con cháu luôn tưởng nhớ đến ông bằng cách xây một ngôi mộ gió ở nghĩa trang phái 2, tộc Phan Bảo An bên bờ sông Thu Bồn, thuộc huyện Duy Xuyên. Với nhà văn Nguyễn Văn Xuân ("Nguyễn Văn Xuân, mai sau còn lại", "Thầy Xuân mê gái và viết truyện vụ án"), bên cạnh những kỷ niệm nhiều suy nghiệm, tác giả nhấn mạnh: "Với những gì được ghi nhận trên văn đàn từ nửa đầu thế kỷ XX đến nay, cố nhà văn - nhà văn hóa Nguyễn Văn Xuân xứng đáng được hậu sinh ghi nhớ".
Với nhà thơ Vũ Hữu Định - tác giả bài thơ "Còn chút gì để nhớ", nhà thơ Phạm Phú Hải - người được coi là Bùi Giáng thứ hai của Đà Nẵng ("Nhớ cuồng độn Ph.H."), họa sĩ Từ Duy ("Còn mãi một "Họa sĩ chân quê")…, Trương Điện Thắng điểm lại hành trình đến với thi ca, nghệ thuật của các nhân vật này khá đầy đủ và nhiều chi tiết về tình bạn thâm giao không phải ai cũng có được.
Ở phần hai, hầu hết những gương mặt quen thuộc là thân hữu của Trương Điện Thắng trên nhiều lĩnh vực xã hội, văn hóa, văn nghệ tại địa phương và cả nước như: Đoàn Huy Giao, Cung Văn, Nguyễn Sự, Phạm Văn Hạng, Thái Bá Lợi, Kim Cương, Phan Ngọc Minh, Trần Tiến, Lê Thái Vũ… Không hẳn họ là những người có những đóng góp to tát hoặc những tài năng quá xuất sắc nhưng đó là những nhân vật đã để lại những dấu ấn rất đặc biệt theo tình cảm và chủ quan của người viết.
Phần ba, với những người bạn phương xa đã đến với Việt Nam bằng tất cả tấm lòng của họ, đó là kiến trúc sư Kasimierz Kwiatkowsky ("Kazik ở Hội An") - người đã gắn liền tên tuổi với Hội An, với Quảng Nam; Ellen Swedenmark ("Một cô gái Thụy Điển ở Hội An"), cô gái trẻ Thụy Điển làm việc cho chương trình Culture Studies do Đại học Oslo tổ chức, xem Hội An là quê hương thứ hai và nói chuyện xã giao tiếng Việt… bằng chính giọng Hội An; Pete Pepper ("Pete Pepper từ cựu binh đến nhà báo"), một cựu binh Mỹ từng đóng quân tại Đà Nẵng, nay dành hết tâm sức thực hiện các bộ phim, sách tư liệu về Việt Nam… Hoặc những người Việt Nam đang có những hoạt động đáng chú ý trên khắp thế giới như: Phùng Lệ Lý ("Nhà văn Lệ Lý Hayslip: "Tôi nay ở trọ trần gian…"), người sáng lập các tổ chức Đông Tây Hội Ngộ và Làng Toàn Cầu; Nguyễn Trọng Hiền ("Người cắm cờ Việt Nam ở Nam Cực") - người Việt Nam đầu tiên đến Nam Cực với tư cách một nhà khoa học đã tự tay may lá cờ đỏ sao vàng của Tổ quốc cắm lên bên cạnh 12 lá quốc kỳ của nước khác ở đây; các doanh nhân Be Le, Lee Sandwiches (hai chủ lò bánh mì ở Mỹ) từ thân phận người nhập cư bằng ý chí nghị lực của mình đã vượt khó làm ăn vươn lên thành đạt ở Mỹ…
Thú vị nhất có lẽ là bài viết về chuyên gia vật lý hải dương, TS Trương Đình Hiển qua tựa đề "Bẻ đôi củ khoai mà bàn việc lớn", cũng là tựa đề chung cho cả tập ký sự. Bài viết kể lại những ngày đầu TS Hiển đến Dung Quất: "Ngày ấy, chúng tôi đi khảo sát xong thì trời đã trưa, bụng đói quá, không tìm được cái gì để bỏ bụng. Tình cờ ngang trên đường qua làng, chúng tôi gặp một bác nông dân. Ông ấy mang ra cho chúng tôi một nồi khoai lớn, ông bẻ đôi củ khoai đưa cho tôi bảo rằng hãy chia đôi củ khoai này để làm đại nghiệp. Sau này hỏi ra tôi mới biết ông là dũng sĩ đã từng đánh trận Vạn Tường nổi tiếng".
Với tập sách thứ 10 này và cách viết dung dị, đậm chất Quảng, tin rằng Trương Điện Thắng lại có thêm nhiều thiện cảm từ bạn đọc.
và quét mã QR
Bình luận (0)